AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1999, Blaðsíða 25

Svæðiss ’ipulag fyrir
höfuoborgarsvæðið
AÐDRAGANDI. Á síðastliðnu ári
gerðu átta sveitarfélög á höfuð-
borgarsvæðinu með sér sam-
komulag um að láta vinna svæðis-
skipulag fyrir höfuðborgarsvæðið.
Sveitarfélögin sem eiga aðild að
þessu samkomulagi eru: Reykjavík, Kópavogur,
Hafnarfjörður, Garðabær, Mosfellsbær, Seltjarnar-
nes, Bessastaðahreppur og Kjósar hreppur. Þau
hafa hvert um sig skipað tvo fulltrúa og Skipulags-
stofnun einn fulltrúa í samvinnunefnd til að hafa
umsjón með verkefninu.
Ákveðið var að bjóða verkið út á Evrópska efna-
hagssvæðinu í formi forvals og lokaðs útboðs þar
sem fram færi í senn hæfnismat og verðsaman-
burður. Ljóst var í upphafi að um yfirgripsmikla og
vandasama vinnu væri að ræða og var því í
útboðsgögnum gerð krafa um reynslu við áþekk
verk en vitað var að innlendir skipulagsráðgjafar
byggju yfir takmarkaðri reynslu á þessu sviði.
Þremur hópum innlendra og erlendra ráðgjafa
var gefinn kostur á að bjóða í verkið. Þeim var
falið að gera grein fyrir hvernig þeir hyggðust taka
á verkinu, hverjir kæmu til með að vinna við það á
þeirra vegum og fyrir hvaða verð.
Að loknu hæfnismati og verðsamanburði, sem
unnið var af sérstakri matsnefnd á vegum verk-
kaupa, var í árslok 1998 ákveðið að ganga til
samninga við hóp sem eftirtalin fyrirtæki mynd-
uðu: Verkfræðistofan Anders Nyvig A/S og arkitek-
ta- og skipulagsstofan Skaarup og Jespersen A/S,
sem eru dönsk fyrirtæki, ásamt Verkfræðistofu
Sigurðar Thoroddsen hf. og Vinnustofu arkitekta
ehf. sem mynduðu íslenska hluta hópsins.
Hópurinn kallar sig Nes planners og höfðar þar til
verkefnisins þar sem byggðin á höfuðbor-
garsvæðinu stendur á nesjum við innanverðan
Faxaflóa.
Skrifað var undir samning um verkið við hátíð-
lega athöfn í Höfða 19. janúar 1999 þar sem allir
forsvarsmenn sveitarfélaganna átta skrifuðu undir
ásamt fulltrúum ráðgjafarfyrirtækjanna fjögurra
m.a. til að leggja áherslu á mikilvægi verkefnisins
sem var að hefjast. Vinnan hófst í upphafi árs
1999, eins og áætlað hafði verið, en aðhalds-
samur tímarammi var settur um verkið sem gerir
ráð fyrir að fullmótuð tillaga liggi fyrir á fyrri hluta
árs 2000.
HVAÐ ER SVÆOISSKIPULAC?
Allt frá því að fyrstu skipulagslög voru sett hér á
landi árið 1921 hefur sveitarfélögum verið gert
skylt að láta vinna skipulag, í upphafi aðeins fyrir
þéttbýlisstaði, en nú með seinni tíma lagabreyt-
ingum fyrir allt land innan viðkomandi sveitar-
félags. Kallast slíkar skipulagsáætlanir nú aðal-
skipulag.
Öll hafa sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu
aðalskipulag í gildi nema Kjósarhreppur þar sem
aðalskipulag er í vinnslu.
Samkvæmt nýjum skipulags- og byggingarlög-
um, sem tóku gildi í ársbyrjun 1998, er svæðis-
skipulag skilgreint á eftirfarandi hátt:
Svæðiskipulag er skipulagsáætlun sem tekur
yfir fleira en eitt sveitarfélag. Hlutverk þess er að
samræma stefnu um landnotkun, samgöngu og
þjónustukerfi, umhverfismál og þróun byggðar á
tilteknu svæði, minnst til 12 ára. Ekki er skylt sam-
kvæmt áðurnefndum lögum að láta vinna svæðis-
skipulag en það er engu að síður nauðsynlegt þar
sem samræma þarf stefnu fleiri sveitarfélaga um
byggðarþróun.
TILCANCUR MEÐSVÆÐISSKIPULACI
í verklýsingu útboðsgagna segir: „Með gerð
svæðisskipulags er ætlun sveitarfélaganna að
móta sameiginlega stefnu fyrir höfuðborgarsvæð-
ið hvað varðar landnotkun og þróun byggðar,
23
RICHARD ÓLAFUR BRIEM, ARKITEKT OG SKIPULAGSFRÆÐINGUR