AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1999, Blaðsíða 37

AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.1999, Blaðsíða 37
SVÆÐISSKIPULAGIÐ ABENDINGAR Vegna ofangreindra umræðna s.l.vetur um óæskilega útþenslu höfuðborgarsvæðisins var vinnu ráðgjafanna sem valdir höfðu verið til verks- ins strax í upphafi beint inn á þá braut að koma með tillögur um hvar ætti að byggja á höfuðborg- arsvæðinu næstu tvo áratugina, í stað þess að efna til almennrar umræðu um framtíðarkosti og framtíðarsýn fyrir svæðið, sem er upphafsstig í slíkri vinnu. Það kom fljótlega í Ijós að bæjarfull- trúar höfðu ekki forsendur til að meta kosti og galla hinna mismunandi tillagna þar sem túlkun á þróunarforsendum og almenn umræða um stefnu- mótun hafði ekki farið fram. Það var fyrst nú á haustdögum sem skipað var í sex vinnuhópa bæj- arfulltrúa til að ræða mismunandi hliðar á fram- tíðarmöguleikum höfuðborgarsvæðisins. Á vel- heppnaðri ráðstefnu sem haldin var 5. nóvember s.l. voru niðurstöður af starfi vinnuhópanna kynnt- ar. Með starfi vinnuhópanna var svæðisskipu- lagsvinnunni lyft á hærra plan en áður. Annað atriði sem einkennt hefur fyrsta hluta skipulagsvinnunnar eru beinir framreikningar á þróun síðustu ára, þ.e. „reaktiv" vinnubrögð í stað stefnumótandi „proaktivra" vinnubragða. Að sjálf- sögðu þarf að gera sér grein fyrir hvernig höfuð- borgarsvæðið myndi líta út ef núverandi þróun héldi áfram óbreytt næstu áratugina, en ekki má gleyma því að skipulag er samræmd stefnumótun þar sem óæskilegri þróun er breytt til betri vegar með ákveðnum markmiðum og aðgerðum. Sem dæmi um þróun sem kynnt hefur verið sem nánast óumbreytanleg er þróun íbúafjölda og samgangna á svæðinu. Viðmiðanir um íbúaþróun byggjast m.a. á framreikningi á lítt breyttum flutn- ingum frá landsbyggð til höfuðborgarsvæðisins síðustu fjögur ár, sem var um 1700 manns á ári (hefur aldrei verið meiri). Samkvæmt slíkum fram- reikningi flyttu um 35 þúsund manns frá lands- byggðinni til höfuðborgarsvæðisins næstu 20 árin. Þessi hraða þróun er án efa þjóðhagslega óhag- kvæm fyrir báða aðila. Sjá mynd 4. í samgöngumálum er gengið út frá því að nú- verandi „einkabílismi“ haldist óbreyttur út skipu- lagstímabilið með tilheyrandi kostnaði og nær ekkert er fjallað um almenningsvagna þrátt fyrir að þeir séu grundvallaratriði í svæðisskipulagsáætl- unum annarra borgarsvæða eins og áður er sagt. Með stefnumótun um þéttari byggð, sérstaklega umhverfis þjónustukjarna, má skapa betri grund- völl fyrir almenningssamgöngur á höfuðborgar- svæðinu. LENGRI FRAMTIÐARSYN Margir hafa bent á mikilvægi þess að hafa einn- ig lengri framtíðarsýn en til 20 ára varðandi vinn- una að svæðisskipulaginu. Rökin fyrir því eru margþætt, m.a. þau að nýleg- ar aðalskipulagsáætlanir margra sveitarfélaga eru til 20 ára og nauðsynlegt er að svæðisskipulagið hafi víðari sjóndeildarhring en þær áætlanir. Þetta er ekki síst brýnt vegna þess að þegar er búið að fest inni í svæðisskipulaginu áætlanir sveitarfélag- anna um næstu byggingasvæði sem duga munu til lóðaúthlutana næstu 10-15 árin. Þá er einnig nauðsynlegt vegna ákvarðanatöku um hvort flytja beri Reykjavíkurflugvöll og nýta það land undir byggð að líta lengra til framtíðar en til 20 ára. Sama gildir um framtíð og mögulega verkaskipt- ingu hafna á svæðinu. Lengri framtíðarsýn er líka nauðsynleg til að setja upp mismunandi kosti um framtíðarþróun og sérhæfingu, svo kallaða „sce- narios" til lengri tíma sem eru algeng vinnubrögð við gerð svæðisskipulagsáætlana. ENGINN ER EYLAND Þrátt fyrir að svæðisskipulagsáætlunin taki aðeins til þeirra átta sveitarfélaga sem mynda höfuðborgarsvæðið er nauðsynlegt að gera sér grein fyrir líklegri þróun í grannsveitarfélögum svæðisins, landinu öllu og í nágrannalöndum. Á þetta hefur skort í upphafi vinnunnar. Sem dæmi má nefna að mikið hefur borið á myndun jaðar- borga, (exurbanisation) í nágrannalöndum okkar á síðustu árum, sem m.a. felst í því að efnaðri borg- arbúar kjósa að setja sig niður í minni bæjum í ná- grenni stórborgarsvæða, borga þar sín gjöld en Mynd 4. Netto flutningar milli landsbyggðar og höfuðborg- arsvæðis. Netto flutningar mllli landsbyggðar og höfuðborgarsvæðis k. Ef þróun síðustu ára heldur óbreytt áfram verður um helmingur landsbyggðarfólks fluttur til höfuðborgar- svæðisins innan aldarfjórðungs. 35
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

AVS. Arkitektúr verktækni skipulag

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: AVS. Arkitektúr verktækni skipulag
https://timarit.is/publication/1784

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.