Rökkur : nýr flokkur - 01.06.1975, Blaðsíða 34

32
þýddum ljóðum skáldsins, með afburða vel rituðum inngangi, og í
honum er sem varpað sé nýjum bjarma á það, sem hann hafði áður
afburða vel gert minningu skáldsins til sæmdar.
Með tilliti til þess, sem áður var sagt um stærð upplaga, og þess,
sem ég tel vafalaust, að um myndarlegt upplag sé að ræða hjá Helga-
felli, mun það vart skakka miklu, að upplög allra ljóðmæla skáldsins
séu þar með komin hátt upp í eða yfir 20.000 eintök og þar af hefir
verulegur hluti selzt á erfiSleika- og krepputíma, kreppu- og peninga-
leysis tíma. Hníga því ekki sterk rök aS því, aS vinsælcLir Steingríms
Thorsteinssonar sem IjóSskálds hafi aldrei dvinaS meS þjöSinni neitt
líkt því og sumir menn hafa margt um sagt, einkum á erfiSleikatím-
um milli heimsstyrjaldanna? Ég hefi alltaf verið jafn sannfærður um,
að sú „þoka“, sem þeir voru valdir að, hafi í rauninni aldrei náð langt
út yfir byggðir landsins, og gæti rökstutt það frekar en ég hefi áðm:
gert og nú. Þessari „þoku“ létti, hún greiddist sundur, og það hefði
trúlega, að mínu viti, gerzt með svipuðum hætti og þoku léttir í nátt-
úrunnar ríki, hún hefði eyðzt, horfið, gleymzt fyrr eða síðar, en fyrir
atbeina og áhrif góðra manna varð það fyrr en ella, og vildi ég fleiri
geta, en ég áður nefndi en langur yrði listinn yfir nöfn þeirra, sem
tendrað hafa blys sín til aukins skilnings á ljóðum skáldsins, allt frá
því Þorsteinn Erlingsson skrifaði um ljóðmælin í Eimreiðina fyrir
aldamót. Slíkur listi yrði of langur til birtingar hér, en álits þriggja
manna til viðbótar vil ég geta, bæði vegna þess hvenœr þau komu
fram, en vegna þess, að þau styðja það, sem ég hefi leyft mér að
halda fram í þessu spjalli.
Ólafur Hansson háskólakennari segir svo í ritdómi um fimmtu
útgáfu ljóðmælanna (1958):
„Það má leggja margskonar mælikvarða á ljóð. Einn er mælikvarði
bókmenntafræðinga og fagurkera, annar alþýðu manna. Skáld, sem
bókmenntafræðingar hafa oft ekki hossað hátt, hafa sungið sig inn í
hjörtu fólksins og lifa þar kynslóð fram af kynslóð. Fá íslenzk ljóð-
skáld lifa jafn góðu lífi meðal fólksins og Steingrímur Thorsteinsson.
Fjölda mörg af ljóðum hans kann hvert mannsbarn: „Frjálst er í fjalla-
sal,“ „öxar við ána“, „Nú er sumar“, „f birkilaut hvídi ég bakkan-
um á“, og mörg fleiri. Steingrímur hefir í ljóðum sínum orðið lang-
lífur í landinu. Oft hefir verið sagt, að rómantík hans væri orðin
nútímanum framandi. En það er bara svo að þorri þjóðarinnar er í
hjarta sínu rómantískur. Þessir söngvar um landið, þjóðina og ástina,