Læknaneminn - 01.12.1978, Blaðsíða 52

man að upptalningu lokinni. Dæmi um orS: hús,
skógur, dagur, borð, nál, kaka, klukka, köttur, mús.
I annarri atrennu er sjúklingur spurður, hversu
mörg orS hann telji sig geta lært næst. Vænting
sjúklings og raunsæi er athuguð meS þessum hætti.
Þetta er síSan endurtekiS á undan hverri nýrri upp-
talningu, en þær eru í mesta lagi 10.
Þetta próf reynir sérstaklega vel á verbal minni,
en leiSir einnig í ljós ýmis afbrigSi af truflaSri
minnisstarfsemi. Nokkur dæmi um námskúrfur sjást
á mynd 1.
Sérstaklega er markvert aS athuga námskúrfu hjá
forheila sjúklingi. Dæmi af útbreiddri skemmd í
forheila sést á mynd II. Sjúklingur lærir aldrei sömu
orSin frá upptalningu til upptalningar. Hann bætir
oft viS nýjum orSum frá eigin brjósti og heldur
áfram aS endurtaka slík orS viS næstu upptalningu,
þótt honum hafi veriS bent á villuna. Idann virSist
ekki læra af reynslunni eSa viS æfingu, heldur er
árangur hans óreglulegur.
2. Minnisgeymd og upprifjun
a) NotaS er spjald meS nokkrum einföldum geo-
metriskum formum, t. d. kross, þríhyrning, kassa,
hring, fimmhyming. SpjaldiS er sýnt sjúklingi í
nokkrar sekúndur og þegar þaS hefur veriS tekiS í
burtu er hann beSinn aS teikna þaS sem hann man.
42
b) Sjúklingur er beSinn aS hlusta vel eftir á-
kveSnum hrynjanda, sem prófandi bankar á borSiS,
t. d.-------------þ. e. tvö löng, tvö stutt, tvö löng.
SíSan------------ --------. SíSan er hann beSinn
aS endurtaka þaS sem prófandi gerSi.
c) Sjúklingur er beSinn aS endurtaka nokkrar
handahreyfingar sem prófandi sýnir honum, t. d.
vísifingur og litli fingur réttir, hinir krepptir, vísi-
fingur og langatöng mynda bókstafinn v, hinir fing-
urnir eru krepptir, o er myndaS meS þumalfingri og
vísifingri, hinir eru krepptir. Þessar þrjár fingra-
stellingar eru sýndar hver á eftir annarri meS stuttu
millibili og sjúklingur síSan beSnn um aS endur-
taka þær.
d) Sjúklingur er beSinn um aS læra nokkur orS:
t. d. hús, tré, köttur (eSa máni, vegur, gras), og
honum sagt aS hann megi endurtaka þau upphátt.
SíSan er honum sýnd mynd og hann beSinn aS lýsa
því sem hann sér á henni. Þá er sjúklingurinn beS-
inn um aS endurtaka fyrrtöldu orSin. Og aS lokum
segja frá því sem hann sá á myndinni (heterogon
interference).
e) AnnaS afbrigSi er eftirfarandi: Reyndu aS
muna þessi orS: maSur, köttur, dagur. Og þessi:
nótt, köttur, kona. Endurtaktu fyrstu þrjú orSin,
síSan þau þrjú seinni (homogene interference).
f) Enn eitt afbrigSi: Reyndu aS muna þessar
setningar og þú mátt endurtaka þær upphátt: „Sólin
kemur upp í austri.“ „í maí er kúnum hleypt út á
tún.“ Hvernig hljóSaSi fyrri setningin, og síSan sú
seinni ?
g) SögS er einhver einföld og stutt saga og sjúk-
lingurinn beSinn aS endursegja hana. T. d. Sagan
um hænuna og gulleggiS. Sjúklingurinn er spurSur
um þann lærdóm sem draga megi af sögunni og at-
hugaS nánar um skilning hans á samhengi. SíSan
er hann beSinn aS segja frá því sem hann sér á
mynd eSa margfalda nokkrar tölur. Þá má segja
honum aSra sögu, t. d. einfalda dæmisögu. Tdann
beSinn aS endursegja hana og útskýra. SíSan má
spyrja hann um fyrri söguna.
Þessi próf reyna á minnisgeymd og upprifjun en
einnig skammtíma minni á afmörkuSum skynsviS-
um svo og hversu minnissIóSir eru viSkvæmar gagn-
vart hömlun. En séu minnisslóSir óeSlilega veikar,
kemur þaS oftast skýrt í Ijós viS slíka prófun.
LÆKNANEMINN