Úrval - 01.07.1971, Side 34

32
ÚRVAL
Að baki eyðilagðs lífs og hinnar
geigvænlega vaxandi glæpaöldu býr
sú hneykslanlega staðreynd, að það
er bandamaður Bandaríkjanna, sem
sér bandarískum neytendum fyrir
eiturlyfjabirgðum. 80% af heroini
því, sem neytt er í Bandaríkjunum,
er upprunnið í Tyrklandi, sem er
einn af hornsteinum Atlantshafs-
bandalagsins og tryggur stuðnings-
maður bandarískrar utanríkisstefnu.
Nixon forseti hefur viðhaft þessi
orð í einkaviðræðum: „Ef tækist að
stöðva eiturlyfjastrauminn frá Tyrk-
landi, væri miklu áorkað. í raun-
inni væri eiturlyfjavandamálið þá
að miklu leyti leyst.“ En „tyrkneska
vandamálið," eins og það er kallað í
Washington, hefur reynzt vera ákaf-
lega erfitt viðureignar. Hinn ban-
væni straumur tyrknesks heroins til
Bandaríkjanna heldur áfram þrátt
fyrir persónuleg afskipti forsetans
af málinu og endalausar og erfiðar
samningaumræður meðal embættis-
manna á æðstu stöðum.
FALLEGUR VALMÚI
í tvær árþúsundir hafa bændur
á hinum eyðilegu hásléttum í Ana-
toliu í suðvesturhluta Tyrklands
dregið fram lífið með því að rækta
hveiti, bygg og ópíum. Fræin úr
ópíumvalmúanum eru notuð til
matseldar, og búfénaðurinn étur
leggina. Fullorðið fólk gleypir þar
örlitlar ópíumagnir við verkjum og
sem kvefmeðal. En þar verða engir
eiturlyf j aney tendur.
Sáð er í akrana á haustin. Þegar
komið er fram á vor blómstrar hinn
fallegi ópíumvalmúi hvítum, bláum
og rauðum blómum um gervallt
svæði þetta. Heilu svæðin eru sem
óslitin blómabreiða, þegar litið er
yfir akrana. Nokkrum vikum síðar
falla blómablöðin, bóndinn gerir
skurð á fræbelginn og ,,mjólkar‘“
jurtina. Hvítt efni seytlar þar út og
harðnar. Þetta er ópíumið. Daginn
eftir er það svo skafið af og hnoðað
saman í límkenndar kúlur, sem
lykta illa.
Samkvæmt opinberum fyrirmæl-
um á aðeins að selja ópíumið til
tyrknesku ríkiseinkasölunnar „To-
prak“, sem selur síðan til lyfjaverk-
smiðja um víða veröld. En lítil til-
raun er gerð til þess að hafa eftir-
lit með dreifingu ópíumsins, og
þannig lendir mikill hluti uppsker-
unnar í hendur þeirra, sem stunda
ólögleg ópíumviðskipti. Bandarískir
og tyrkneskir embættismenn vita
um nöfn helztu ópíumkaupmann-
anna, en þeir geta lítið gert í máli
þessu. Ópíumkaupmennirnir kaupa
aldrei né selja beint, heldur í gegn-
um leppa og hafa þar að auki
„gervifyrirtæki“ til slíks. Þeir eru
umkringdir aðstoðarmönnum og líf-
vörðum og snerta aldrei ópíumið
sjálfir.
Þegar búið er að safna ópíuminu
úr jurtinni, er það soðið, þar til það
verður lyktarlaust hrámorfín. Þann-
ig minnkar fyrirferð þess um 90%.
Svo er því smyglað til Marseille í
Suður-Frakklandi. Sumt fer þangað
sjóleiðis, en á undanförnum árum
hefur mest af því verið flutt land-
leiðis í bifreiðum. f bifreiðunum
eru faldir geymslustaðir víðs veg-
ar í skrokknum, einnig neðst í
bensíngeymnum, sem hafa þá tvö-
faldan botn og leynihólf á milli.