Morgunblaðið - 16.06.1988, Page 57

aa
57
sKfíj_imíi_ 3i auuAauTMMn .aiaAjaMjju^oM
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. JUNI 1988
I
Tvær skáldsögur
Erlendar bækur
Siglaugur Brynleifsson
Alessandro Manzoni:
Die Nonne von Monza. Ubersetz-
ung aus dem Italienenischen und
Nachwort von Heinz Rindt.
Jakob Wassermann: Der Fall
Mauritzius. Roman. Mit einem
Nachwort von Peter de Mend-
elssohn. Deutscher Taschenbuch
Verlag 1988.
Manzoni sagði við Walter Scott
þegar þeir kynntust í Mílanó „að
hann væri lærifaðir sinn“. Scott
svaraði: „Þá er skáldsaga yðar besta
verk mitt.“ Þetta verk var „I pro-
messi sposi“. Hin heitbundríu. Goet-
he sagði við Eckermann að „Hin
heitbundnu" væri það langbesta sem
hann hefði lesið og þekkti í þessari
grein skáldskapar. Þetta var 18.
júlí 1827, en þá var sagan nýkomin
út. Einn kunnasti höfundur Itala nú
á dögum telur sig lærisvein Manz-
oniz, sem er Umberto Eco.
Athyglin sem er skáldsaga Manz-
onis vakti var einsdæmi. Höfundur-
inn var kunnur sem skáld áður, en
með útkomu_ sögunnar varð hann
þjóðhetja á Italíu og strax talinn
meðal fremstu skáldsagnahöfunda
Evrópu. Lokagerð sögunnar kom út
á árinum 1841—42.
Manzoni breytti ýmsum í sögunni
frá fyrstu gerð og meðal megin-
breytinganna var lýsing hans á
„Nunnunni frá Monza“. Saga nunn-
unnar innan sögunnar á sér heimild-
ir, sem Manzoni notaði og birti í
fyrstu gerð sögunnar. Þessi sjálf-
stæða saga innan sögunnar er nú
birt í frumgerð, sem var flestum
gleymd og grafin. Það var ekki fyrr
en eftir síðari heimsstyijöld, sem
þessi gerð kom út sem sjálfstæð
saga og vakti þá svipaða eftirtekt á
Italíu og birting frumgerðar Fausts
vakti á sínum tíma á Þýskalandi.
Sagan er um Gertrude, dóttur vold-
ugs aðalsmanns, sem þvingar dóttur
sína til að ganga í klaustur, sem
verður til þess að lama vilja hennar
og þvinga hana til samskipta við öfl
sem valda sálrænum breytingum og
umbrotum, sem orsaka óhugnanleg-
an glæpaferil. Dtv-útgáfan hefur
einnig gefið út „Die Verlobten" loka-
gerð „I promessi sposi".
Jakob Wassermann (1873—1934)
skrifaði margar spennandi skáldsög-
ur, þar sem glöggur sálfræðilegur
skilningur og innsæi tengdist
raunsæjum útlistunum á samfélags-
stéttum og pólitískri atburðarás.
Þessi skáldsaga Wassermanns er
uppgjör við réttarbófa þýska keis-
aradæmisins. Tilefnið var réttar-
morð, maður sakfelldur fyrir morð,
sem hann hafði ekki framið. Þessir
atburðir áttu sér stað skömmu eftir
aldaótin.
Wassermann semur skáldsögu um
Leonhart Maurizius, sem hafði setið
19 ár í fangelsi sakaður um að hafa
orðið eiginkonu sinni að bana vegna
sambands við mágkonu sína. Réttar-
höldin vekja gífurlega athygli og
dómararnir telja afgreiðslu málsins
kórrétta. Sonur Mauriziusar er á
annarri skoðun og telur að rannsókn
málsins sé mjög ábótavant og að
um réttarmorð sé að ræða. Hann fer
til Berlínar og grandskoðar máls-
skjölin og kemst að raun um að
„sannleikur, æra og réttlæti" séu
innantóm orð í munni varða laga og
réttar. Þetta er löng skáldsaga og
eins og aðrar sögur Wassermanns
mjög læsileg og spennandi. Þetta
er ein þeirra bóka, sem mættu gjarn-
an vera lengri. Meðal annarra skáld-
sagna Wassermanns eru „Joseph
Kerkhovens dritte Existenz", 1934,
„Etzel Andergast", 1931.
Indverskur spæjari í Englandi
Erlendar bækur
Jóhanna Kristjónsdóttir
H.R.F. Keating: Inspector Ghote
Hunts the Peacock
Útg. Mysterious Books 1988
Þessi bók kom fyrst út fyrir tutt-
ugu árum og höfundur mun hafa
skrifað allmargar bækur um aðal-
söguhetjuna Ganesh Ghote, rann-
sóknarlögreglumann frá Bombay á
Indlandi. Hér er Ghote að koma í
sína fyrstu heimsókn til Englands,
hann á að sitja merkilegt þing um
smygl og hann hlakkar mikið til.
Meðal annars er hann afar eftir-
væntingarfullur að hitta enskan
starfsbróður sinn, Smart nokkurn,
sem er heimsfrægur og enda fáir
hans líkar.
Við komuna til London bíður fjar-
skyldur ættingi hans, Vidur Dhatta,
hans og segir honum ófagra sögu
af ungri frænku eiginkonu sinnar
sem hafði lent í vondum félags-
skap, sennilega með popparanum
Johnny Bull. Stúlkan hvarf síðan
af heimilinu og hefur nú ekki spurst
til hennar í þijár vikur. Vidar og
eiginkona hans, Protima, eru miður
sín af skelfingu og angist og treysta
því að Ghote spæjari leysi gátuna.
Ghote reynir að færast undan og
leiða þeim fyrir sjónir að hann sé
kominn til Englands í opinberum
erindagjörðum og auk þess sé það
á verksviði lögreglu í London að
leita stúlkuna uppi. En Protima
linnir ekki látum og á endanum
verður Ghote að flytja heim til
þeirra í stað þess að dvelja í vellyst-
ingum á hóteli eins og hafði verið
ætlunin.
Hann dregst á að tala við lög-
reglukonu sem hafði verið sett í
málið, eftir að þau hjónin tilkynntu
hvarf hennar. Hann er vitanlega
mjög óframfærinn í öllu athæfi sínu
og þar að auki ratar hann ekki
agnar ögn um undirheima stórborg-
arinnar, því að slóðin liggur líklega
þangað.
Þau sómakæru hjón Vidar og
Protima reka veitingahús á neðstu
hæð íbúðarhússins og þau eru beisk
i sinni yfir að hafa þurft að setjast
að í Englándi, þar sem veðrið og
Metsölublad á hverjum degi!
GLÆSIFATNAÐIJR
INý sending
Rúskinns- og leðurdress
nokkrir litir. A
PEISINN
Kirkjuhvoli
Þar sem vandlátir versla.
harðneskjulegt viðmót Englendinga
hrellir þau. Vidar getur að vísu
sótt einhveija svölun í trúariðkanir
sínar og má þá enginn raska ró
hans.
Síðan segir frá því þegar Ghote
reynir einnig að sitja þingið um
smyglmálið og flytur ræðu sem yfir-
maður hans hafði samið fyrir hann,
þá er hann að vísu orðinn illa kvef-
aður og hijáður af því að hann
hefur verið að leita að glæpamönn-
um í misjöfnu veðri og með lítilli
aðstoð.
Bókin er verulega skemmtileg,
full af húmor og glettilega glöggum
mannlýsingum. Ghote verður alveg
ljómandi persóna hjá höfundi. Það
væri ráð að skima eftir fleiri bókum
Keatings við tækifæri. Kápumynd
Heyrnargreining á Aust-
ur- og Norðausturlandi
MÓTTÖKUR verða á vegnm
Heymar- og talmeinastöðvar ís-
lands á Austur- og Norðaustur-
landi 25. júní til 1. júlí. Þar fer
fram greining heyrnar- og tal-
meina og úthlutun heyrnartækja.
Aætlað er að vera í Borgarfirði
eystra 25. júní, Egilsstöðum 26.
júní, Seyðisfirði 27. júní, Vopnafirði
28. júní, Þórshöfn 29. júní, Raufar-
höfn 30. júní og Kópaskeri 1. júlí.
Sömu daga að lokinni móttöku
Heyrnar- og talmeinastöðvar verð-
ur almenn lækningamóttaka sér-
fræðings í háls-, nef- og eyrnar-
lækningum. Tekið er á móti viðtals-
beiðnum á viðkomandi heilsugæslu-
stöð.
(Fréttatilkynning)
Hjálpræðisherinn:
Kaffisala 17. júní
KAFFISALA verður 17. júní hjá
Hjálpræðishemum í Kirkjustræti
2 eins og undanfarin ár.
Salan hefst kl. 14.00 og rennur
allur ágóði til starfs Hjálpræðishers-
ins í Reykjavík. Kaffisölunni lýkur
með söng- og helgistund kl. 20.30 í
umsjá brigaders Oskars Jónssonar.
Allir velkomnir. (Fréttatilkynning)
r) r) r i kr./
Odd /KO
1Skg=kr. 5.985.-
INNIFALIÐ ÍVERÐI:
bacon í sneiðum
hrygguríkótelettur
bógur í 1/1 steik
beinlaus hnakki í sneiðum
Lærið -1/2 reykt í skinku
PantiÖ strax
2Skg = kr. 8.075,-
INNIFALIÐ ÍVERÐI:
Úrbeining, pökkun og merking, grills-
teik, bógsteik og hakk.
. S. 656400