Skinfaxi - 01.04.2023, Blaðsíða 34

34 S K I N FA X I
Ásta Katrín í heilsuleikskólanum Skógarási hefur
kennt eftir svokallaðri YAP-aðferðafræði frá árinu
2015. Hún segir börn með frávik geta hjálpað
börnum með erlendan bakgrunn að læra íslensku
og taka þátt í samfélaginu.
„Það gagnast börnum langmest og er líka gott fyrir samfélagið þegar
byrjað er að styðja við hreyfifærni þeirra strax í leikskóla. Þau börn
verða félagslega sterkari og líklegri til að taka þátt í íþróttum og öðru
starfi þegar þau eldast,“ segir Ásta Katrín Helgadóttir, íþróttakennari
við heilsuleikskólann Skógarás á Ásbrú í Reykjanesbæ.
Ásta hefur kennt börnum eftir svokallaðri YAP-aðferðafræði
(e. Young Athletes Project) í leikskólanum frá árinu 2015. Aðferða-
fræðin byggir á hreyfiþjálfun og snemmtækri íhlutun í hreyfingu og
hefur áhrif á ýmsa þætti, svo sem félagsfærni, málþroska og sjálfs-
mynd. Tekið er mið af því að hægt sé að þróa aðferðina áfram. Kennslu-
efnið er einfalt, aðgengilegt og skýrt og nýtist einfaldur grunnbún-
aður við framkvæmd þess. Aðferðafræðin og verkefnið er á vegum
Special Olympics International. Hvert land getur þróað verkefnið
áfram eftir sínum kröfum og þörfum. Hér á landinu hefur það verið
lagað að starfinu í leikskólanum.
Kennsuefninu er skipt upp í átta meginþætti sem byggja upp grunn-
hreyfifærni, en efnið var sett upp í samstarfi við Boston-háskóla og
Norður-Karólínuháskóla á sínum tíma. Miðað er við átta vikna pró-
gramm þar sem hver dagur er skipulagður út frá markmiði hvers þáttar.
Mælingar eru gerðar í upphafi æfinga og að loknu tímabili. YAP-
aðferðin skilar sér líka í því að styrkja börnin og undirbúa þau fyrir
fyrsta íþróttatímann í grunnskóla og þátttöku í almennu íþróttastarfi.

Gagnast öllum
Ásta Katrín hóf innleiðingu á verklegum hluta YAP hér á landi eftir að
Anna Karólína Vilhjálmsdóttir, framkvæmdastjóri Special Olympics á
Íslandi, bað hana um að skoða og kynna sér efnið árið 2015 og hvort
aðferðafræðin gæti nýst hér.
„Ég var á þessum tíma með hreyfiþjálfun í leikskólanum og sá strax
að YAP hentaði mjög vel af því að það er svo einfalt. Það geta í raun
allir framkvæmt það inni á leikskóla og það þarf ekki endilega „sér-
fræðing“ til að byrja og fylgja eftir efninu sem er afar skýrt uppsett,“
segir hún.
Komið hefur í ljós að þótt YAP hafi í fyrstu verið innleitt til að virkja
börn með sérþarfir hefur komið í ljós að öll börn njóta góðs af aðferða-
fræðinni óháð því hvaðan þau koma og hverjar þarfir þeirra eru.
Ásta bendir sem dæmi á að í Skógarási nýtist aðferðin afar vel flest-
um börnum, ekki síður börnum af erlendum uppruna, börnum með
einhvers konar frávik og svo auðvitað öllum hinum. Þar séu í raun allir
jafnir.

Hátt hlutfall erlendra barna
Í Reykjanesbæ er hátt í þriðjungur bæjarbúa af erlendu bergin brotinn.
Það endurspeglast í leikskólanum Skógarási, að sögn Ástu.
„Í leikskólanum eru 80 börn og 60 prósent þeirra af erlendum upp-
runa og tvítyngd á aldrinum tveggja til fimm ára. YAP hefur reynst okk-
ur meðal annars afar árangursríkt við íslenskukennslu en mörg önnur
námstækifæri skapast jafnframt í hreyfistundum. Þau þjálfast ekki bara í
grunnþáttum hreyfiþroska heldur þróa þau einnig með sér mikilvæga
færni til náms. Með því er m.a. verið að tala um að skiptast á, læra að
deila, fara eftir fyrirmælum og skilja leiðbeiningar sem þeim eru gefnar.
Í skipulögðum hreyfistundum er hægt að blanda inn í hreyfingarnar
stærðfræði, orðaforða og málörvun, flokkun og ýmsu öðru, eins og
Aðferðafræði sem nýtist
öllum börnum