Veiðimaðurinn - 01.03.1962, Blaðsíða 20

Hrggning (nxins.
FAIR íslenzkir veiðimenn eiga þess kost, að sjá
laxinn hrygna. Við eigum fæstir leið með ánum á
þeim árstíma, og þótt við kæmum að einhverri a,
þegar hrygning stæði yfir, er undir hælinn lagt, live
mikið við sæjum. Þessi þáttur í lífi iaxins, er girni-
legur til fróðleiks, og þar sem iítið eða ekkert hef-
ur ltirzt um þetta efni í Veiðimanninum, þótti mér
rétt að þýða grein þá, sem hér fer á eftir, úr veiði-
ritinu The Fishing Gazette. Höfundur hennar er
enskur maður, Hori Ballard að nafni, og lief ég ekki
í öðrum veiðiritum séð nákvæmari lýsingu á þessu
atriði. Vona ég því, að greinin geti orðið mörgum
iesendum bæði til fróðleiks og ánægju. Ritstj.
FRÁ ÞVÍ um miðja 17. öld hefur
mikið verið ritað um hrygningarháttu
laxins. Og með hliðsjón af því, að allar
rannsóknir fyrri tíma á því efni urðu að
fara fram í hinu náttúrlega umhverfi
og án nokkurrar öruggrar undirstöðu-
þekkingar, sem hægt væri að byggja á,
er aðdáunarvert, að fyrri tíðar menn
skyldu ráðazt í svo erfitt verk og með
svo góðum árangri.
Jafnvel nú á tímum, þegar menn hafa
vatnagleraugu og fullkomnar Ijósmynda-
liefði sennilega sent konunni sinni sím-
skeyti.
Slíkum höfðingja hæfði aðeins hin
virðulegasta meðferð. Snillingurinn Ei-
ríkur reykti hann eftir kúnstarinnar
reglum, og í fyllingu tímans var hann
bútaður niður og útbýtt meðal vina og
vandamanna. Allir luku upp einum
munni um það, að hann bragðaðist. vel,
og brátt var ekki eftir af honum tangur
né tetur, það er ætt gat talist. En eftir-
mæli fékk hann sem sagt hið bezta,
og kvikmyndavélar — svo aðeins fátt eitt
sé nefnt af því, sem vísindin hafa látið
í té — er síður en svo auðvelt að greina
hverja hreyfingu fiska, sem eru að
hrygna; og enda þótt niðurstöður fyrir-
rennara vorra hafi í megin atriðum
reynzt réttar, verður tæplega hjá þeirri
ályktun komizt, að sumar þeirra hafi
verið reistar á ágizkunum fremur en
rannsókn.
Erfiðleikar hinna fornu fiskifræðinga
ættn að verða auðsæir hverjum þeim,
sem kæmi að á, þar sem lax er að hrygna
eða undirbúa hrygningu. Hversu tært
sem vatnið er, verða hinar smærri hreyf-
ingar fiskanna ekki greindar með ber-
um augum, en svo er hinum vísindalegu
framförum fyrir að þakka, að nú vitnm
vér nákvæmlega hvað gerist.
Athugunarstöðin
við Port Barcar.
Fyrir nokkrum árum var steyptur stór
stokkur í ánni Alwen —■ fallegri þverá
árinnar Dee í Welsh — þar sem laxinn
getur hrygnt með eðlilegum hætti við
aðstæður, sem líkjast svo sem verða má
náttúrlegu hrygningarsvæði. Stokknrinn
er mjög vel lýstur. Hann er 30 fet á
lengd og 5 feta breiður, og séð er fyrir
því, að vatn rennur stöðugt í gegn um
hann. Ytri hliðin er úti í ánni, en sú
innri, sem er með stálvörðum gluggum,
fylgir árbakkanum. Á báðum endum
stokksins eru lokur, til þess að hægt sé
að tempra bæði hæð vatnsins og straum-
hraða.
10
Veiðimaðurinn