Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1968, Blaðsíða 84

88
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
manna eftir minni. Þannig eru til komnar myndirnar af séra Páli
Björnssyni, Árna Magnússyni og jafnvel Hallgrími Péturssyni. Nú
mætti sem sagt ætla af áðurgreindu bréfi, áð hann hafi einnig beðið
hann um mynd af Jóni Vídalín. En hví skyldi hann hafa gert það,
ef góð mynd hefur verið til af honum í Skálholtsdómkirkju? Þetta
gæti vakið þann grun, að Skálholtsmyndin sé ekki til komin fyrr en
um þetta leyti og sé einmitt mynd sú, sem Jón Þorkelsson virðist
hafa beðið sér Hjalta að gera.
Nú skal aftur horfið að myndinni í Nýjum félagsritum. Jón Sig-
urðsson auglýsti í 4. árg. ritanna 1844 eftir myndum af ýmsum merk-
um íslendingum, því að hann hafði 1 hyggju að birta eina slíka mynd
steinprentaða fyrir framan hvert hefti ritanna. Einnig hefur Jón
skrifað Steingrími biskupi og beðið hann að leggja sér lið í þessu
efni. Uppskeran varð lítil, en helzt var þó, að Steingrímur gæti ein-
hverja úrlausn gert. Hann skrifar Jóni Sigurðssyni 19. febrúar 1845
og segist senda honum þrjár myndir, af Hannesi Finnssyni, Jóni
Vídalín og Arngrími lærða. Um myndina af Jóni Vídalín segir hann:
„Hvörnin hún er tilkomin, veit eða man eg ekki, en það er grunur
minn, að hún kunni vera gjörð af þeim í sinni tíð nafnkennda málara
og uppdráttarmanni sr Hjalta í Vatnsfirði. Ekki er ólíkt, að andlit
þetta beri með sér það sem þá hefir verið kallað og Hist. Eccles.
lýsir: facie formosa, sed virili, oculis nitentibus".10 Tilvitnunin er
til kirkjusögu Finns biskups Jónssonar, 3. bd., bls. 694, þar sem lýst
er útliti meistara Jóns.
Mynd þessi, sem Steingrímur biskup sendi Jóni Sigurðssyni, er enn
til. Jón hafði að vísu heitið því að skila aftur þeim myndum, sem
honum yrðu sendar, en það hefur hann ekki alltaf gert. Myndin af
Jóni Vídalín hefur verið í fórum hans og löngu síðar verið látin í
mannamyndamöppu í Landsbókasafni, og þar rakst Matthías Þórðar-
sonar á hana 1922.11 Hefur Matthías fengið að fara með hana í
Þjóðminjasafnið, og þar er hún nú í Mannamyndadeild, nr. 22841.
Þar sem þessi mynd er mjög mikilvæg, skal henni lýst hér nánar (3.
mynd):
Myndin er gerð með vatnslitum á grátt pappírsblað, 32,5 sm hátt
og 20,5 sm breitt. I sporbaugslöguðum reit, sem er 21 sm á hæð, er
mynd biskupsins, og sést hann niður undir mitti, horfir fram og snýr
til vinstri, með hárkollu, stóran prestakraga og í hempu, heldur á
lokaðri bók með látúnsslegnum hornum í hægri hendi upp að brjósti
10 Lbs. 427 fol.
u Sjá Matthías Þórðarson, Islenzkir listamenn I, bls. 5, og II, bls. III.