Eir - 01.01.1900, Síða 28

t
28
herða þeir upp hugann, þegar þeir fara að hugsa um hjóna-
bandið. Og þá er oft allur koilurinn umhverfður. Geiturnar
hafa eflaust breytt lifsferli margra manna og eitrað mörgum
manni lífsstundirnár. *
Það er margt bogið í þessari skoðun og þeirri meðferð á
geitum, sem hún hefir í för með sér.
Hver eru þá sannmælin um geiturnar?
Geiturnar eru hörundskvilli, sem einkum kemur á hært
hörund. Kvilla þessum veldur sveppur náskyldur myglu, en
á ekkert skylt, við kirtlaveiki. Ef hann festir rætur í skinn-
inu, umturnar hann því og vex inn í hárin, svo að þau verða
stökk i sér, brotna um þvert eða losna upp. Til eru 2 teg-
undir af þessum svepp og fyrir því eru til 2 tegundir af geit-
um, býsna ólíkar hvor annari.
Báðar skemma hárin, en önnur myndarþykkar, dauniilar gul-
leitar skánir. Eftir Jangan tímalosnar hárið upp og verður sá blettur
æfinlega sköllóttur. fessa tegundina þekkir almenningur bezt.
Hin myndar að eins hreistur i hárinu. Hárin losna ekki, en
brotna niður undir skinni. Par sem engin hár eru, eða að
eins hýjungur, svo sem er á líkamanum mestöllum að höfðinu
undanskildu, kemur rauður þroti i skinnið, og hverfur hann
oftast fyrst i miðju svo að hringur verðureftir. Þaðerkallað
hringormvr og er sá kvilli flestum kunnur, og þykir víst eng-
um nein vanvirða að lionum. Annars er það ekki nema Jækna
meðfæri að þekkja þessa tegundina frá öðrum skinnkvillum á
lröfði, sem liafa flösu og hreistur í för með sér.
Geitur kvikna aldrei á neinum manni af sjálfu sér. Þær
eru æfinlega aðfengnar, annaðhvort af mönnurn eða skepnum,
og mun mega telja kettina rnestu valdandi, því að þeir hafa
oft geitur, einkum á efri aldri, en nautpeningur getur einnig
haft þær.
Það er þvi augljóst, að það er litlu meiri vanvirða að fá
geitur en hvern annan næman sjúkdóm. Auðvitað er þeim
síður hætt við að fá hann, sem eru þrifnir, en oftast verður
þetta á unga aldri, svo að vanvirðan, ef nokkur er, ætti þá