Arkitektúr og skipulag - 01.04.1988, Blaðsíða 80

▲
SVÆÐISSKIPULAG EYJAFJARÐAR
Forsendur-horfur-markmið.
Svæöisskipulag er þaö kallað þegar
fleiri en eitt sveitarfélag sameinast um
gerð sameiginlegs skipulags þar sem
mörkuð er stefna í samgöngumálum,
landnotkun og landnýtingu innan svæðisins.
Sveitarfélögin við Eyjafjörö hafa nú fengið til
umfjöllunar tillögu að svæðisskipulagi Eyja-
fjarðar sem samvinnunefnd á vegum sveitarfé-
laganna hefur unnið að frá því í október 1983.
Tillögunni fylgir rúmlega 200 síðna greinar-
gerð náttúruminjakort og skipulagskort. Pað er
Sigurbjörn Hallsson skipulagsfræðingur sem
vann að þessu verkefni fyrir samvinnunefndina
og lauk hann vinnu sinni í árslok 1986, en mik-
ill tími hefur síðan farið í prentun og frágang
tillögunnar.
Greinargerð með tillögunni er viðamikiö verk
og víða komið við. f inngangi er tekið fram að
hún sé lokaáfangi þess að auövelda Samvinnu-
nefndinni og einstökum sveitarstjórnum það
verkefni að meta ástand og horfur veigamikilla
þátta í þróun Eyjafjarðarsvæðisins. Petta er
gert með þv(:
- að meta helstu forsendur, sem leggja verður
til grundvallar skipulagningu svæðisins,
- að gera grein fyrir sennilegri þróun ýmissa
þátta samfélagsins miðað við óbreytta pólítíska
stefnu stjórnvalda,
- að setja fram almenn markmið, sem stuðlað
gætu að æskilegri þróun miðað við að þólitískri
stefnu verði beint að þeim.
Greinargerðinni er skipt í 5 heildstæða kafla
með eftirfarandi yfirskriftum:
1. LANDIÐ
2. STJÓRNSÝSLA OG SKIPULAGSMÁL
3. EYJAFJARÐARSVÆÐIÐ
4. NÁTTÚRUFAR OG UMHVERFI
5. LANDNOTKUN.
Ifyrsta kafla erfjallað um þjóðfélagsþróun-
ina í heild og sérstaklega þá þætti er
skipulagið varða. Þar er m.a. þent á að ef
móta á nýja byggðastefnu, þar sem mark-
visst er stefnt að jafnvægi í þyggð landsins, er
ekki nægjanlegt að líta á vandamálin eins og
þau birtast utan höfuðborgarsvæðisins. Þátt
Reykjavíkur og nágrennis þarf einnig að skoöa.
Byggðaþróun í landinu er samofin heild og
íbúafjölgun umfram landsmeöaltal á einum
stað felur í sér fækkun á öðrum. Eigi að efla
byggð á landsbyggðinni verður það ekki gert
öðruvísi en með því að draga úr þenslu á höf-
uðborgarsvæðinu.
( öðrum kafla er fjallað um áætlanagerð ríkis-
ins, sem hófst með stofnun Innréttinganna
1751 og hefur aukist jafnt og þétt síðan í takt
við eflingu ríkisvaldsins. Stjórnun fiskveiða og
framleiðslustjórnun í landbúnaöi eru dæmi um
slíka áætlanagerð á síðustu árum.
Þriðji kafli fjallar um samfélagsþróun á Eyja-
fjarðarsvæðinu. Helstu niðurstöður er þær, að
miðað við óbreytta stefnu í byggðamálum
muni íbúum svæöisins halda áfram að fækka
hlutfallslega og mannafli frum- og úrvinnslu-
greinanna dragast saman. Sú mikla fjölgun í
þjónustugreinum, sem nú á sér stað, gæti orö-
iö mun minni á Eyjafjaröarsvæðinu en á lands-
vísu.
Til að koma í veg fyrir að atvinnuleysi aukist
og fólk flytjist brott af þeim sökum er talið
nauðsynlegt að stjórnvöld marki nýja stefnu í
byggðamálum, þar sem lögö veröi áhersla á
alhliða uppbyggingu atvinnulífs á svæðinu og
valddreifingu á sviði stjórnsýslu.
(fjórða kafla er fjallað um náttúrufarslegar for-
sendur sem liggja til grundvallar skipulagi, svo
sem jaröfræði, veðurfar, skógræktarskilyrði og
hættu á loftmengun frá reyk og öðrum verk-
smiöjuútblæstri. Þá er bent á svæði þar sem
hætta stafar af ofviðrum, flóðum, ofanflóðum,
jarðskjálftum og hafís.
f fimmta kafla er gerð grein fyrir horfum á
landnotkun á svæðinu, miðað við þær forsend-
ur sem áður hafa verið skilgreindar. Niður-
stöður eru m.a. aö gera megi ráð fyrir að
minna land þurfi til stækkunar þéttbýlis en ver-
ið hefur á síðustu áratugum, m.a. vegna hæg-
ari fjölgunar og þéttingar byggöar.
80