Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.1988, Blaðsíða 32

32
FIMMTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1988.
LífsstQl
Ekkert hvítt hveiti
eftir áramót
- þegar ný aukefnalöggjöf tekur gildi
ískt hveiti, sagöi að sérstökum aö-
ferðum væri beitt til þess að fá Pills-
bury’s-hveiti drifhvítt. Aðferðin
byggðist á meðhöndlun með gasteg-
undum bæði fyrir og eftir mölun.
Gunnlaugur sagði að farið hefði ver-
ið yfir innihaldslista PiUsbury’s í
samráði viö Hollustuvemd ríkisins
og í því væru engin efni sem ekki
væru í samræmi við löggjöf um auk-
efni í matvælum. Pillsbury’s-hveiti
yrði því hvítt áfram.
Beðið var um nánari útskýringar
hjá 0. Johnson og Kaaber á þeim
aðferðum sem beitt er til þess að fá
Pillsbury’s-hveiti hvítt. Enn er heðið
eftir þeim upplýsingum.
-Pá
Þegar ný aukefnalöggjöf tekur
gildi um áramót hverfur hvítt hveiti
af markaðnum. Fram til þessa hafa
bakarar og aðrir notað hveiti sem er
driíhvítt til þess að fá hinn eina rétta
hvita lit á brauðin.
Til þess að ná fram þessum hvita
lit hefur verið notað klór og brómat
við bleikingu hveitisins. Brómat hef-
ur auk þess styrkjandi áhrif á hveitið
og flýtir fyrir gerjun. í stað þess verð-
ur notað C-vítamín.
Bakarí hafa undanfarin ár notað
hveiti sem er innflutt bæði frá Evr-
ópu og Kanada. Viö framleiðslu
hveitisins hefur verið notað bæði
klór og brómat. íslenska fyrirtækið
Komax, sem framleiðir Kornax-
hveiti, hefur fram til þessa notað klór
til þess að bleikja hveiti. Notkun
Neytendur
slíkra efna veröur ekki leyfð frá ára-
mótum.
íslenskir neytendur verða því að
læra að sætta sig við að hvítt brauð
verði eftirleiðis ekki eins hvítt og það
hefur verið. Hvorki hjá Kornaxi né
öðrum sem DV hafði samband við
vegna þessa máls könnuðust bakarar
við að hægt væri að fá hveiti hvítt
með öðrum aðferðum en þeim þar
sem klór kemur við sögu.
Gunnlaugur Daníelsson hjá John-
son og Kaaber, sem flytur inn amer-
Að sögn innflytjenda Pillsbury’s verður hvítt hveiti áfram á boðstólum hjá
þeim. Utan á pokunum stendur að hveitið sé bleikt (bleached). Bakarar
kannast ekki við að það sé hægt öðruvísi en að nota klór.
* *
• •
. - adCffik >
m m
* •
Kjöt fátæka mannsins
- hverfur það af markaðnum?
Mikið er rætt um hvalveiöar af ungum hval þar sem það er uð, en neysla flölómettaörar fltu er skv.áöumefndrikönnunManneld-
þessa dagana. Ber þar hæst um- meyrara. gjarnan tengd lækkun hjarta- og isráðs.
ræðan um rétt okkar til veiöanna, æðasjúkdóma.
visindarannsóknir og undanláts- Kjöt fátæka mannsins A- og D-vítamíninnihald hval- Ýmsirsiðir leggjastaf
semi við erlenda umhverfisvernd- Ef við hugsum , til þeirra efna- kjöts er mjög hátt. Til dæmis gefa Á þorra er súrt hvalkjöt (rengi)
arsinna. minni þá er það Ijóst að þeir hafa um200grömmafhvalkjötiráölagð- ómissandi, eða svo finnst mörgum.
Engin umræða mun þó vera um minni auraráö til að kaupa fjöl- an dagskammt (RDS) af A-vítamíni Verði hvalveiðibann staðreynd
áhrif hvalveiðistöðvunar fyrir breyttan og hollan mat Ef það og um 75% af RDS D-vítamíns. veröur rengi ekki fáanlegt lengur.
neytendur. reynist rétt að þetta séu stærstu SamkvæmtkönnunManneldisráös ísland er líklegast eini staðurinn í
Oft er rætt um að hvalkjöt sé kjöt neytendur hvalkjöts gæti umræða íslands 1979-1980 skortir konur á heiminum sem þessi afurð er unnin
fátæka mannsins. Ef við berum um áhrif hvalveiðibanns á heilsu- aldrinum 15-22 ára D-vítamín í á þennan hátt.
samanverðhvalkjötsogtd. kinda- far þeirra átt jafnmikinn rétt á sér fæöiö. Að auki munu ýmsir atvinnu-
kjöts sjáum við hvað er um aö og sú sem nefnd var í upphafi. Þess Hvalkjöt er einnig jámríkt. Eitt- hættir, sem tengjast veiðum á hval
ræða. Hvalkjöt kostar um 290 kr/kg ber þó að geta að engar kannanir hvað eru tölur um jáminnihald og verkun hans, leggjast af. Þetta
en kindarlæri um 640 kr/kg í einni eru til um þáö hvetjir neyta hval- mismunandi í næringarefnatöfium veröur kannski enginn stórskaði
verslun. Er um meira en tvöfaldan kjöts þó aö almannarómur telji það en þess ber að gæta aö innihald fyrir atvinnulífið en samt er þetta
mun aö ræða án þess aö draga frá vera kjöt fátæka mannsins eins og hætiefnageturveriömjögmismun- einn af þeim þáttum, sem vert er
þyngd beinsins í kindarlærinu. áður hefur verið minnst á. Er því andi milli dýranna eftir svæðum, að huga aö.
Þetta verð getur veriö breytilegt rétt að taka þessari umræðu með árstíðum, aldri o.s.frv. Þó má ætla Á sama hátt er rétt að huga að
milli verslana en segir okkur þó þeim fyrirvara. að 200 gramma skammtur gefi að því hvaða áhrif hvalveiðibann get-
að um tvö- til þrefaldan mun getur minnsta kosti 20% af RDS ur haft á mataræði og heilsufar til-
verið að ræöa fyrir þann sem ætlar Mikil hollusta járns. tekinna þjóðfélagshópa.
aö hafa kjöt í matinn. Einhelstahollustahvalkjötsfelst Helstiskorturájárnierhjáung- Ólafur Sigurðsson
Hvalkjöt í verslynum er jafnan í fitunni. Hún er nær öll fjölómett- um stúlkum á aldrinum 11-22 ára matvælafræðingur
Stressuð svín ekki góð vara
Sláturfélag Suðurlands hefur tekið þess að tryggja gæði þess. íkjötiogerrétt meðferðfyrirslátrun séu róleg. í vöðvum rólegra dýra
upp sýrustigsmælingar á kjöti til Margir þættir hafa áhrif á sýrustig mikilvægust. Áríöandi er að dýrin lækkar sýrustigið úr 7,0 í 5,5-5,8 á
fyrsta sólarhringnum eftir slátrun
meðan orkuefni þeirra brotna niður
og mjólkursýra safnast fyrir.
Svín eru sérstaklega næm fyrir
áreiti og því er algengt að þau séu
stressuð fyrir slátrun. Það getur or-
sakað að orkuefnin eyðast á 10 mín:
útum í stað 6-24 klst. eftir slátrun.
Mikil mjólkursýra myndast á stutt-
um tíma meðan kjötið er heitt. Sam-
spil súrnunar og hita veldur
skemmdum á vöðvaþráðum og kjötið
verður fólt, hnt og slepjulegt.
Langvinn ofreynsla fyrir slátrun
tæmir orkuforðann í vöðvum dýr-
anna. Við slátrun er því htið af efnum
til þess að bijóta niður, htil mjólkur-
sýra myndast og endanlegt sýrustig
verður því óeðlilega hátt. Kjötið
verður þurrt og stíft og dökkt og
meymar iha.
Meö því að mæla sýrustig í kjöti
er verið að tryggja gæði þess sem
neytandinn fær í hendur. Hins vegar
eru ótal aðrir þættir sem hafa áhrif
á gæðin og er rétt meðferð og kæhng
eftir slátrun þar mikilvægust. -Pá
Rétt meöferð dýra fyrir slátrun er ekki síður mikilvæg fyrir gæði kjöts en kæling eftir slátrun.
Trefja-
mjöl úr
íslensku
komi
Komið er á markaðinn trefja-
mjöl sem er algjörlega íslensk
framleiðsla. Utan á pokanum er
sagt að mjöhð hafi reynst vel við
maga- og ristilbólgum, gylhnæð,
hægðatregðu og fleiri meltingar-
sjúkdómum. Mjöhð er gulbrúnt á
ht og vægur fóðurbætisþefur af
því. Þrátt fyrir nokkuð góða inni-
haldslýsingu utan á pokanum er
ekkert getið um næringargjldi og
ekki gefnar. neinar upplýsingar
um hráefni sem notuð eru.
Andrés Valberg, forstjóri Vala-
bjarga h/f sem framleiðir og dreif-
ir trefjamjöhnu, sagði í samtali
við DV að hann hefði persónulega
reynslu af hohustu trefjamjöls-
ins. Mjöhð er framleitt úr ís-
lensku komi sem hefur verið
ræktað hér á landi í 30 ár og er
aldrei úðað með eiturefnum né
öðru shku og er þvi að sögn And-
résar algjörlega ómenguð afurð.
-Pá
y
Trefjamjölið er sagt hafa góð
áhrif á meltingartruflanir af ýms-
um toga en upplýsingar um inni-
hald og hráefni mættu að skað-
lausu vera itarlegri.
DV-mynd Hanna