Veiðimaðurinn - 01.03.1962, Blaðsíða 22

mikla alúð hrygnan leggur í að kanna
þessa holu og laga hana, þangað til hún
er ánægð með hana. Hún leggst yfir
holuna, og með því að hreyfa raufar-
uggann ofur hægt, eins og blævæng, get-
ur hún fundið minnstu hreyfingu eða
straumkvik í vatninu, sem gæti orðið til
þess að dreifa hrognum Iiennar, og þeg-
ar hún er fullkomlega ánægð, hættir hún
að grafa og hrygningin getur farið fram.
Sízt verður of mikið úr því gert, hve
þessi könnunar-þáttur er nauðsynlegur.
F.f hrognin, eða eitthvað af þeim, lentu
í straumi mundu þau óhjákvæmilega
skolazt burtu og glatast, sennilega hafna
í maganum á einhverjum hungruðum
urriða!
Sé hrygnan óánægð með botnlagið, eða
réttara sagt lögun og gerð holunnar, held-
ur hún áfram að grafa unz hún er ánægð,
eins og áður var sagt. Meðan þessu fer
fram, bíður hængurinn á öruggum stað
nógu langt frá, til þess að grjótið, sem
hrygnan þyrlar upp, lendi ekki á honum.
En jafnskjótt og hún hættir, kemur maki
hennar til þess að fara á fjörurnar við
hana, en að því komum við síðar. Fdns
og vænta má kemur fvrir, að hængurinn
er of fljótur á sér og þvtur til hrygnunn-
ar áður en hún er viðbúin að taka á
móti honum. Er þá gaman að sjá þegar
hann hrökklast aftur undan grjóthríð-
inni! Allan tímann, sem hrygnan er að
grafa, er hún með lítið eitt oninn munn,
og má af því ráða, að verkið reyni all
mjög á hana.
Biðilsstiá hængsins og
titringurinn.
Tilburðir hængsins, frá því að hrygn-
an byrjar að grafa og þangað tif hrygn-
ingin er um garð gengin eru mjög at-
hyglisverðir. Dr. Jones nefnir þá alveg
réttilega „biðilsstjáið“, en það er sann-
arlega tilþrifamikið stjá. Stundum renn-
ir hann sér þétt upp að hlið hrygnunnar
og titrar frá snjáldri til sporðs. Því næst
rennir hann sér undir hana og yfir hana,
en allan tímann er hann á varðbergi, al-
búinn þess, að leggja til atlögu, ef ein-
Irver óboðinn gestur skyldi gerast of nær-
göngull.
Svo virðist sem örugg skýring á skjálft-
anum eða titringnum sé ekki auðfund-
in, en þó væri ef til vill ekki fjarri sanni
að telja hann stafa af kynæsingu. í mörg
skipti eftir að ég fór fyrst að taka eftir
þessu, hélt ég að það væri aðeins háttur
hængsins, þegar hann er að nálgast hrygn-
una, en síðan hef ég séð hrygnur titra og
hænga titra, án þess að nokkur hrygna
væri nálægt þeim. Ég hef séð hæng titra
við hlið annars hængs, og þegar það ber
við, verður endirinn því nær ævinlega
áflog, og oftast sigrar sá, sem titrað
hafði. En undarlegast af þessu öllu er þó
líklega það, sem einstöku sinnum kem-
ur fyrir, að hængur leggst upp að steini
og titrar, eða gluggarúðu á stokknum,
þegar enginn annar fiskur er nálægur.
Þessi titringur er svo ofsalegur og tíð-
ur, að venjuleg kvikmyndavél nær hon-
um ekki svo að hann komi skýrt fram.
Myndin verður hreyfð. Hins vegar sést
hann mjög greinilega á myndum, sem
teknar hafa verið á „slow motion". Þær
myndir sýna, að titringurinn fer um
hænginn allan frá snjáldri og aftur í
sporð, en hins vegar hreyfist haus hrygn-
unnar ekki þó hún titri. Titringur hrygn-
12
Veiðimaðurinn