Freyja - 01.01.1908, Síða 13
X 6-7.
FREYJA
149
pípu til aö niynda hljóöiö Tikk tikk, tikketi tikk, eins og hún
hafði gjört fyrir 40 árum síöan í fangelsinu í Pétursborg.
„í félagi þessn var oft hátt á annað hundrað meðlimir —
liver einstaklingur aleinn i sínuni klefa, sumir til hliðar við mig,
aörir ýmist undir eða yfir. Við sögðum sögur — margar
fyndnar og góðar, því í hóp þessum voru ungir stúdentar,
menn og konur, kátt og fjörugt fólk. Ungur stúdent varð ást-
fanginn i 19 ára gamalli stúlku í 5. klefa frá mér. Aldrei
höfðu þau sézt, og þó voru ástir þeirra heita.r og einlægar. Oft
var ég miðill niilli þeirra, þegar pípan þurfti að flytja samtai
svo margra. Né heldur voru þau hin einu, sem ræddu ástamá!
á þenna hátt. En ástamál þeirra geklc eftir pípu, sem lá gegn-
um klefa sorgmæddrar móður, er nýbúin var að missa barn sitt.
Hittust i au nokkurntíma þessir elskendur? spyr þú. Guð veit
það. Síbería er eins stór og Bandaríkin, England, Frakkland
og Þjóðverjaland til samans.
„En félágið okkar var ekki eingöngu skemmtifélag. Marg-
ir úr hópnum dóu — sumir úr tæringu ,sumir frömdu sjálfs-
morð, og nokkrir urðu brjálaðir. Stundum hömuöust pípurnar
undau fingrum vitfirringanna, stundum titruðu þær undir skiln-
aðarkveðjum voniausra elskenda. En þetta stóð sjaldan lengi
yfir. Uppreistarfólk má ekki eyða kröftum sínum í árangurs-
lausu vili, það verður oft að brosa, þó hjörtun blæði — brosa
til að hughreysta aðra. Enda, hughreysti eldra fólkið oftast
hið yngra og- óreyndara — jafnvel þó það sjálft gréti ó-lán þess,
beiskmu tárum, Veggirnir voru þykkir og sögðu ekki frá ekka
né andvörpunum ,og myrkrið nógu svart til að hylja tárin .
„Nýir fangar fluttu okkur ávallt nýjustu fréttir, svo þo
við hefðutn hvorki bækur né blöð, vissum við vel hvað fram fór.
Eldur uppreistarinnar gekk yfir landið og braust út á skólum
og verkstæðum og hér og þar meðal alþýðunnar. Árið 1877
varð upphlaupið í Kazan Square í Pétursborg. Eólkið var
handtekiö hundruðum saman og hrúgað í fangelsin í Péturs-
borg. Þar gekk það í félag vort og var í Því, þar til það var
tekið úr fangelsunum aftur, ýmist til lífláts eða til að sendast
til Síberíu. og flutt'i pípurnar oss hinum þá hinnstu kveðju
þeirra.