AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1997, Qupperneq 50

HILMAR PÓR BJÖRNSSON, ARKITEKT
Framsækið og velheppnað einbýlishús Ólafs Slgurðarssonar arkitekts, sem tekur mið af byggingum á norðurhjara.
Byggingar á norðlægum slóðum gætu verið eitt af sérsviðum íslenskra arkitekta á erlendum mörkuðum.
STEFNA í ÍSLENSKRI MANNVIRKJAGERÐ
Á kR .Rjvanrækt og vannýtt auðlind
Einhver frjálslyndasti og mesti hugsuður
í danskri arkitektastétt á þessari öld,
Paul Henningsen, sagði eitt sinn: „Það
að vera frjálslyndur er ekki réttindi held-
ur erfið skylda. Frjálslyndi felst ekki í því
að trúa á framfarir, heldur að efast um
þær“. Þarna átti hann við að maður ætti að vera
móttækilegur fyrir breytingar, en jafnframt að vera
gagnrýninn á þær. Þetta sjónarmið hefur senni-
lega aldrei verið jafn-þýðingarmikið og einmitt nú
þegar atburðarás framfaranna er um það bil að
taka völdin frá þeim sem þær eiga að þjóna. Þeg-
ar hugsað er til framtíðarstefnu er ávallt hollt að
hafa hugleiðingar á borð við þær sem Paul Henn-
ingsen tjáir hér í huga.
í Arkitektafélagi íslands eru nú um 318 meðlimir
og eru þeir allir menntaðir erlendis, ýmist á kostn-
að menntastofnana að öllu leyti eða að hluta á móti
framlagi nemanna sjálfra. íslenska ríkið hefur ekki
borið kostnað af menntun íslenskra arkitekta. Eðli-
legt er að áætla að nemi í ár í háskóla kosti um 800
þúsund krónur og að hver arkitekt kosti um 4
milljónir þegar hann hefur lokið fullnaðarprófi sínu
í greininni. Af þessu má lesa að íslenska ríkið hef-
ur sparað 1.300.000.000.- króna vegna þeirra arki-
tekta sem nú eru í Arkitektafélaginu og eru þá ekki
taldir með þeir arkitektar sem ekki eru í Arkitekta-
félaginu eða eru horfnir yfir í aðra heima. Undan-
farin ár hafa útskrifast um 12-13 íslenskir arkitekt-
ar árlega. Skuld ríkisins við byggingarlistina og
arkitektastéttina er því mikil. Þetta er auðvitað al-
varlegt mál, einkum vegna þess að íslensk yfirvöld
hafa ekki heldur sinnt eftirmenntun stéttarinnar
eða stutt hana markaðslega innanlands eða utan.
Athygli er vakin á því að það hallar mjög á hlutdeild
arkitekta í áróðri opinberra aðila á mikilvægi há-
skólamenntaðra manna. Vegna þessarar van-
rækslu er nú svo komið að arkitektum fer fækk-
andi. Að hluta til vegna EES-samningsins eiga ís-
lenskir stúdentar ekki eins góðan aðgang að há-
skólunum á norðurlöndum og áður. Aðeins um
helmingur þeirra rúmlega 40 nema sem nú stunda
48