Læknaneminn - 01.12.1976, Blaðsíða 34
b) Geri sér grein fyrir þýðingu þess að taka til-
lit til félagslegra aðstœðna við greiningu og meðferð
vandamála sjúklinga sinna. Viti hvert leita megi
upplýsinga um bætur trygginga og sjúkrasamlag og
hafi hlotið leiðsögn í útfyllingu helztu vottorða.
c) Kunni skil á lögum og reglum um réttindi og
skyldur lækna, þar með talin lög er lúta að læknis-
starfinu.
Tillaga II:
Kynningarnámskeið á fyrsta námsári, svipað því
sem lýst er í tillögu I, með aðaláherzlu á stöðu lækn-
isins í þjóðfélaginu og heilbrigðiskerfinu. Rædd
yrði þróun íslenzkra heilbrigðismála, áhrif erlendra
strauma og læknanámið. Reynt yrði að gefa nem-
andanum yfirsýn yfir læknisfræðina sem starfsgrein
og jafnframt kynntar aðrar heilbrigðisstéttir, mennt-
un og starfssvið. Námskeiðið tæki alls 4 vikur, 10
kennslustundir.
Aðalnámið yrði síðan skipulagt með sama sniði
og segir í tillögu I.
Tillaga III:
Námið fer allt fram á sjötta námsári í samvinnu
við heilbrigðisfræði, endurhæfingu og heimilislækn-
ingar. Samtals hafa þessar greinar að því bezt verð-
ur séð um 3 mánuði til umráða. Ekki er ljóst hvort
ætlast er til í núgildandi reglugerð að réttarlæknis-
fræðin verði einnig kennd á sama tímabili. Alla vega
ætti með góðum vilja að vera hægt að kenna félags-
lækningar með svipuðu sniði og áður er lýst í fyrri
tillögum að framan, fái félagslækningar til sinna
umráða 40 kennslustundir.
Kennslulið
Gert er ráð fyrir að skipaður verði prófessor í fé-
lagslækningum. Hvenær af því verður er enn ekki
ákveðið, að því bezt er vitað. Eitthvað mun hafa
verið rætt um starfsaðstöðu en engin mun vera fyrir
hendi enn sem komið er. Kennsla í félagslœkningum
er dauðadœmd án rannsókna. Forsenda rannsókna
og þar með kennslu er húsnæði, starfslið og fjár-
magn. Lágmarksstarfslið er félagsfræðingur eða fé-
lagsráðgjafi auk ritara. Auk þess þarf að vera fyrir
hendi fjárveiting til að greiða tölfræðilega aðstoð.
Eðlilegt virðist að tengja starf þessarar deildar á
einhvern hátt áætlana- og rannsóknaþörf heilbrígð-
isyfirvalda. Hér er í sjálfu sér ekki verið að fara
fram á annað en það sem sjálfsagt þykir erlendis við
stoínun nýrra kennslugreina við háskóla. Verði ekki
búið svo um hnútana að aðstaða skapist til virkrar
rannsóknastarfsemi, er hætt við að greinin svo og
viðkomandi prófessor dagi uppi eins og átt hefur sér
stað.
Ski l
Gerð hefur verið grein fyrir félagslækningum,
hver sé staða þeirrar greinar hjá öðrum jjjóðum,
sem sérgreinar og námsgreinar. Rætt um tengsl fé-
lagslækninga við samfélagslækningar, heilbrigðis-
fræði og heimilislækningar. Færð eru fyrir því rök
að félagslækningar og samfélagslækningar séu að
verulegu leyti sama sérgrein er gangi undir öðru
hvoru nafninu allt eftir sögulegum eða stjórnmála-
legum ástæðum í hverju landi. Jafnframt er bent á
hver sé munur þessara greina annars vegar og heil-
brigðisfræði og heimilislækninga hins vegar. Vakin
er alhygli á að félagslækningar eru kenndar við all-
ar aðrar læknadeildir á Norðurlöndum og hafa ver-
ið kenndar í áratugi í sumum þessara landa. Lýst er
nokkuð kennslufyrirkomulagi í greininni á Norður-
löndum, í Bretlandi og Bandaríkjunum. Þar hefur
að langmestu leyti verið stuðst við skráðar heimild-
ir, en að litlu leyti við eigin kynni af kennslufyrir-
komulagi í Svíþjóð og Skotlandi. Lagðar eru fram
lauslegar tilllögur um kennslufyrirkomulag þar sem
lögð er áherzla á að nemendur kynnist greininni
snemma í náminu (tillaga I). Bent er á sams konar
fyrirkomulag í öðrum löndum er reynzt hefur vel.
Vert er að vekja athygli á að ný námsgrein á
ávallt við talsverða erfiðleika að etja í byrjun, bæði
að því er varðar sjálfsímynd og stöðu. Æskilegt er
að gera ráð fyrir ákveðnum kennslutímafjölda í
greininni, en gefa verulegt svigrúm til útfærslu
kennslunnar, einnig að því er varðar samvinnu við
aðrar kennslugreinar. Samvinna byggist á gagn-
kvæmum skilningi á þörfinni hver fyrir annan, ekki
á ákvæðum reglugerðar. Að lokum skal ítrekuð
þörfin á rannsóknaaðstöðu ef greinin á að verða
annað en nafnið tómt í framtíðinni.
30
LÆKNANEMINN