Arkitektúr og skipulag - 01.06.1989, Qupperneq 37

GÆÐASTIMPLAR OG HONNUNARVIÐURKENNING
Höf: KJARTAN JÓNSSON
Kjartan Jónsson er innanhússarkitekt og starfar í
Reykjavík.
Víða um lönd hefur verið
komið á gæðamati á
húsmunum og öðrum
nytjamunum, má t.d. nefna
„MÖBELFAKTA” og „Good
housekeeping”. Þessar
viðurkenningar ná oftast yfir
endingu, efnisgæði
o.þ.h.„praktiska” þætti.
Hér heima hefur Iðntækni-
stofnun komið upp aðstöðu
til þess að gera slíkt gæðamat,
en ennþá skortir nokkuð á að
gera gæðaprófanir þessar
almennar og að virku
markaðstæki.
Viðurkenningar og verð-
launaveitingar á listrænni
hönnun tíðkast einnig víða er-
lendis og nú í seinni tíð líka
hér á landi, hafa nokkrir
Islendingar komið þar við
sögu. Hönnunarviðurkenningar hafa ekki síður en
„gæðastimplar” mjög söluhvetjandi áhrif á húsgögn og
húsmuni. Markaðsfræðingar nútímans tala um, að alltaf sé
ímynd söluvörunnar að verða stærri þáttur í gerð hennar.
Vörumerkið sem slíkt, framleiðandinn og frægð hennar skiptir
æ meira máli hjá kaupendum.
Þekkt verðlaun af þessari gerð voru Lunningverðlaunin, sem
veitt voru á 6. og 7. áratugnum til skandinavískra hönnuða.
Þessi verðlaun hafa án efa verið mikil lyftistöng hönnunar frá
þessum löndumtil þess að komast inn á Bandaríkjamarkað og
gera þar með hugtakið „Scandinavian Design” að jafnþekktu
hugtaki og það varð. (Sýning á munum sem hlutu
Lunningverðlaunin á sínum tíma var haldin á Kjarvalsstöðum
1987).
Hérlendis hefur það helst gerst í þessum málum síðustu ár, að
Félag húsgagna- og innréttingaframleiðenda efndi til
samkeppni um hönnun húsgagna og innréttinga og sýninga á
þeim að Kjarvalsstöðum 1987. DV hefur undanfarið veitt
verðlaun fyrir hönnun og nú
hefur verið veitt viðurkenning
til hönnuða í tilefni
Hönnunardags í tvö ár.
Allar viðurkenningar og
verðlaun segja ekki minna til
um dómnefndirnar sjálfar en
hönnuðina. Oft eru því
frumlegustu og skemmti-
legustu tillögurnar ekki
sérlega söl uhæfar og aftur eru
sölulíklegustu hlutimir ekki
alltaf sérlega frumlegir, því
oft verða „pottþéttustu” hlut-
imir fyrir valinu. Fréttst hefur
þó að á næsta ári verði veitt
tvenn verðlaun í tilefni
Hönnunardagsins, önnur fyrir
„hefðbundna” hönnun og hin
fyrir þá frumlegustu og verður
þá ekki tekið allt of mikið
tillit til framleiðsluhæfni.
I Svíþjóð standa að slíkum viðurkenningum: Svensk Form,
Design Center og Form/Design Center. Á síðasta ári komu
fram tillögur um yfir 300 muni. Af þeim fengu 82 þá
viðurkenningu, að mega nota gæðastimpilinn „UTMÁRKT
SVENSK FORM 1988”
Meðal þeirra, sem hlutu þessa viðurkenningu, var íslenskur
húsgagnahönnuður, Leó Jóhannsson, sem starfar í Svíþjóð.
Myndin hér að ofan sýnir stólinn DIABAS, sem hlaut þessa
viðurkenningu.
Leó hefur komið mörgu af sinni hönnun í framleiðslu og má
þar nefna Coromant-stólinn, Zeol-borðið og stólaseríu, sem
sækir hugmyndir sínar í taflmenn.
DIABAS-stóllinn er úr eðalefni, olíubomu mahogni og ber
með sér reisn og virðuleikablæ, sem einkennir hönnun Leós.
Gaman verður að fylgjast með þessum unga og dugmikla sam-
landa okkar í framtíðinni I
Diabas-stóll eftir Leó Jóhannsson.
ARKITEKTÚR OG SKIPULAG
35