Læknablaðið - 01.04.2023, Blaðsíða 36

204 L ÆKNABL AÐIÐ 2023/109
V I Ð T A L
„Fátt hefur komið mér á óvart þetta fyrsta ár í starfi,“ segir Runólfur Pálsson,
forstjóri Landspítala. Já, það er komið ár. Nýtt skipurit, starfar með nýrri stjórn.
Breytingar eru í farvatninu
■ ■ ■ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
„Ég hef trú á verkefninu“
„Ég vonaðist til að hægt væri að hrinda
af stað veigameiri breytingum og ár-
angurinn myndi skila sér fyrr,“ segir
forstjóri Landspítala eftir ár í starfi.
Runólfur segir margt á teikniborðinu
en á þessu ári hefur legunóttum á
bráðamóttökunni fjölgað, samkvæmt
starfsemisupplýsingum, um 66% milli
janúarmánaða á einu ári. Olíuskipið
Landspítali haggast vart né breytir um
kúrs en hann er ekki búinn að missa
móðinn. Þó má heyra á máli hans að
vandinn sé stór, lausn á einum stað skapi
upplausn á öðrum. Svo hvar á að byrja
og hvernig gengur?
„Við erum á miðri leið og eigum eftir
að vinna að stórum skipulagsbreyting-
um innan stóru sviðanna. Það hefur ekki
verið gert undanfarna tvo áratugi eða
frá sameiningu spítalanna í Reykjavík.“
Vanda þurfi til verka og því hafi hann
fengið McKinsey til stuðnings.
„Ekki er ætlunin að koma með
breytingar til þess eins að brydda upp
á nýjungum heldur að skoða hvar við
þurfum að styrkja okkur,“ segir Run-
ólfur. Færa þurfi ákvarðanatöku nær
framlínu og valdefla þannig framlínu-
stjórnendur.
„En það hefur komið mér á óvart og
valdið persónulegum vonbrigðum að við
erum í sömu hjólförunum og fyrir ári.“
Nefnir hann bráðaþjónustuna og bága
nýtingu skurðstofa. „Við höfum ekki enn
náð þeim árangri sem ég hefði viljað.“
Hann vill losa um teppu á bráðamóttöku
og vinna niður aðgerðabiðlistana.
Sérnámið heim stórt skref
Runólfur horfir yfir stóra sviðið. „Við
erum í rauninni að glíma við afleiðingar
stórfelldra samfélagsbreytinga varðandi
verkefnin en líka mannauðinn,“ segir
hann. „Við höfum komist af með ótrú-
lega fáa lækna í gegnum tíðina.“ Hann
lítur 10-15 ár aftur í tímann. Þá hafi spít-
alinn haft fáa lækna á framhaldsnáms-
stigi. Sérnám á spítalanum sé því mikil
framför og nýverið hafi fyrstu læknarnir
útskrifast.
„Það er eitt stærsta skref sem hefur
verið stigið í læknis- og heilbrigðisþjón-
ustu á Íslandi í áratugi. Hefðum við ekki
gert það, hefðum við ekki getað tryggt
fullnægjandi nýliðun.“
Heilbrigðiskerfið er á ákveðnum
krossgötum. „Við ráðum ekki við öll
verk efni. Það er of mikið af þeim. Þau
passa ekki inn í skipulagið.“ Því þurfi að
hugsa út fyrir rammann. Runólfur horfir
til 30 lokaðra legurýma á spítalanum.
„En jafnvel þó að við gætum mannað
öll þau rými, myndi það ekki duga til.“
Vandinn er ekki séríslenskur. Við hann
er glímt víða á Vesturlöndum. „Mann-
fjöldi hér eykst stöðugt. Við höfum talað
mikið um þessa þróun á síðustu tveimur
áratugum en ekki brugðist við henni
fyrr en núna.“
Margt jákvætt sé þó á borðinu. „Hér
er framúrskarandi þjónusta veitt og
við höfum gögn um það.“ Horft sé til
þeirra hluta sem halli á. „Þá eru skurð-
aðgerðirnar nærtækt dæmi,“ segir hann.
„Einkarekin þjónusta er að færa sig upp
á skaftið því verkefnin eru ærin. Það er
skiljanlegt og eðlilegt.“
Opnun tilboða Sjúkratrygginga Ís-
lands frá einkaaðilum á 700 liðskiptaað-
gerðum fyrir um milljarð þann 6. mars
endurspegli stöðuna. „Það er vegna þess
að Landspítali hefur ekki getað annað
eftirspurninni,“ segir Runólfur.
Skoða mönnun skurðstofa
„Við höfum átt erfitt uppdráttar undan-
farið.“ Ekki hefur tekist að gera allar þær
aðgerðir sem stefnt var að á síðasta ári.
„Vegna þess að við höfum ekki nægilegt
svigrúm á skurðstofunum.“ Hann sér
ekki í kortunum að spítalinn geti næstu
árin sinnt öllum þeim liðskiptaaðgerðum
sem þurfi innan viðunandi tíma.
„Því er eðlilegt að skipta verkefnun-
Hlustið á viðtalið
á hlaðvarpi
Læknablaðsins