Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1961, Blaðsíða 160

164
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
Nánari rannsókn hins merka fornleifafundar í Brattahlíð bíður
næsta sumars, og hljóta Islendingar öðrum þjóðum fremur að fylgjast
af áhuga með þeirri rannsókn. En þess mætti þegar minnast, að það
er eingöngu fyrir árvekni og framtakssemi djáknans í Brattahlíð,
Lars Motzfeldts, að fornminjum þessum hefur verið bjargað frá
glötun. Jafnframt kynnu margir íslendingar að geta dregið lærdóma
af viðbrögðum hins grænlenzka manns, er hann fékk grun um, að
jörðin undir fótum hans geymdi merkar fornleifar.
Undanfarin tvö sumur hef ég sótt nokkrum sinnum heim Lars
Motzfeldt, kennara og djákna (kateket) í Brattahlíð, og kynnzt hon-
um dável. Hús hans stendur ofan við kirkjuna í Brattahlíð, og er
heimilið með afbrigðum snyrtilegt og myndarlegt, eins og allmargir
Islendingar, sem notið hafa gestrisni Motzfeldt-hjónanna, geta borið
vitni um. Lars Motzfeldt er maður á miðjum aldri, hlédrægur og
óframfærinn og býður af sér hinn bezta þokka. Hann er Grænlend-
ingur í húð og hár og mjög stirðmæltur á danska tungu. í bókaskáp
hans varð ég var við eina bók eftir íslenzkan höfund, Gerplu Hall-
dórs Kiljans Laxness í sænskri þýðingu. Sagði Motzfeldt mér, að sér
hefði verið send bókin að gjöf, sjálfsagt vegna Grænlandskaflans, en
sér veittist erfitt að komast fram úr henni.
Eins og að líkum lætur, er kennari og sálusorgari Bratthlíðinga
allra manna kunnugastur í hinni nýju byggð Grænlendinga í Bratta-
hlíð (K’agssiarssuk) og nágrenni, en byggð sú hefur ekki enn náð
fertugsaldri. Einmitt á þessum slóðum var þéttust byggð hinna fornu
Grænlendinga, og telja menn sig nú hafa fundið rústir um 30 bæja
á milli innanverðs Eiríksfjarðar og ísafjarðar.;!) Lars Motzfeldt
hefur að sjálfsögðu getað frætt mig um margt varðandi staðhætti
í Brattahlíðarlandi og minjar um hina fornu byggð þar. Einkum varð
okkur skrafdrjúgt um þessi efni á kvöldsiglingu um innanverðan
Eiríksfjörð 16. ágúst í sumar leið. Við sigldum inn undir Kordlortok,
sáum inn í Botn td Gamla og Grímu og sveigðum því næst suður
til Stokkaness. Þá kom Motzfeldt mér á óvart, er hann benti á græn-
an blett sunnan fjarðar og sagði: „Þarna bjuggu Bjarni og Skúf-
ur“ — og átti þar við sambýlismennina á Stokkanesi, sem frá segir
í Fóstbræðra sögu. Þegar ég spurði, hvaðan hann hefði þennan fróð-
3) Sjá uppdrátt C. L. Vebæks í Priðja víkingafundi, fylgiriti Árbókar Hins
íslenzka fornleifafélags 1958, 111. bls.