Fréttablaðið - 26.11.2021, Qupperneq 66

Ég hef gert mistök, ég
hef lært af þeim en ég
vil samt ekki gleyma
þeim. Þá sér í lagi
stórum mistökum sem
maður hefur gert.
Ég er
dómari
hvar sem
ég kem eða
í öðrum
aðstæðum
í mínu
daglega lífi.
40 Íþróttir 26. nóvember 2021 FÖSTUDAGUR
og læri hver af öðrum. „Í þessu
starfi eignast maður góða vini í
gegnum samstarf og utan vallar
tölum við mikið um dómgæslu og
styðjum hver annan. Það undirbýr
mann vel fyrir leiki.“
Undirbýr sig andlega
Sigmundur er hafsjór af fróðleik í
tengslum við störf sín sem dómari,
hann býr að mikilli reynslu og hefur
til að mynda verið valinn körfu-
knattleiksdómari ársins hér á landi
í fjórtán skipti.
Hvað er að hans mati það helsta
sem dómarar verða að huga að í
sínum undirbúningi fyrir leiki?
„Ég vil nú meina að það sé mjög
mikilvægt að vera í góðu formi í
þessu starfi og að líkamlegt ástand
sé í lagi. Það sem ég hef lært og
reynt að gera í gegnum árin er að
undirbúa mig andlega fyrir leiki.
Þó það sé kannski að baki erfiður
dagur hjá þér í vinnunni eða bara
í þínu daglega lífi, þá verður þú að
halda því fyrir utan völlinn. Það
er mikilvægt að skilja þessa hluti
eftir utan vallar og láta þá ekki hafa
áhrif á leikinn.“
Þá segir Sigmundur það einnig
mikilvægt að huga að svefninum
og sjálfur reynir hann að leggja sig
í nokkrar mínútur á leikdegi. „Ef ég
dreg lærdóm minn saman frá þess-
um tíma mínum sem ég hef verið
dómari þá myndi ég segja að svefn,
næring og andlegur undirbúningur
sé rosalega mikilvægt.“
Vill ekki gleyma mistökum
Það er eitt sem við komumst víst
ekki hjá á okkar æviskeiði og það er
að gera mistök. Við gerum öll mis-
tök á lífsleiðinni, þau gera okkur
mannleg. Við tökum oftar en ekki
meira eftir mistökum sem birtast
okkur í íþróttum, annaðhvort hjá
leikmönnum eða dómurum. Sig-
mundur hefur gert mistök á sínum
ferli sem körfuknattleiksdómari og
segist vilja draga lærdóm af þeim en
ekki gleyma þeim.
„Mér er minnisstætt orðatiltæki
sem varð eitt sinn á vegi mínum.
Orðatiltækið var á þá leið að þú gerir
mistök, lærir af þeim og gleymir
þeim. Ég hef gert mistök, ég hef lært
af þeim en ég vil samt ekki gleyma
Tilviljun réði því
að Sigmundur
Már Her-
bertsson varð
dómari.
FRÉTTABLAÐIÐ/
EYÞÓR
þeim, þá sér í lagi stórum mistökum
sem maður hefur gert. Ég minni
stundum sjálfan mig á mistök þegar
ég er að dæma leiki, ég vil hafa þau
bak við eyrað svo ég geri þau ekki
aftur. Þetta á kannski sérstaklega
við undir lok leikja. Það hefur verið
rannsakað og sýnt fram á að ein-
beiting dómara fer oft niður á við
sökum þreytu undir lok leikja og á
slíkum stundum vil ég muna mistök
sem ég hef gert til þess að halda mér
á tánum.“
Sjálfur reynir Sigmundur að horfa
á hvern leik sem hann hefur dæmt
samdægurs áður en hann fer að sofa.
„Eftir hvern einasta leik hjá mér er
ég með atriði úr leiknum sem mig
langar að skoða aftur. Stundum veit
maður af mistökum sem maður
gerði, stundum er maður í vafa,
þannig að það er mjög gott að geta
farið heim og fengið úr þessum
hlutum skorið.“
Mörg framfaraskref tekin
Sigmundur Már hefur verið körfu-
knattleiksdómari frá árinu 1994
og síðan þá hafa verið tekin mörg
framfaraskref í tengslum við dóm-
gæslu körfuknattleiks hér á landi.
Til að mynda hefur verið farið úr
tveggja og yfir í þriggja manna
dómarakerfi í leikjum efstu deildar
karla og kvenna.
„ K ö r f u k n a t t l e i k s s a m b a n d
Íslands er einnig í samstarfi við ung-
verskan dómaravef þar sem okkur
er skylt að taka próf á tíu daga fresti.
Bæði hvað varðar reglur sem við
störfum eftir en einnig eru lagðar
fyrir okkur klippur úr leikjum þar
sem við eigum að meta atvik og
kjósa réttu leiðina. Þetta er mjög
gott aðhald fyrir okkur og sam-
ræmir starf okkar þegar komið er
inn á völlinn.“
Sigmundur segir eitt aðalvanda-
mál íslenska körfuboltasamfélags-
ins vera skort á dómurum. Hann vill
sjá fleiri koma inn í það starf, bæði
karla og konur.
En ef Sigmundur fengi vald til
þess að breyta eða bæta hverju sem
er í tengslum við störf dómara hér á
landi, hvaða yrði fyrir valinu?
„Ein af þeim breytingum sem
ég vildi sjá er sú að koma á lagg-
irnar eftirlitsmannakerfi. Í því kerfi
kæmu aðilar á leiki og segðu okkur
hvað betur mætti fara. Þeir þyrftu
ekki að vera á öllum leikjum en
gætu komið með reglulegu millibili.
Svona eftrlit myndi bæta okkar starf
til muna myndi ég halda.“
Hjátrúarfullur maður
Aðspurður hvort hann sé hjátrúar-
fullur maður fyrir leiki segir Sig-
mundur svo vera. Hann gerir sömu
hlutina fyrir hvern leik sem hann
dæmir. „Til dæmis reima ég alltaf
skóna áður en ég fer og heilsa ritara-
borðinu rétt fyrir leik. Svo er annað
sem ég geri. Ég horfi alltaf aðeins
upp í rjáfur á þeim húsum sem ég
dæmi í áður en ég tek dómarakastið
fyrir leik og hugsa um leið til þeirra
sem ég sakna og eru horfnir á braut,
til að mynda foreldra minna.“
Þeir eru yfir tvö þúsund leikirnir
sem Sigmundur hefur dæmt á sínum
ferli sem körfuknattleiksdómari.
Hann segir ástina á íþróttinni helstu
ástæðu þess að hann hefur dæmt
svo lengi.
„Ég byrjaði að æfa körfubolta í
kringum tíu ára aldurinn og síðan
þá hef ég ekki slitið mig frá íþrótt-
inni. Hjá mér hefur þetta orðið að
lífsstíl og eftir að ég varð dómari
horfi ég allt öðruvísi á leikinn,“
segir Sigmundur sem segist alltaf
vera að læra nýja hluti í tengslum
við starf sitt. „Ég er enn þá að sjá og
upplifa nýja hluti í þessu starfi. Það
er það sem heldur manni gangandi
í þessari íþrótt. Ég er náttúrlega
mjög hlutdrægur en mér finnst
þessi íþrótt bera af öðrum íþróttum.
Ástin sem ég ber til hennar er mjög
mikil.“
Er dómari hvar sem hann kemur
Sigmundur er fyrirmynd annarra
dómara hér á landi og f lottur full-
trúi íþróttarinnar. Hvaða ráð myndi
hann gefa körfuknattleiksdómurum
framtíðarinnar?
„Númer eitt er að vera faglegur
í öllu því sem þú tekur þér fyrir
hendur. Hvort sem það er innan
eða utan vallar. Þetta er svo lítið
samfélag hjá okkur hérna á Íslandi,
ég er dómari hvar sem ég kem eða
í öðrum aðstæðum í mínu dag-
lega lífi. Við verðum bara að vera
faglegir í öllum aðstæðum og sér-
staklega í þeim verkefnum sem
við tökum að okkur. Það skiptir
engu máli hvort þú ert að dæma
oddaleik í úrslitum í efstu deild
eða í sjöunda f lokki ungmenna,
þú verður að nálgast verkefnin af
sömu virðingu.“
Stuðningurinn ómetanlegur
Það að vera körfuknattleiksdóm-
ari á Íslandi getur falið í sér mörg
ferðalög og mikinn tíma frá fjöl-
skyldunni. Það er alveg á hreinu,
að mati Sigmundar, að hann hefði
ekki getað starfað öll þessi ár við
dómgæslu án þess að hafa notið
stuðnings fjölskyldu sinnar.
„Ég hef fengið alveg ótrúlegan
stuðning bæði frá eiginkonu minni
og sonum okkar. Þessi vinna hefur í
för með sér mikla fjarveru frá heim-
ilinu og þá sérstaklega þegar maður
hefur verið að dæma erlendis. Það
er í raun ómetanlegt hversu góðan
stuðning ég hef fengið frá fjölskyldu
minni.
Til dæmis var yngri strákurinn
minn að fermast og ég átti að dæma
oddaleik í undanúrslitum hjá Hauk-
um og Keflavík sama dag. Ég lagði
þetta fyrir drenginn minn sem gaf
mér leyfi til þess að dæma leikinn
og ég þurfti að sleppa eftirréttinum
í veislunni. Þetta hefði kannski
ekki gengið upp á öllum bæjum, en
það er ómetanlegt eins og ég segi
að finna fyrir slíkum stuðningi,“
segir Sigmundur Már Herbertsson,
leikjahæsti körfuknattleiksdómari
Íslands. n
