Læknaneminn - 01.04.1988, Blaðsíða 61

HOFUÐLAUSN
Hans Jakob Beck
HELDRI BORGARAR
VALDA URSLA í
SÁLARLÍFI LÆKNA-
NEMA
í fyrra vetur sat ég eina
kvöldstund til borðs með mér heldra
fólki, þar á meðal nokkrum
læknum. Eftir heldur varfærnis-
legt rabb við þennan unga mann,
sem að óvörum hafði villst inn í hóp
gamalla kunningja, og var beint til
hans spurningu sem var eins
óvægin og hún var óvænt. Læknir
sem átti að baki langan starfsferil
spurði sem sagt hvort læknaneminn
væri sérekki sammála íþví, að út úr
læknadeild Háskólans kæmu menn
skaðaðir, námið væri með öðrum
orðum mannskemmandi.
í kyrrþey hafa allir hugsað
um sín daglegu kjör, en fátítt er að
menn ræði slíkt berorðir sín á milli,
hvað þá af slíkri óvægni sem þessi
fullyrðing læknisins krefst. En eins
og stundum er sagt var þessi maður
kominn á þann aldur að geta litið
yfir farinn veg og dæmt; orð hans
hafa því orðið mér hugstæð og vil ég
eins og svara honum, þó það kunni
að hljómaeins og upp úreins manns
hljóði fyrir himinblámann.
Menn hafa ekki lengi setið í
læknadeild að þeir finna hvað þeir
eruþarfáumtilþægðar. Kannskier
þó verst að hryssingslegt viðmótið
hjá sumum, virðist ekki komið beint
frá hjartanu heldur vera þaulæfð
viðbrögð endurtekin á hverjum
vetri.og veitekki ágott. Vissulega
rætist þó úr, en engu að síður hangir
þunga loftið lengi inni.
Kennarar okkar læknanema
eru flestir með afburðum menntaðir
menn. Að viskuogþekkinguásínu
sviði gnæfa þeir yfir aðra menn á
þessu litla landi, og hvað þá yfir
stúdentana lítilsigldu sem þeim eru
færðir til uppfræðslu. Slfkir menn
sjá í sjónhendingu hvað stúdentum
er fyrir bestu að læra og hvaða
kröfur hæfir að setja þeim. Það
hendir hins vegar æ ofan í æ að
stúdent fær einhvern einkenni-
legan áhuga á einhverri námsgrein
án þess að nokkur hafi beðið hann
um það. Menn þræða sig á eigin
spýtur í gegn um bækur og blöð,
eins og Iandkönnuður um
frumskóg, því menn grunar að í
fylgsnum sé einhver sannleikur,
sem ekki finnist öðru vísi. Árangur
leitarinnar er oftast hlálega rýr,
mældur í alþjóðlegum tuga-
kerfiseiningum lærimeistaranna.
Það vefst heldur ekki fyrir neinum
hvernig túlka eigi útkomuna:
haldið y kkur v ið trúboðsstöðina.
Á mínum fyrstu árum í
deildinni sat ég eitt sinn á tali við
eldri nema, sem ég mátti líta
töluvert upp til fyrir glæstan
námsferil. Hitt kom mér á óvart
hversu hnittinn hann gat verið,
þegar hann kvaddi mig með þessari
lífsreglu: “Taktu glósur og
þegiðul”. Mér hefur auðvitað
gengið illa að halda þessa reglu,
eins og önnur hollráð, en mest fyrir
þá sök hversu ég skrifa hægt og sit
einatt aftarlega. Hitt hef ég forðast,
að lenda í stælum við kennara eða
vikja tiltakanlega út af boðaðri leið á
náminu. Það hafa þó aðrir gert og
má ég horfa upp til þeirra margra
fyrir.
Læknadeild, þessi fóstra
okkar, vill eflaust börnum sínum
vel, en hún er forn í skapi og stór
upp á sig; og að henni skjöplist
hendir stundum, en það þykist hún
aldrei kannast við. Eflaust vildu
sumir kjósa sér blíðari fóstru og
réttsýnni, en vill einhver segja að
menn skaðist í fóstrinu?
FÓSTURFRÆÐI
LÆKNANEMANS
Þegar sæðið frjóvgar eggið
hefst atburðarás sem ekki sér fyrir
endann á . Upphafið er alltaf eins
þó sagan kynni hvort heldur að
verða helgs munks í Tíbetfjöllum
eða drykkfelds braskara af
Suðurnesjum. Fyrsta fruman,
formóðirin, hefur allt það fólgið í sér
sem afkvæmið er og getur orðið.
Vaxtarskilyrðin megna aðeins að
rækta eða kæfa þá getu sem lagt er
upp með, og eru þó ekki lítils virði.
Þessi fruma er í fósturfræðinni sögð
alfær, omnipotent, af því hún getur
alið af sér hvaða frumu sem er. Af
móðurfrumunni vaxa stofnar,
kvíslar og greinar sífellt sérhæfðari
fruma, sem allar bera í sér arf
þeirrar fyrstu, en ræktast til
fábreyttra en mikilvægra starfa.
LÆKNANEMINN 1/1988-41. árg.
59