Skógræktarritið - 15.10.2000, Qupperneq 77

© Baldur Þorsteinsson 1995
Utdráttur úr Fræskrá 1933-1992
II. Lauftré
Tegund Fræ- númer Fræsöfnunarstaöur Sendandi Mótt. k9 Fræ/kg þús. Spír. % Afgr. ár Móttakandi Afgr. kg Athugasemdir
Land Svæði Staður Hnattstaöa H.y.s.m
Acer ala. 423005 Bandar. Alaska Juneau 600 B.F.Hein. 0.454 1942 Múlakot 0.454 fræb. Hák.Bj.
Acer pse. 503002 Noregur Hedmark Hamar S.S.,Ha. 1.290 1950 Hall. 0.100 Sælid
Alnus cri. 862203 Bandar. Alaska Chilkat R. Ó.V.H. 0.043 1986 Hall. 0.010 A-485,Hain.
Alnus qlu. 541120 Svíþjóö Vesterb. Vesterb. A.Fr.Sch. 0.400 1954 Hall. 0.400
Alnus inc. 483012 Noregur Troms Andselv A.EIvemm 0.100 0.100 v.upplýs.
Alnus kol. 601475 Rússland Rússland S.bj.Bj. 1960 Fossv. prufa
Alnus ore. 571313 Bandar. Washingt. Casc. Mt. J.F.Rock 1957 Fossv. prufa
Alnus rub. 403002 Bandar. Alaska B.F.Hein. 1940 Múlakot prufa
Alnus sin. 531127 Bandar. Alaska Rabbit Cr. J.Scott 0.075 1954 Vaglir 0.075
Alnus ten. 561235 Kanada Br.Col. Pr.George 54 00 N 122 45 V 700 N.Wylie 0.100 1956 Fossv. 0.100 pr.nr.40
Alnus ten. 910043 Bandar. Alaska Old Palmer S.ödum 1992 birgöir? St.925,v.uppl.
Alnus vir. 711807 Sviss GraubOnd. Davos 1960 Pfl.-Lie. 0.100 24 1972 Tumast. 0.050
Bet.alb.si. 561236 Kanada Manitoba Dropmore Skinner 1956 Hall. v.upplýs.
Betula erm. 551198 Rússland Kamtsjat. Él'izarovsk 20 Exp.khleb 0.500 1955 Hall. 0.500
Betula man. 571317 Japan Nakai 1957 Fossv.
Betula mid. 611511 Rússland Kamtsjat. Kamtsjatka 60 30 N 166 17 A Tikhomir. 0.005 1961 0.005 tilr.
Betula pap. 413004 Bandar. Alaska Tumag.Arm B.F.Hein. 1.500 1941 Hall. 1.400
Betula pen. 383002 Noregur Nordland Rognan 1938 Múlakot 2 hálfflöskur.
Betula pub. 333004 island Skaftafell Þórh.Jó. 7.500 1933 Hall. 4.000 safnaö 1931
Betula oub. 711800 Noregur Troms Sörii.Sen. 69 50 N E.Messelt 4.000 60 1971 Vaglir 0.500
Faqus svl. 621576 Þýskal. Bad.-WOrt. Schluchsee 2.000 1100 1963 Tumast. 0.800
Frax.exc. 483013 Noregur N.-Tr.lag Leksvik S.S.,Ha. 4.000 1948 Múlakot 1.000
Frax.pen. 403007 Kanada Ontario Winnipeg Ben.Ein. 0.180 1940 Múlakot 0.080 var.subint.
Notof.ant. 493004 Chile Punta Are. O.Magens 1949 Tumast. v.upplýs.
Notof.bet. 493007 Chile Punta Are. O.Magens 1949 Tumast. v.upplýs.
Notof.cli. 541080 Nýja-Sjá. Tutapere 46 07 S 167 41 A 50 Ib Thulin 0.032 1954 Hall. 0.020 F.R.I.Whak.
Notof.pum. 493008 Chile Punta Are. O.Magens 1949 Tumast. v.upplýs.
Ulmus ala. 473004 Noregur Nordland Alstahaug Hans Berg 1947 Tumast. magn óþekkt
Ulmus pum. 571369 Rússland Sibiría 1957 Fossv. v.upplýs.
Hér er sýnd (yrsta fœrsla hverrar tegundar í Frœskrá II. íslenskt biríii nær yfir um 700 línur.
Lauftré 3I bls. Á hverri síðu
eru 32-35 línur.
Til að auðveldara verði að
átta sig á því, hvernig fræ-
skrárnar eru upp byggðar, hafa
verið teknar saman töflur úr
Fræskrá I og Fræskrá II þar sem
sjá má fyrstu skráningu hverrar
tegundar. Þetta sýnir annars
vegar nöfn allra trjátegund-
anna og hins vegar hvenær
hver einstök þeirra er fyrst
skráð.
2. Lýsing áfrceskrám.
I þessum kafla verður fræ-
skránum lýst dálk fyrir dálk, en
einnig koma fyrir stutt innskot
um eitt og annað tengt fræi og
fræsöfnun.
Tegund. Nöfn trjátegunda
eru rituð þannig, að latnesku
nöfnin á ættkvíslunum eru
nánast undantekningarlaust
rituð að fullu, en rúmsins
vegna varð að stytta tegunda-
nöfnin, oftast niður í þrjá bók-
stafi, en stundum meira, ef um
samsett heiti var að ræða. Eitt
nafnið sker sig nokkuð úr um
rithátt, en það er Picea p + e.
Þetta er þó ekki sérstök teg-
und, heldur er hér er um að
ræða fræ af broddgreni (pung-
ens) og blágreni (engelmannii),
sem blandaðist saman hjá
fræsalanum vestur í Colorado.
í meginatriðum er tegundun-
um raðað eftir stafrófsröð, en
sums staðar er brugðið út af
þeirri reglu, t.d. þegar um ná-
skyldar tegundir er að ræða
eins og Pinus cembra og P/nus
cembra sibirica. Því má skjóta hér
inn, að langt er á milli heim-
kynna þessara systurtegunda
lindifurunnar, önnur á heima í
1200-2000 m h.y.s. í Alpa- og
Karpatafjöllum, þar sem hún
vex á litlum aðskildum svæð-
um, en hin f austanverðu Rúss-
landi og Sfbiríu3 á afar víð-
lendu svæði.
Lindifurufræi frá Omsk í
3 Sibiriska lindifuran (Pímms cembra var. sibirica)
vex íAustur-Rússlandi og Sibiríu. í Rússlandi vex
fiún á milli 57 og 64° n.br. í Síbiríu vex hún
norður að 68° n.br. við Jenessei og austur að Olem■
insk við fljótið Lena. (Ola Borset. Skogskjotsel l.
Skogokologi. Oslo 1985).
Kasakstan var sáð í skóglendi í
Mörkinni á Hallormsstað árið
1906. Ef það er rétt, að þessu
fræi hafi verið safnað f nánd
við borgina Omsk, þá er sá
staður um tveimur breidd-
argráðum sunnar en syðstu
mörk lindifuru eru talin vera á
þessum slóðum. f bréfi frá |o-
hannes Rafn til C. E. Flens-
borgs, sem því miður er ekki
handbært, segir hann frá því,
að danskur mjólkurfræðingur,
búsettur í Omsk, hafi umsjón
með söfnun á fræi af lindifuru
fyrirsig þar eystra. Hann hafði
keypt lindifurufræ af Kirgísum,
en taldi upplýsingar þeirra um
fræið ekki mjög áreiðanlegar.
Þess má geta, að gömlu lindi-
fururnar á Hallormsstað hafa
oft borið þroskað fræ.
Fyrsta fræ undir nafninu Picea
lutzii, eða sitkabastarður, er
skráð árið 1952. Þetta er fræ úr
söfnun |óns H. Björnssonar á
svæðinu Lawing- Moose Pass í
Alaska. Mjög líklegt er, að eitt-
hvað af því fræi, sem áður
hafði verið safnað á þessum
SKÓGRÆKTARRITIÐ 2000
73