AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.08.1996, Side 30

PALMAR KRISTMUNDSSON OG PETUR H. ARMANNSSON ARKITEKTAR

Auðnin og veðraður efniviðurinn kallast á við hrjóstrugt og óræktað umhverfi sitt.
LANDSLAG AÐ LÁNI
Komandi kynslóðir munu eyða mestum
hluta lífs síns í skipulögðu umhverfi.
Þær verða æ háðari ákveðnu skipulagi
sem miðar að lausn á vissum aðstæð-
um. Þær munu vilja losna undan viðteknu hegðunar-
mynstri, ströngu skipulagi og því að láta aðra ráða
gerðum sínum. Þær munu leggja á flótta undan
hversdagsleikanum.undan streitu og hávaða og leita
kyrrðar og samsvörunar við náttúruna. Til að auð-
velda þeim að upplifa náttúruna og njóta hennar
þurfa þær stuðning, eins konar „staf” til að styðjast
við á göngu sinni yfir í náttúruna, á milli menningar-
rammans og víðáttunnar.
Þær upplifa fyrst andstæðuna milli náttúru og borgar
og sporið út úr hinu manngerða umhverfi krefst æ
meiri athygli og hönnunar. Það er þetta „spor“,sem
á að miða að því að örva umhverfisvitund fólks. Hver
einstaklingur verður að temja sér vissa umhverfis-
túlkun.
Öll mannvirkjagerð felur í sér ákveðna afstöðu til nátt-
úrunnar, hvort sem er meðvitað eða ómeðvitað. Hver
sú afstaða er ræðst af hugmyndafræði og gildismati
hvers tíma. íslenskt landslag býður upp á einstaka
möguleika til listrænnar umhverfismótunar. Til þess
að þeir nýtist verður byggingarlist og sjónmennt að
verða ríkari þáttur i íslenskri menningu en nú er. Það
er mál sem varðar okkur öll, því byggingarlist er ekki
sérhagsmunamál arkitekta, heldur er hún vitnisburð-
ur um menningarstig þjóða á hverjum tíma. Fróðlegt
er í þessu tilliti að bera saman menningarstig líkra
sem ólíkra þjóða og skoða þroska þeirra í sjónment.
Byggingarlist skipar álíka sess hjá Finnum og ritlistin
gerir hjá íslendingum. Þegar íslendingur hugsar
„bók”, hugsar Finninn „bygging”. Það er einfaldlega
kennslupólítískt verkefni að lyfta byggingarlist á sama
umræðustig og aðrar listir i þessu landi. Hvernig stað-
ið er að mannvirkjagerð hér á landi er ekki síður mikil-
vægt umhverfismál en verndun náttúrunnar.
MANNVIRKJAGERÐ ER VERNDUN
NÁTTÚRUNNAR
Á sama hátt og afstaða þess sem reisir mannvirki er
breytingum háð, þá er mat það sem við leggjum á
gæði umhverfis, hvað við skiljum sem fallegt og hvað
28