SunnudagsMogginn - 26.09.2010, Blaðsíða 32

32 26. september 2010
M
ikið var þetta gaman,“ sagði konan þegar
tólf punda laxinn synti aftur út í ána sem
glóði í kvöldkyrrðinni. „Sjáðu, ég skelf
ennþá. Þetta var svo spennandi,“ sagði
hún og lyfti upp hanskaklæddum höndunum.
Þótt Lilla Rowcliffe hafi veitt fjölda stórra laxa, sjó-
birtinga og annarra fiska sem við Íslendingar kunnum
minni deili á, þá verður hún alltaf jafn spennt þegar þeir
stóru taka flugur hennar. Hún er 84 ára gömul og hefur
veitt á stöng víða um heim síðan hún var fimmtug.
Rowcliffe er sannkallaður ástríðuveiðimaður. Síðustu
árin hefur hún að vísu fækkað viðkomustöðum sínum
með stöngina að mestu niður í tvo: það er sjóbirtings-
veiði á Eldlandi syðst í Argentínu og laxveiði á Nessvæð-
inu í Laxá í Aðaldal. Þar hefur hún nú veitt síðustu 18 ár-
in og segir að hvergi líði sér jafn vel við veiðar og í
Aðaldalnum.
Þessi lágvaxna en kvika breska kona, sem er reyndar
af hollensku og rússnesku bergi brotin, er löngu orðin
goðsögn í heimi fluguveiðimanna. Lilla Rowcliffe náði
sínum stærsta laxi í ánni Spey í Skotlandi við upphaf
veiðiferilsins, hann var hvorki meira né minna en 45
pund og þrjár únsur. Stærsta sjóbirtinginn fékk hún í
Argentínu, hann var tæplega 30 pund. Um Rowcliffe
hafa verið skrifaðir kaflar í veiðibækur og fjöldi greina í
tímarit; hún er fræg fyrir að fara sínar eigin leiðir við
veiðarnar, fyrir ódrepandi kappið, og fyrir að veiða iðu-
lega stærri fiska en allir aðrir.
Kyssti laxinn og fylgdarmanninn
Þrátt fyrir að Lilla, eins og hún kýs að láta kalla sig, sé
löngu orðin einn hinna góðu Íslandsvina, þá kynntist
fjöldi íslenskra veiðimanna henni fyrst í fyrra þegar þeir
fylgdust með henni í heimildarmynd Bubba Morthens
um Nessvæðið, þar sem hún sást landa tuttugu punda
laxi og segja frá ánægjulegum kynnum sínum af veiði-
skapnum og fólkinu í Aðaldal.
Þetta friðsæla ágústkvöld fylgdi Árni Pétur Hilm-
arsson Lillu um bakka Laxár, rétt eins og hann hefur
gert síðustu sumur. Natinn og athugull óð hann með
henni út í strangan strauminn í Grundarstrengjum og
stóð þannig að hann skýldi veiðikonuni fyrir straum-
þunganum, á meðan hún einbeitti sér að löngum fal-
legum köstunum með tvíhendunni. Árni Pétur kom
með ráðleggingar um flugnaval og af og til hreinsaði
hann slý af flugunni, en talsvert slýrek var þá í ánni.
Enginn fiskur sýndi flugunni áhuga í Grundarstrengjum
og heldur ekki við Grundarhornið; um morguninn hafði
annar breskur veiðimaður sett þar í og misst sannkallað
tröll. „Hann var örugglega 30 pund,“ sagði fylgd-
armaður hans við mig, uppveðraður.
En þegar þau Lilla og Árni Pétur voru komin upp að
Lönguflúð, norðan við bæinn á Knútsstöðum, hafði hún
ekki tekið mörg köst þegar lax hremmdi fluguna Night
Hawk, einkrækju. Gaman var að fylgjast með fullkom-
inni einbeitingu veiðikonunnar þar sem hún glímdi við
fiskinn. Hún hafði bremsuna tiltölulega slaka á veiði-
hjólinu en hélt við hjólið með lófanum; sleppti þegar
laxinn tók rokur. Smám saman lempaði hún fiskinn að
landi og að lokum náði Árni Pétur honum í háfinn, þar
sem hann var veginn og mældur. Þá renndi Lilla sér nið-
ur bakkann, út í ána til Árna Péturs, þar sem hún kyssti
hrygnuna hlæjandi, og síðan fylgdarmanninn, og þakk-
aði báðum fyrir skemmtunina.
Veiðimenn sem kasta og veiðimenn sem veiða
„Ég hef verið heppin við veiðar, ég verð að viðurkenna
það,“ segir Lilla þegar við setjumst niður og njótum
kyrrðarinnar í Aðaldal. „Hvers vegna? Ég hef ekki hug-
mynd um það. Ég hef aldrei verið góður kastari en hef
verið heppin hvað það varðar að ég hef veitt marga stóra
fiska. Ég vildi gjarnan geta útskýrt gáfulega hvernig ég
fer að því – en ég geri ekki neitt sérstakt,“ segir hún og
flissar stelpulega.
„En stundum finnst mér að sumir karlar séu svo upp-
teknir af því að vera flinkir kastarar að þeir berja vatnið í
viðleitni sinni til að koma flugunni langt frá sér. Svo eru
þeir svo uppteknir við að fá rennslið á línunni „rétt“ að
þeir halda áfram að djöflast í vatninu. Ég held það styggi
fiskana.
Konur eru ekki jafn upfullar af keppnisskapi og karl-
ar, þess vegna held ég að þær veiði oft betur en þeir. Oft
þarf nefnilega alls ekki að kasta svona langt, fiskurinn
getur verið nær en margir halda.
Skoskur veiðimaður sem ég ræddi við skilgreindi
þetta þannig að það væru tvennskonar veiðimenn; þeir
sem köstuðu og þeir sem veiddu.“
Lilla þagnar og lítur yfir að grænni og gróinni
Hvammsheiðinni handan árinnar. „Þetta snýst ekki
bara um að veiða,“ segir hún svo. „Þetta snýst um um-
hverfið, ána, náttúruna.
Ég er útivistarkona að upplagi og var löngu farin að
ferðast vítt og breitt um heiminn áður en ég kom fyrst
hingað, upp úr 1990. Ég fór að ferðast með veiðistöngina
seint á áttunda áratugnum, áður en það varð eins hættu-
legt og það er víða í dag. Ég flakkaði til að mynda um
Afganistan – það væri ekki mögulegt í dag – þar eru
margar litlar ár en ég veiddi varla neitt. Ég hef þvælst
um Mongólíu, Tasmaníu, ég var ekki mjög hrifin af
veiðiskapnum á Nýja-Sjálandi, ég hef veitt nokkrum
sinnum á Indlandi … Nú er varla hægt að ferðast eins og
ég gerði þá. Það eru alltof margir að ferðast í dag og allir
síkvartandi. Svo er þetta orðið hættulegt víða. Þegar ég
byrjaði að flakka um heiminn voru ekki menn sem hata
mann með vélbyssur bak við næsta horn, tilbúnir að
„Þetta snýst
ekki bara um
að veiða“
„Konur eru ekki jafn uppfullar af keppnisskapi og karl-
ar, þess vegna held ég að þær veiði oft betur en þeir,“
segir breska veiðikonan Lilla Rowcliffe. Hún er kunn
fyrir að hafa veitt óvenjustóra fiska og hefur veitt víða
um heim. Í tæp tuttugu ár hefur hún veitt í Aðaldalnum.
Stangveiði
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is