Heima er bezt - 02.01.2007, Qupperneq 37

Kviðlingar
kvæðamál
Umsjón: Auðunn Bragi Sveinsson ' f»v

Vísnaþáttur
Gleðilegt nýtt ár, góðir lesendur, og þökk fyrir þau liðnu.
Við erum komin nokkur ár inn í 21. öldina. A þessu ári
verða 200 ár liðin frá fæðingu listaskáldsins góða, Jónasar
Hallgrímssonar. Hvenær gleymist hann sem skáld? Trúlega
seint. Afmælisdagur hans, 16. nóvember, hefur hlotið heitið
„Dagur íslenskrar tungu,,. Slíkur heiður hlotnast ekki nema
afburða skáldi og andans manni.
Jónas var þó ekki hátt metinn borgari meðan hann lifði.
Það hefí ég einhvem tíma sett í erindi :
Stórskáld var Jónas, þó stœði lágt
í stöðu borgaralegri,
og œtti svo skelfing ósköp bágt.
- Hver orti þó Ijóðin fegri
Og fyrst farið er að minnast höfuskálda þjóðarinnar, er
vert að minnast þess, að á árinu eru 100 ár liðin frá andláti
Benedikts Sveinbjamarsonar Gröndals. Hann lést 2. ágúst
1907, og var þá tæplega 81 árs. Gröndal var einn af fjór-
um stórskáldum nítjándu aldarinnar, en þeir vom Grímur,
Gröndal, Steingrímur og Matthías. Þannig var röð þess-
ara skálda í munni kennara míns á Reykjaskóla, séra Jóns
Guðnasonar (1889-1975), sagnfræðings og skjalavarðar.
Kennsla hans í bókmenntasögu var lifandi og skemmtileg,
og búum við, nemendur, lengi að fræðslu hans.
Að lokum skal getið aldarafmælis skáldsins Guðmund-
ar Inga Kristjánssonar frá Kirkjubóli í Bjamardal í Vest-
ur-ísaijarðarsýslu. Hann lést fyrir einungis fjórum ámm,
háaldraður. Þegar hann lést, var hann nestor íslenskra skálda.
Guðmundur Ingi var íslenskt skáld, í bestu merkingu þess
orðs. Hann orti um íslenska náttúm og sveitalíf og léði lið
sitt jákvæðum öflum tilvemnnar. Aldarafmæli Guðmundar
Inga er 15. janúar 2007.
Að þessu loknu er komið að hagyrðingi mánaðarins. Að
þessu sinni verður fyrir valinu maður að nafni Hjörtur Gísla-
son. Hann fæddist 27. október 1907 í Bolungarvík, eða
fyrir einni öld. Hann ólst upp frá fermingaraldri að Hamri
á Langadalsströnd við Djúp. Fluttist 1924 í Húnaþing. Var
togarasjómaður um skeið. Hann fluttist 1935 til Akureyrar,
og var þar bílstjóri, en síðar starfsmaður KEA, og loks flug-
málastjórnar til æviloka, sem urðu 1963. Ljóðabók kom út
eftir Hjört Gíslason, sem nefnist VÖKURÍM, út gefin 1957.
Annars skrifaði hann bækur nokkrar fyrir böm, er nutu mik-
illa vinsælda. Hér á eftir fara nokkrar stökur og erindi eftir
Hjört Gíslason. Hann yrkir um haustið:
Þó að haustið héluborið
hylji grœnan smárateig,
kemur aftur áfengt vorið,
angan blóma, hjartans veig.
Gott er vorsins vín að teyga,
vaka, meðan sefur þjóð.
Finnst mér haust þó alltaf eiga
unaðsfegurst vögguljóð.
Arstíðimar em oft yrkisefni Hjartar. Hann yrkir þannig
um haust og vor:
Dagsins köldu hríðarhögl
huldu blóma slakka.
Kleip af stofni næmri nögl
nóttin fmgrablakka.
Sá ég vorsins rauðu rós
rísa úr grænu flosi,
meðan nóttin lokkaljós
lést í árdagsbrosi.
Seinni vísan er hrein snilld að mínum dómi. Hún hlýtur
að grípa hug hvers þess, er ann vel ortu ljóði.
Gamansemi og glettni er að finna í ljóðum Hjartar, eins
og vel sést í þessu erindi:
Ut í lífið létt og kátt
lokkar svanninn manninn,
og í rúmið raunagrátt
rekur manninn svanninn.
Heimaerbezt 37