Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1968, Blaðsíða 93
MYNDIR AF SKÁLHOLTSBISKUPUM
97
ekki er hún nefnd í vísitazíugerðum fyrr en 14. júní 1829 og þá á
þessa leið: „Skilderie biskups doctor Finns á vaxdúk í gylltum oval-
ramma, hangir fyrir framan kórdyr“.
Myndin var síðan í Skálholtskirkju þangað til 1867. Jón prófastur
Melsteð ráðlagði eigendum Skálholts, þeim Bjarna Thorsteinsson
og Steingrími Johnsen, að taka úr kirkjunni ýmisleg orna- og instru-
menta áður en þau eyðilegðust, og sagði, „að slíkir hlutir væru mikið
betur geymdir á forngripasafni en hjá Skálholtsbændum, sem oftast
munu hugsa meira um að þurrka hey sín en viðra það og verja fyrir
mús, sem í altarinu liggur“. Eigendurnir létu sér þetta að kenningu
verða, og var nú með samþykki biskups ýmislegt flutt úr kirkjunni,
þar á méðal „andlitsmynd Finns biskups Jónssonar, olíumáluð".
Sumir þessara gripa voru gefnir Forngripasafninu, en myndin af
Finni biskupi var fremur talin vera eign erfingja hans en kirkjunnar,
og var því að ráði gert að afhenda hana Hilmari Finsen stiftamt-
manni, sonarsonarsyni Finns biskups. Fyrir allt þetta kirkjugripa-
mál þakkar biskup gefendunum í bréfi dags. 13. desember 1867. Voru
þær þakkir maklegar, því að í þetta sinn var að öllu drengilega og
menningarlega í sakir farið.21
Hilmar Finsen hefur haft myndina með sér til Danmerkur, og
eftir dauða hans var hún hjá ekkju hans, þar til hún lézt árið 1908.
Þá fékk hana sonur þeirra, John Finsen dómari. Hann dó 1930, en
um 1935 gaf ekkja hans hana syni þeirra, Arne Finsen arkitekt. Þeg-
ar hann dó 1945, eignaðist bróðir hans, Helge Finsen arkitekt, mynd-
ina. Hann og frændfólk hans hefur komið sér saman um, að myndin
skuli ganga í arf eftir föstum reglum, og gilda þær einnig um mynd
þá, sem talað er um hér á eftir.
Mynd þessi er nauðalík málverki Þjóðminjasafnsins, þótt hún sé
miklu stærri. Vafalítið er hún gerð eftir því og þá af einhverjum
málara í Kaupmannahöfn, en hægt er að hugsa sér, að eirstungan hafi
einnig verið höfð til hliðsjónar, þótt slíkt skipti litlu máli, þar sem
eirstungan er að líkindum einmitt gerð eftir mynd Þjóðminjasafns-
ins.
4. Að lokum er svo til enn ein mynd, sem á að vera af Finni biskupi
(7. mynd). Svo augljóst sem það er, að myndimar þrjár hér að framan
eiga allar einn uppruna, er eins víst, að þessi á ekkert skylt við þær og
meira en vafasamt, að hún sé raunverulegaaf Finnibiskupi.Þessimynd
er í eigu Helge Finsens arkitekts eins og nr. 3 hér að framan. Þetta er
21 Bréfaskipti um allt þetta eru í Biskupsskjalasafni.
7