Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.1988, Blaðsíða 10

10
FIMMTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1988.
Útlönd
John Mitchell látinn
John Mitchell fyrrum dómsmála-
ráðherra Bandarikjanna lést af
hjartaslagi í Washington í gær. Mitc-
hell, sem var dómsmálaráðherra í tíð
Richards Nixon í Hvita húsinu og sat
í fangeisi fyrir aöild sína að Water-
gate málinu, lést skömmu eftir að
komíð var með hann á sjúkrahús.
Mitchell var sjötiu og fimm ára.
Hann var dómsmálaráðherra frá
1969-72. Hann sagði af sér tveimur
vikum eftir að komst upp um inn-
brotiö i Watergate bygginguna og var
síðar dæmdur í fangelsi fyrir hlut
sinn í því máli. Var hann æðsti emb-
ættismaðurinn sem fékk dóm íyrir
hlut að því máli.
Síöustu árin starfaði Mitchell hjá John Mitchell, dómsmálaráðherra
fyrirtæki sem stundar ráðgjöf í al- Nixons, lést af völdum hjartaslags
þjóðaviðskiptum. i gær. Símamynt! Reuter
Fjöldamótmæli á Sri Lanka
Marxískir uppreisnarmenn hafa ráðgert fjöldamótmæli á Sri Lanka í
dag, þrátt fyrir að gefin haíi verið út skipun til lögreglu og hers um að
skjóta þá á færi. Krefjast þeir tafarlausrar afsagnar Juniusar Jayeward-
ene forseta landsins og ríkisstjórnar hans.
Þúsundir ferðamanna voru í gær og 1 morgun í óða önn að reyna að
forða sér frá eynni samkvæmt ráðleggingum ferðamálaráös ríkisins.
Uppreisnarmennirnir ætla að reyna að loka öllum fyrirtækjum í
landinu, stöðva allar samgöngur og halda fjölmenna mótmælafundi.
Hafa uppreisnarmenn hótað ofbeldi gagnvart þeim sem ekki taka þátt
í mótmælaaðgerðunum í dag.
Hnífjöfn barátta
íhaldsflokkurinn, sem er við stjóm í Kanada, og Frjálslyndi flokkurinn,
sem er helsti stjórnarandstöðuflokkurinn, virðast nú vera í mjög jafnri
baráttu aðeins tveimur vikum fyrir þingkosningar i landinu, samkvæmt
skoðanakönnun sem birt var í gærkvöldi.
Samkvæmt henni fengju frjálslyndir, undir stjórn Johns Tumer, þijá-
tiu og sjö prósent atkvæða. íhaldsmenn, undir stjórn Brian Mulroney,
fengju þtjátíu og fimm prósent en nýir demókratar reka lestina með tutt-
ugu og fjögur prósent.
Níu prósent aðspuröra em óákveönir.
Þessar niðurstööur benda til þess að kosningarnar verði mun jafnari
en áöur var taliö. Gallup-könnun, sem birt var á mánudaginn, sýndi tóif
prósenta forskot ftjálslyndra. Mulroney forsæösráðherra dró niðurstöður
Gallup-könnunarinnar mjög í efa.
Mikið er í húfi því að um fríverslunarsamning Bandaríkjanna og
Kanada er aö ræða. íhaldsmenn era þeir einu sem styðja þann samning
og öl að hann fáist staöfestur í þinginu þurfa þeir hreinan meirihluta.
Níu hundrað látnir
Jarðskjálftinn í Yunnan í Kína hefur orðlð níu hundruð manns að bana
og gert um eitt hundrað þúsund manns heimilislausa. Þessar iitiu stelp-
ur voru í gær að leita að skólabókunum sinum í rústum húss i Lancang
i Yunnan héraði.
Símamynd Reuter
Verðfall á hlutabréfum
Stemunn Eöövaisdóttír, DV, Waahingtan:
Gengi Bandaríkjadollars lækkaði í verði í gær í kjölfar sigurs Georges
Bush, frambjóðanda repúblikana í forsetakosningunum. Dollarinn var
skráöur á 1,7895 vestur-þýsk mörk á þriðjudag en 1,7593 í gær. Dollarinn
hefur ekki verið lægra skráður gagnvart v-þýska markinu í þrjá mánuði.
Á þriðjudag fengust 125,7 japönsk yen fyrir dollarann en 124 þegar viö-
skiptadeginum lauk í gær. Kaupsýslumenn kváðust þó ekki óttast vaxta-
hækkun í kjölfar þessarar lækkunar dollars.
Hlutabréf lækkuðu einnig í verði á fjármálamörkuðum í gær. Dow Jo-
nes verðbréfavísitalan féll um 9,25 sög og var skráö á 2118,24 þegar kaup-
Köllinni í Wali Street var lokað. Vísitalan náði sér á strik rétt fyrir Iokun
veröbréfamarkaða 1 gær eílir að hafa fallið um 20 stig síðari hluta dags.
Á þriðjudag hækkaði vísitalan nm 2,85 sög.
Flesör höfðu búist við aö verðbréf myndu hækka í veröi ynni Bush
sigur í þessum kosningum. Bandarískir kaupsýslumenn kváðust telja að
lækkun veröbréfavísitölunnar í gær væri frekar viðbrögð viö komandi
rikisstjórnarskiptum en úrslitura kosninganna.
Geymt en ekki
gleymt
Þjóðverjar minntust þess í gær að
fimmtíu ár voru liðin frá kristals-
nóttinni þegar lýðurinn, æstur upp
af nasistum, hundelti gyðinga og
drap níutíu og einn.
Það var að kvöldi 9. nóvember 1938
sem upphafið að þjóðarmorði gyð-
inga er markað. Síðar áttu milljónir
eftir að týna tölunni í útrýmingar-
búðum nasista.
í gær var þessara atburða minnst
í Þýskalandi.
Helmut Kohl, kanslari Vestur-
Þýskalands, var illyrmislega minnt-
ur á að þessir atburðir eru síður en
svo gleymdir í hugum þýskra gyð-
inga. Við minningarathöfn í Bonn
var meðal annarra forseti Vestur-
Þýskalands, Richard von Weizsaec-
ker, og fulltrúi Austur-Þýskalands.
Kohl hélt þar ræðu og hrópuðu fimm
ungir gyðingar að honum ókvæðis-
orð og kölluðu hann lygara.
Þegar kanslarinn lauk ræðu sinni
bauluðu sumir.
í Vín var þagnarstund í austur-
ríska þinginu öl minningar um
hörmungarnar fyrir fimmöu áram.
Franz Vranitzky, kanslari Austur-
Helmut Kohl varð fyrir aðhrópunum frá gyðingum er hann hélt minningar-
ræðu um kristalsnóttina í gær. Símamynd Reuter
Fulltrúar verkalýðsfélaga í löndum sem voru undir yfirráðum nasista leggja
blómsveigi við vegg Dachau útrýmingarbúðanna til minningar um atburðina
tyrir fimmtíu árum. Símamynd Reuter
ríkis, flutö minningarávarp í hinu
eina bænahúsi gyðinga sem stóð uppi
eför þessa örlagaríku nótt 1938.
Hainz Galinski, leiðtogi gyðinga í
Vestur-Þýskalandi, sagði í gær að
bæði þýsku ríkin bæra jafna ábyrgð
á gyðingaofsóknum í Þýskalandi í
foröð. Sagði hann að gyðingahatur
væri enn við lýði í báðum ríkjunum.
Minningarathöfnum lýkur í dag
þegar vestur-þýska þingið minnist
kristalsnæturinnar.
Það virðist þó sem engin huggunar-
eða sáttaorð geö haft róandi áhrif á
þá sem lifðu af gyðingaofsóknirnar
og dauðabúðirnar.
Galinski hefur sagt í ræðum sínum
að aldrei megi hleypa hörmungum
alræðishyggjunnar aftur til valda.
Af orðum hans má hins vegar ráða
að hann telji nokkra hættu á því.
Reuter
Verkfallsmenn gáfust upp
Verkfallstilraunir róttækra ungra
verkamanna í tveimur skipasmíða-
stöðvum í Gdansk runnu út í sandinn
í gær og Lech Walesa sagði að hann
myndi bíða til vors með að setja af
stað ný mótmæli gegn kommúnista-
stjóminni í Póllandi.
Um það bil eitt hundrað ungir
menn gengu út úr Wisla skipasmíða-
stöðinni og slippnum í Gdansk aðeins
sólarhring eför að þeir höfðu hafiö
verkfall upp á eigið eindæmi eför að
Walesa hafði hætt við að boða verk-
fóll um allt land öl að mótmæla lok-
un Lenín skipasmíðastöðvarinnar í
Gdansk.
„Að halda áfram hefði verið eins
og að berjast við skriðdreka,“ sagði
Wojciech Buczynski, leiðtogi verk-
faUsmanna, er hann gekk á undan
hópi vonsvikinna verkfaUsmanna
frá sUppstöðinni í gær. Alls höfðu
fimm hundrað ungir baráttumenn
hafið mótmæhn á þriðjudag.
„Við treystum á að aðrir myndu
taka þátt í þessu með okkur, en það
gerði enginn," sagði átján ára gamaU
verkamaður sem var að taka niöur
fána Samstöðu við skipasmíðastöö-
ina og rúUa þeim upp.
Fyrr í gær höföu um þrjátíu verka-
menn komið út úr Wisla stöðinni eft-
ir að hafa staðið við verkfaUsvörslu
yftr nóttina.
Kröfur mannanna vora þær að
Samstaöa yrði gerð lögleg á nýjan
leik og að hætt yrði við að loka Len-
ín skipasmíðastöðinni. Samstaða
varð öl í Lenín stöðinni og hefur stjórnvöld héldu fast við þá ákvörðun að loka Lenín skipasmíðastöðinni
stöðin mikið gUdi sem tákn um and- 1 Gdansk. simamynd Reuter
stöðuna við stjorn kommumsta.
Walesa sagði á blaðamannafundi í
gær að Samstaða myndi berjast gegn
lokun Lenín stöðvarinnar. Ríkis-
stjómin segir að ákvörðunin um lok-
un sé óafturkallanleg og fyrsta skref-
ið í að auka hagkvæmni í pólskum
iðnaði.
„Ef engar lausnir verða komnar
fyrir vorið munum við fara í stór-
sókn,“ sagði Walesa. „Við munum
berjast fyrir skipasmíðastööinni og
fyrr eða síðar fáum viö hana aftur."
Reuter
Lech Walesa leiðtogi Samstöðu hótaði í gær stórsókn samtakanna í vor