Vaka : tímarit um þjóðfélags- og menningarmál - 01.03.1939, Blaðsíða 19

2. árg. . jan.-marz 1939 VAKA
hafi verið lagðir lengri og betri
vegir, gerðar fleiri og stærri brýr,
en nokkru sinni fyrr í sögu lands
og þjóðar, þá höfum við samt ekki
fylgt eftir þeirri hröðu þróun, sem
orðið hefir á samgöngutækjum
landsins. Víða á landi hér hafa
bílarnir „rutt vegina“ og „brúað
vötnin“. Svo að segja í öllum hér-
uðum landsins hafa bílar „hald-
ið uppi ferðum" um lengri eða
skemmri tíma á algjörðum veg-
leysum. Margir hinna íslenzku
bifreiðastjóra hafa sýnt frábær-
an dugnað í slíkum ferðalögum.
Útlendingar, sem hér hafa ferðazt
og e. t. v. aldrei ekið bíl á öðru
en asfalteruðum eða steyptum
vegum, hefðu aldrei gert sér hug-
myndir um hvað hægt er að aka
bifreið, fyr en þeir sáu íslenzkan
bifreiðastjóra aka yfir Markar-
fljót, Múlakvísl á Mýrdalssandi,
fyrir Hvalfjörð 1930, Reykjadals-
heiði, Kaldadal og víðar.
íslenzku vegirnir eru yfirleitt
illa gerðir og slæmir. Ekki af
því, að verkfræðingar okkar viti
ekki hvernig góðir vegir skulu
gerðir, heldur Vegna hins, að við
höfum bara ekki haft efni á að
„púkka“ með þykku grjótlagi, as-
faltera eða steypa vegi yfir fjöll
og firnindi.
Það verður tæpast reiknað með
tölum það tjón, sem þjóðarbú-
skapurinn í heild verður fyrir
vegna vondra vega eða slæmra
samgangna. Á vondum vegum
eyðist margfalt meira bensín og
bílarnir endast mörgum sinnum
verr. Flutningar verða því dýrir
og minna flutt en ella. Það er ár-
lega kvartað undan hinu mikla
viðhaldi vega hér á landi. Árlegt
framlag ríkissjóðs til viðhalds
þjóð- og sýsluvegum, nálgast nú
óðum miljónina og það er raun-
verulega útilokað, að ríkissjóður
hafi möguleika á að leggja það
fé fram, hvað þá meira. Viðhald
veganna er þó raunar fyrir neð-
an það, sem telja verður lág-
marks þörf. Haust og vor stöðvast
oft umferð að meira og minna
leyti í mörgum héruðum lands-
ins, þótt snjólaus jörð sé, vegna
holklaka og bleytu á vegunum.
Jafnvel um hásumarið verða
„lagðir“ vegir á þurru landi hálf
ófærir eftir nokkurra daga rign-
ingu.
Stöðugt berast að úr öllum
sveitum landsins fleiri og meiri
kröfur um aukið framlag til við-
halds og nýlagningu vega. Þess-
um, í flestum tilfellum alveg rétt-
mætu og eðlilegu kröfum og þörf,
sem þær eru byggðar á, er ekki og
verður ekki hægt að sinna á kom-
andi árum.
Hjá stærri þjóðum og þar, sem
þéttbýlla er og frjósamara en hér,
er vega- og brúarkostnaður oft
mikill. En efnin eru þar líka meiri
og framleiðslan getur borið uppi
dýrar samgöngur. Frændþjóðir
okkar hafa ráð á að asfaltera og
steypa vegina og Þjóðverjar
„steypa upp“ vegakerfi sitt, svo
að fyrirmynd er að. (Autostrasse).
Að einu leyti má þó segja, að
við íslendingar stöndum betur að
vígi í lífsbaráttunni en flestar
17