Heilsuvernd - 01.03.1994, Blaðsíða 19

Hvað er til ráða?
Sem betur fer er hægt að hjálpa
„tilfinningaheftu" fólki með ýmsu
móti. Best er að njóta leiðsagnar
fagfólks þegar tekist er á við vanda-
málið en viðkomandi getur þó líka
gripið til ýmissa ráða upp á eigin
spýtur. Dæmi:
Lærðu hugleiðslu eða slökunar-
tækni (af bókum eða hljóðsnældum)
og reyndu með því að skynja betur
eigin líðan. Láttu þér ekki bregða
þótt þær tilfinningar, sem fyrst
koma upp á yfirborðið, séu nei-
kvæðar og jafnvel óhugnanlegar.
Það er einungis tímabundið ástand.
Vendu þig á að segja fólki hvað þú
ert að hugsa í stað þess að ætlast til
aðþaðlesihugsanirþínar. Efþúertí
uppnámi út af einhverju skaltu segja
frá því.
Haltu dagbók sem þú ein/n hefur
aðgang að. Reyndu að lýsa líðan
þinni og hugsunum dag frá degi.
Ef þú reiðist einhverjum heiftar-
lega skaltu skrifa honum bréf þar
sem þú lýsir tilfinningum þínum —
en sendu það ekki! Geymdu bréfið
og lestu það tveimur vikum síðar.
Það mun koma þér á óvart að upp-
götva hve dregið hefur úr reiðinni.
Og spennan fékk útrás við ritun
bréfsins.
Ef eitthvað í fari þinna nánustu fer
verulega í taugarnar á þér skaltu
segja þeim frá því. Láttu óánægjuna
ekki magnast innra með þér dag frá
degi.
Leitaðu aðstoðar hjá sálfræðingi.
BÆLING = SPENNA
= VEIKINDI
Nú hafa læknar komist að því að
fólk geti hreinlega orðið veikt af því að
bæla niður tilfinningar sínar. Það
myndast nefnilega spenna innra með
okkur þegar við reynum að dylja líðan
okkar — óholl spenna sem leitar út-
rásar eftir öðrum leiðum. Slíkt álag
gerir dular manneskjur líkamlega við-
kvæmar en það getur komið fram
með ýmsu móti. Sumir verða bak-
veikir, aðrir fá útbrot eða ofnæmi og
enn aðrir verða mótstöðulitlir gegn
kvefi og öðrum smitsjúkdómum. Lík-
ur eru jafnvel taldar á að andleg
spenna geti átt þátt í hjartasjúkdóm-
um eða öðrum alvarlegum sjúkdóm-
um. Það getur því verið mikilvægt
skref í átt til betri heilsu að losa sig við
„pókerandlitið“.
Öll höfum við gott af að losa um
stíflumar innra með okkur en það er
beinlínis lífsnauðsynlegt fyrir þá §öl-
anlega dauðasynd samkvæmt þess-
um kokkabókum.
Með þessari uppeldisaðferð er
verið að „framleiða" kalda karla upp á
gamla móðinn. Hefta „karla í krapinu"
sem kunna ekki að taka þátt í gleði og
sorgum vina sinna, t.d. með því að
faðma þá að sér.
Vitanlega geta konur þó einnig
verið tilfinningaheftar. Margar konur
telja það bæði vandræðalegt og
smekklaust að gefa tilfinningum sín-
um lausan tauminn þegar annað fólk
sér til. Aðrar venja sig kannski á að
halda aftur af sér til þess að spilla ekki
framavonum sínum. Taumlaus tilfinn-
ingatjáning telst nefnilega löstur
fremur en kostur úti á vinnumarkaðn-
um, enda hafa karlar og viðhorf þeirra
lengst af verið allsráðandi á þeim
vettvangi.
í uppvextinum fá margir strákar þau
óbeinu skilaboð að þeir eigi að halda
tilfinningum sínum leyndum. Slík
bæling getur haft áhrif síðar á líf-
sleiðinni.