Tíðindi Prestafélags hins forna Hólastiftis - 01.01.1984, Síða 38

SR. ÁRNI SIGURÐSSON:
Setningarræða
flutt á hátíðarsamkomu við Gullstein í Þingi 19. júlí 1981,
í tilefm af 1000 ára minningu um upphaf kristniboðs á íslandi
Herra biskup íslands, kirkjumálaráðherra, vígslubiskupar,
prestar, safnaðarfólk og aðrir hátíðargestir.
Vér komum saman til hátíðar í dag, er vér minnumst þess
hér á fornum sögustað, að eitt þúsund ár eru liðin frá því, að
fyrstu kristniboðarnir, Þorvaldur víðförli og Friðrik biskup,
settust að hér í sveit, að Stóru-Giljá, og hófu kristniboð.
Hér heyrum vér nið 1000 ára sögu og vettvangur þeirrar
sögu upphófst að nokkru hér á þessum stað. Þorvaldur, sem
var bóndasonur frá Stóru-Giljá, hafði stundað víking erlendis.
Hann var maður mikill af sjálfum sér, sterkur og hugaður vel,
eins og segir í sögu hans. Og jafnframt segir sagan, að hann
hafi verið göfuglyndur og hjálpsamur og gert sér far um, að
leysa herfanga úr haldi.
Síðan komst hann í kynni við kristindóm. Varð snortinn af
trúnni og átti þá æðstu þrá að fara út til íslands og boða
löndum sínum hinn nýja sið.
Um líkt leyti mun hann hafa komist í kynni við Friðrik
biskup, er var saxneskur maður og vígður til trúboðsstarfa.
Gerðu þeir með sér félag, sigldu út til íslands og hófu hér
kristniboð. Dvöldu þeir fyrsta árið hér á Stóru-Giljá,
bernskuheimili Þorvaldar. Síðan fjögur árin þau næstu að
Lækjarmóti í Víðidal.
Voru þeir félagar allólíkir. Var annar þeirra gæddur skap-
hita víkingsins en hinn mildi og göfgi kirkjuhöfðingjans.
Fengu þeir allmikinn mótbyr heiðinna manna og urðu víga-
ferli til þess að þeir slitu félagsskap sínum og hvarf biskup af
landi brott. En Þorvaldur sagði skilið við landið og hvarf í
Austurveg.