Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1968, Blaðsíða 2

6
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
syni myndskera í Beykjavík. Hann setti á það hægri hönd, sem vant-
aði, en ekki er fullljóst, hvort hann hefur eitthvað lappað upp á
kórónuna, og verður seinna að því vikið. Sennilega hefur Stefán
bæsað og lakkað myndina og fengið henni það útlit, sem hún hefur
nú. En höndin, sem hann setti á líkneskið, þótti ankannalega lítil
miðað við myndina að öðru leyti, og var hún því fljótt tekin af aftur.
Eins og þegar er sagt, var líkneskið talið af Ólafi helga, og hefur
sú sögn vafalítið fylgt því, þegar Bogi Sigurðsson eignaðist það.
Eftir að hann hafði látið gera við líkneskið og komið því fyrir 1 húsi
sínu með kertum fyrir framan, kom upp sá siður áð heita á Ólaf
helga í Búðardal, og kann frú Ingibjörg sitthvað frá því að segja.
Farið var að senda Ólafi kerti, og komu þau oft frá fólki, sem hjónin
þekktu ekkert og það jafnvel langt að, alla leið austan af Húsavík.
Pakkar komu, og á þeim stóð oft: Áheit til Ólafs helga, og í pökkunum
voru kerti. Oft var heitið á Ólaf til góðs veðurs og sjálfsagt ýmiss ann-
ars, um það veit Ingibjörg ekki gjörla. En áheit héldu áfram löngu
eftir að Bogi kaupmaður var fallinn frá og Ingibjörg komin til
Reykjavíkur. Aldrei var heitið meira á Ólaf en 1947, þegar Snorra-
hátíðin var haldin og Norðmenn komu hingað til lands fjölmennir.
Þá segist Ingibjörg hafa sagt við fósturson sinn í gamni og alvöru,
að hún skyldi sjá til þess, að veðrið yrði gott, þegar Norðmennirnir
kæmu. Kvöldið fyrir hátíðina í Reykholti setti hún svo kerti fyrir
Ólaf helga, og veður var með afbrigðum gott á Snorrahátíð.
Aldrei mátti heita öðru en kertum. Einu sinni eftir áð Ingibjörg
kom til Reykjavíkur, kom kona með kerti í böggli, áheit á Ólaf helga.
Ingibjörg vafði utan af bögglinum, og var þar þá einnig hundrað
króna seðill. Hún kallaði þá á eftir konunni og sagði henni, að ekki
mætti heita öðru en kertum á Ólaf. „Á ég þá ekki að kaupa handa
honum fleiri kerti?“ sagði konan.
Ingibjörg Sigurðardóttir segir, að á seinustu árum hafi þessi siður,
sem upp kom í Búðardal, alveg lagzt niður. Það hefur ekkert verið
heitið á Ólaf helga nú um nokkurra ára skeið. Ingibjörg segir, að sér
sé það gleðiefni, að vita líkneskið komið á Þjóðminjasafnið, þar muni
margir njóta þess og þar muni því vera vel borgið. Um leið og Ingi-
björgu er þökkuð hin góða gjöf og hollusta hennar við safnið, skal
það í ljós látið, að hún hafi vel og réttilega skilizt við hinn gamla
húsguð þeirra hjónanna. Vonandi skyggir það ekkert á fyrir henni,
að þetta líkneski, sem um skeið hefur gegnt hlutverki Ólafs helga,
er alls ekki af honum, heldur enn tignari persónu, eins og sýnt mun
verða.