Morgunblaðið - 06.10.2004, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 272. TBL. 92. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER 2004 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Hálendið
heillar
Tvær kvikmyndir Páls vinna til
verðlauna ytra | Menning
Bílar og Íþróttir í dag
Bílar | Fullbúinn á furðu lágu verði
Tólf bílar bítast
um hylli dómnefndar Íþróttir | Dagur er tilbúinn í slag-
inn
Miklar breytingar á liðunum í körfunni
SÍLD af norsk-íslenskum
stofni veiddist skammt
undan Glettinganesi á
Austfjörðum í síðustu
viku og mun það vera í
fyrsta sinn í 37 ár sem síld
af þessum stofni veiðist
svo nærri landi í vetur-
setu. Gamall síldarfiðr-
ingur fer um fiskifræð-
inga sem segja þó enn of
snemmt að spá nýju síld-
arævintýri
Síldarskipið Hoffell SU frá Fá-
skrúðsfirði fékk sannkallaða dem-
antssíld út af Austfjörðum í síðustu
viku og hefur nú verið staðfest af
þar var um að ræða síld af norsk-
íslenskum stofni. Á síldarárunum
hélt norsk-íslenska síldin til við Ís-
land í um 6 mánuði á ári, kom að
Norðurlandi að vori eða snemm-
sumars en var við Austfirði á
haustin og fram að eða yfir áramót
þegar hún hélt aftur austur til Nor-
egs. Þegar mest var veitt af síld við
Ísland, á fyrri hluta 7. áratugarins,
voru veidd hér við land
hátt í 700 þúsund tonn af
síld og uppistaðan í þeim
afla var norsk-íslenska
síldin.
Hjálmar Vilhjálmsson,
fiskifræðingur á Haf-
rannsóknastofnuninni,
segir að eftir sé að kanna
hversu mikið af síld sé
þarna á ferðinni. Ef um
umtalsvert magn sé að
ræða gæti verið komin
upp sama staða og var hér á síld-
arárunum. Hjálmar segir samt enn
of snemmt að segja nokkuð til um
hvort nýtt síldarævintýri sé í upp-
siglingu. Fyrst þurfi að finna síld-
ina og reyna að mæla hversu mikið
er þarna á ferðinni.
Jakob Jakobsson, fyrrum for-
stjóri Hafrannsóknastofnunarinn-
ar og einn helsti síldarsérfræðing-
ur þjóðarinnar um árabil, telur að
nú þegar síldin hafi rambað á gam-
alt göngumynstur geti allt gerst á
næstu fjórum til fimm árum./11



 
 

    



 


  
 


Norsk-íslenska síldin
veiðist eftir 37 ára hlé
„EF Jakob Jakobsson segir
að þessi síld sé af norsk-
íslenska stofninum, þá er
hún það ábyggilega,“ segir
hinn landskunni síldarskip-
stjóri, Eggert Gíslason, þeg-
ar bornar eru undir hann tíð-
indin af síldarmiðunum.
Eggert var einn fengsæl-
asti skipstjóri flotans á síld-
arárunum, meðal annars á
aflaskipunum á Víði II og
síðar Gísla Árna. Hann segir
samt hæpið að í uppsiglingu
sé síldarævintýri í líkingu við það sem hann tók þátt í. „Þegar norsk-
íslenski síldarstofninn var upp á sitt besta var auðvitað gríðarleg veiði.
En þá voru bátarnir svo litlir og viðmiðin allt önnur. Víðir II var til dæmis
lítill, bar til dæmis ekki nema um 90 tonn og var þá gersamlega á nös-
unum, en var afskaplega gott skip. Ég þróaðist síðan með þessum veiðum
og tók við Gísla Árna árið 1966 sem þá var stærsta síldarskip flotans, bar
um 400 tonn. Nú bera síldarskipin vel á þriðja þúsund tonn og veiðarnar
yrðu því allt öðru vísi. En ég get vel trúað því að norsk-íslenski síld-
arstofninn sé á uppleið aftur, það væri virkilega gaman fyrir unga fólkið
að kynnast alvöru síldarstemningu,“ segir Eggert Gíslason.
Yrði ekki sama ævintýrið
Eggert Gíslason um borð í Gísla Árna
þegar síldarævintýrið var í algleymingi.
ÍRANAR búa í dag yfir eldflaugum sem
draga 2.000 kílómetra en það er umtalsvert
meira en þeir hafa áður sagt drægið vera.
Þetta kom fram hjá fyrr-
verandi forseta Írans,
Akbar Hashemi Rafsanj-
ani, í gær en Rafsanjani
er enn áhrifamaður í
írönskum stjórnmálum.
Íranar gerðu prófanir
á endurbættri tegund af
Shahab-3-eldflaugunum í
sumar en sérfræðingar
hafa fram til þessa talið
að þær drægju aðeins á
bilinu 1.300 til 1.700 km sem þó er nógu mikið
til að þeim mætti beita gegn hugsanlegum
skotmörkum í Ísrael og bækistöðvum sem
Bandaríkjaher hefur í þessum heimshluta.
Leiðtogar vesturveldanna hafa áhyggjur
af þróuninni í Íran en margt bendir til að
æðstu valdamenn þar stefni ótrauðir að því
að koma sér upp kjarnorkuvopnum. Fulltrú-
ar á íranska þinginu eru hlynntir því að það
skref verði tekið, a.m.k. ef marka má þá
ákvörðun þingsins í gær að leggja blessun
sína yfir löggjöf sem ætlað er að þrýsta á
stjórnina í Teheran að hefja aftur vinnu við
auðgun úrans, en auðgað úran þarf til gerðar
kjarnorkusprengju.
Hafa aukið
drægni
eldflauga
Akbar Hashemi
Rafsanjani
Teheran. AP, AFP.
HAMID Karzai, forseti Afganistans, hélt
sinn fyrsta kosningafund utan höfuðborg-
arinnar Kabúl í gær vegna forsetakosn-
inga sem fara fram á laugardag. Gífurleg
öryggisgæsla var þegar Karzai ávarpaði
um tíu þúsund manns í borginni Ghazni,
um 100 km suður af Kabúl, en síðast þegar
hann hugðist halda slíkan fund varð hann
frá að hverfa eftir að flugskeytum hafði
verið skotið á þyrlu hans. Sú staðreynd, að
Karzai hefur ekki að neinu ráði hætt sér
út fyrir Kabúl í kosningabaráttunni, þykir
sýna hversu ótryggt ástandið er í landinu.
Alls eru sautján í framboði í kosningunum
í Afganistan, þar af ein kona.
Reuters
Mikil öryggis-
gæsla um Karzai
 Geta haft/23
FORYSTUMENN samtaka sjó-
manna mættu á löndunarbryggju
Brims á Akureyri um hádegisbil í
gær, þegar ísfisktogarinn Sól-
bakur EA kom inn til löndunar og
komu þeir í veg fyrir að hægt yrði
að hefja löndun úr skipinu með
því að leggja bílum sínum við
skipshlið.
Fulltrúar sjómanna telja að
samningur sem gerður var við
áhöfn skipsins á dögunum sé ólög-
legur. Fulltrúar Brims telja samn-
inginn löglegan og fóru fram á
það við lögregluna á Akureyri að
forsvarsmenn sjómanna og bílar
þeirra yrðu fjarlægðir af bryggj-
unni. Lögreglan kom á staðinn en
aðhafðist ekkert þar sem um
vinnudeilu var að ræða.
Guðmundur Kristjánsson, for-
stjóri Brims, segir að félagið muni
leita réttar síns. Nauðsynlegt sé
að koma aflanum í land, enda
væri verið að loka 120 manna
vinnustað með þessum aðgerðum.
„Við verðum hér í nótt, á morg-
un og aðra nótt ef þarf,“ sagði
Konráð Alfreðsson, formaður Sjó-
mannafélags Eyjafjarðar.
Ingólfur Jónsson, kokkur á Sól-
bak EA, var ekki sáttur við að-
gerðir sjómannaforystunnar og
sagði að ekki hefði verið skrifað
undir samninginn við útgerðina
ef hann hefði ekki verið í lagi./19
Morgunblaðið/Kristján
Sævar Gunnarsson, formaður Sjómannasambandsins, og Guðmundur Kristjánsson, forstjóri Brims, ræða málin.
Stál í stál við Sólbak
Fulltrúar samtaka sjómanna komu í veg fyrir löndun
YOKO Ono, listakonan
heimsþekkta og ekkja Johns
Lennon, vill reisa broddsúlu í
Reykjavík. Súlunni er ætlað
að varpa ljósi friðar til þjóða
heimsins.
Ein ástæða þess að Yoko
Ono vill reisa friðarsúluna á
Íslandi er staðsetning lands-
ins milli heimsálfanna Evr-
ópu og Ameríku. Hún kveðst
bera hlýjar tilfinningar í
brjósti til Íslands. Það skiptir
hana miklu að Íslendingar
hafa aldrei rekið eigin her.
Í samtali við Morgunblaðið
kveðst Yoko Ono eiga í við-
ræðum við Listasafn Reykja-
víkur um hönnun broddsúl-
unnar og staðsetningu
hennar. Henni finnst súlan
verða að vera í Reykjavík, því
þar „hverfast allir straumar
saman í einum punkti og
verða svo sterkir“.
Yoko Ono segist þess full-
viss að friðarsúlan rísi innan
tíðar á Íslandi og verði sú
fyrsta af sinni tegund. Kveðst
hún munu fylgja þessu verk-
efni sínu vel eftir.
Reuters
Allir straum-
ar saman í
einum punkti
 Til heiðurs lífinu/35