Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1968, Blaðsíða 49
ÁLNIR OG KVARÐAR
53
um skipt í hálfkvartil með 2 samhliða nöglum, 1. 7,25 sm — 8,00 sm og virðist enn
vanta á sama enda. Loks er öllum kvarðanum skipt í 24 þumlunga með einföldum
nöglum, 1. 2,0 sm — 2,75 sm, sé endaþumlungi digrari enda sleppt, verða þumlung-
arnir 2,50 sm — 2,75 sm. Má hugsa sér að á kvarðann vanti svo sem 0,4 sm, þá verða
hálfkvartilin að 1. 7,6 sm — 8,0 sm og alinin 62,65 sm. Frá Árkvörn í Fljótshlíð.
Sk. 1987. Kvarði úr beyki, flatur og þunnur, með gati nærri öðrum enda, þ. 0,55
sm, br. 1,9 sm og 1. 47,2 sm. Annarri hlið kvarðans er skipt í 18 þumlunga með
skorum, sem sumar ganga yfir þveran kvarðann, en líklega hefir honum upphaf-
lega verið skipt í 3 kvartil og eru þau að 1. 15,6 sm —15,8 sm. Þumlungarnir eru
að 1. 2,55 sm — 2,65 sm, þeim er öllum skipt með stuttum skorum í hálfþumlunga
að 1. 1,25 sm —1,40 sm. Ef þessi kvarði er hluti af alin, sem hefði haft 24 þuml.,
hefði lengd hennar verið 62,9 sm. Frá Hamragörðum undir Eyiafjöllum.
Sk. 2002. Kvarði úr mahognýt?) breiður og flatur, 1. 62,8 sm, br. 4,25 sm, þ. 0,42 sm,
nokkuð er flaskað úr öðrum enda, en þó heldur kvarðinn fullri lengd. Eftir miðjum
kvarða endilöngum gengur strik og nær öðrum jaðri eru enn 3 samhliða strik.
Alin þessari er skipt í 24 þumlunga með grunnum skorum, sem ná á milli yztu
strikanna, þá er þumlungunum skipt í tvennt með strikum, sem ná yfir strikin
þrjú, og loks í % þumlunga með strikum, sem ná á milli tveggja strikanna næst
jaðrinum. Svo sem fyrr segir er alin þessi að 1. 62,8 sm, þumlungarnir 2,60 sm — 2,65
sm, hálfþumlungarnir 1,30 sm —1,35 sm, og kvartþumlungar 0,60 sm — 0,65 sm.
Við 6. hvern þumlung, eða á kvartilamótum er skorið óvandað X, en það virðist
vera yngra en kvarðinn. Or eigu Jóns söðlasmiðs Jónssonar frá Hlíðarendakoti.
Sk. 2280. Kvarði úr mahogný að mestu ferstrendur og með handfangi, gengur
laufastrengur eftir einni hlið kvarðans og leggst í iykkju á handfanginu og er þar
dýrshöfuð á greininni, en hún heldur áfram sem tunga dýrsins. Svipuð lykkja og
höfuð er á gagnstæðri hlið handfangsins. Á þessa hlið kvarðans er skorið orðið
KVARÐ. á næstu hlið er skorið með latinu- og skrifletri Jónas Magnússon/
Strandar höfði. Á 1898. Kvarðinn er að 1. 40,2 sm, mesta breidd handfangs 2,7 sm.
°g þykkt og breidd sjálfs mælikvarðans 1,5 sm. Á tvær hliðar eru markaðar hálfar
álnir eða fet 1. 31,3 sm og 31,4 sm. Fram með öðrum jaðri á þeim hliðum er eitt
strik, en með hinum 3 samhliða strik. Er kvarðanum skipt með þverstrikum, sem
ganga öll frá yzta striki af þeim þremur samhliða, línuskil að næsta striki, % þuml-
ungar að öðru striki, % þumlungar inn á miðja hlið og þumlungaskil yfir öll 4
strikin. Annarri hlið er skipt í 12 þumlunga, hálfþumlunga, kvartþumlunga og loks
í 8 linur, hinni hliðinni er skipt elns, nema ekki í linur. Þumlungarnir eru að 1. 2,45
srn — 2,72 sm. Tölurnar 1—12 eru stimplaðar við deilistrikin. Hálfþumlungar eru
að 1. 1,2 sm —1,4 sm, kvartþumlungar 0.55 sm — 0,80 sm og línurnar 0,27 sm ■— 0,33
sm. Fenginn frá Brúnum, var áður í Nýjaba' undir Eyjafjöllum.
Sk. Ötölusettur. Kvarði úr furu, ferstrendur, 1. 76,6 sm. Á kvarðanum er hand-
fang, 1. 12,8 sm, mesta br. 2,4 sm, þ. 1,4 sm. Handfangið mjókkar og þynnist til
beggja enda. Á aðra hlið handfangsins eru skornir stafirnir P. A. með latneskum
upphafsstöfum, ekki allvel. Má vera að P-ið eitt sé upphaflegt. Aftast á sjálfum
mælikvarðanum eru mörkuð svo sem hjölt með þverskoru umhverfis kvarðann,
þau eru aðeins 0,25 sm breið. Mælikvarðinn mjókkar og þynnist fram. Efst er hann
að br. 2,5 sm og þ. 1,6 sm, en fremst er br. 2,1 sm og þ. 1,2 sm. Á þá hlið kvarðans,
sem er framhald hinnar merktu hliðar handfangsins er mörkuð alin, sem endar við
• ■hjöltin". Hún er að 1. 63,2 sm. Með strikum, sem ná þvert yfir kvarðann, er henni
skipt í 4 kvartil, 1. 15,65 sm —15,90 sm. Síðan er öllum kvarðanum skipt með strikum,
sem ná inn á miðja hlið, í þumlunga að 1. 2,5 sm — 2,7 sm. Ofan við deilistrikin eru
skornar tölurnar 1—24. Þær eru nú mjög máðar vegna slits. öllum þumlungabilun-