Studia Islandica - 01.07.1982, Blaðsíða 83

81
af gæsku sinni. Stundum á hann í innri baráttu en auð-
mýktin varðveitir ávallt trú hans.
Séra Ljótur býr yfir því algera trausti sem birtist í for-
mála og eftirmála Jobsbókar: Drottinn gaf og Drottinn tók.
Lofað veri nafn hans. Ihlutunarleysi og f jarlægð æðri mátt-
arvalda leiddu til dauða Guðs í hjarta Sturlu, en séra Ljótur
hefur hins vegar óbifanlega trú á að allt sé þetta prófraun
- jafnvel tortímingin:
Og han maatte have sin Mening, med dem, han — knuste. For han
alene kendte Tilværelsens Gaade . .. (233)
Breysk mannkindin verður að beygja sig undir vilja Hans!
Séra Ljótur heldur sálarþreki sínu óskertu þrátt fyrir hörm-
ungamar sem yfir hann ganga. Bjargföst trú hans og lund
gera hann farsælan þrátt fyrir allt: Sælir em einfaldir!
Að sumu leyti minnir séra Ljótur á föður Zossíma í
KaramazofbrœÖrum Dostóéfskís. Likt og Zossíma býr hann
yfir djúpum kærleika, dæmir ekki og treystir á hið góða í
mönnjmum. Zossíma og séra Ljótur em báðir öndverðir
þeirri bölsýni og einstaklingshyggju sem ríkir meðal sam-
ferðamanna þeirra. Zossíma kennir að menn beri ábyrgð
hver á öðmm og trúir á mátt „virkrar ástar“ í samskiptum
fólks. Sú trú hans á upptök sín í hugmynd um órjúfanleg
tengsl allra fyrirbæra. Að dómi Zossíma er Guð sínálægt
og algott almætti sem maðurinn verður að þjóna með ást,
náungakærleik og samhjálp. Ég held að eftirfarandi orð
hans gætu að verulegu leyti átt við trúarafstöðu séra Ljóts:
Brothers, be not afraid of men’s sins. Love man even in his sin,
for that already bears the semblance of divine love and is the highest
love on earth. Love all God’s creation /... / love everything.77
Séra Ljótur er andstæða sonar síns, jafn heill í lífi sínu
sem lífsskoðun. Kjeld Elfeldt bendir réttilega á að Gunnar
Gunnarsson vilji með persónu séra Ljóts sýna fram á já-
kvætt gildi trúar fyrir manninn: Aðeins trú eða staðföst
heimsskoðun getur vísað manninum leið um refilstigu til-
vistarinnar og tryggt hann gegn tómleika og sjálfseyðingu.
6