Borgfirðingabók - 01.12.2004, Síða 20

18
Borgfirðingabók 2004
Kristleifur alist upp á ríkisheimilinu Steindórsstöðum, í bæ
sem var byggður af afa hans árið 1815, í lok Napóleonsstyrjald-
anna. ,Abir veggir“, segir Kristleifur í minningum sínum, „voru
hlaðnir að innanverðu úr völdu hellugrjóti og flatreft yfir göng
með hellum bæði í baðstofu og eldhúsi.l<vii
Endurminningar Kristleifs á Stóra-Kroppi eru merkilegur
vitnisburður um hve arfleifð 18. aldar hélst lengi lifandi veru-
leiki eða allt fram á æskuár hans kringum 1870. Þessu til sann-
indamerkis má vitna aftur í ritgerðina „Borgfirzk æska íyrir sjö-
tíu árum11:™1
Mæður trúðu, að öll velferð barnsins byggðist á því að
kenna því kristindóm. Ollum börnum var því, undir eins
og þau urðu talandi, kennd signing, faðirvor og blessun-
arorðin. Við það var og bætt fjölda af heilræðum og bæna-
versum, eftir því sem börn höfðu næmi til. Nálega öll úr-
valsversin úr passíusálmunum voru orðin eign barna á
fjórða og funmta ári, væru þau sæmilega næm.
Um þátt prestanna í þessari kristilegu uppfræðslu segir Krist-
leifur ennfremur:
Prestarnir prédikuðu þá alla sunnudaga, og fólkið sótti
kirkjurnar með einhug og bænrækni. Bæði fólkið og
prestarnir héldu því fram, að Biblían hefði að geyma heil-
agt orð, sem enginn mætti efa, og því bæri börnunum að
trúa . . . Húsvitjanir presta voru líka mikil hvatning til
lestrarnáms. Frá því að börn byrjuðu að stafa og til ferm-
ingar, voru þau prófuð í lestri á hverjum vetri af sóknar-
prestinum . . . Þegar börnin voru orðin níu til tíu ára, kom
önnur námsgrein til sögunnar, sem var spurningakverið.
Um þetta leyti var átta kapítulakverið [þ.e. Lœrdóms-Bók í
Evangelískum kristilegum Trúarbrógdum] eftir N.J. Balle]
enn við líði og var hreinasti kross fyrir miður næm börn
að læra það.ix
Hér er í skýrum dráttum lýst þeirri fræðsluskipan sem rétti-
lega má kallast kirkjuleg heimafræðsla.