Eimreiðin - 01.04.1937, Page 76

19G
ÝMISLEGT UM VERMENSKU Á 19. ÖLD
eimbeiðin
lengra úti sótti að
því hákarl. — Há-
karlskólfar þóttu og
tálbeita, einkum
freðnir. Þeir voru
ristir upp og skafnir
vel, því þeir eru
slím-miklir. Ef mik-
ið barst að af þess-
háttar beitu, voru
þeir saltaðir, en voru
þá langtum verri.
Fram til 1870 var
það eingöngu reka-
smokkur, sem um var að ræða til beitu, því til þess tíma kunnu
menn eigi að draga hann. — Mestir smokkrekastaðir hér uni
slóðir voru þá Æðejr, Gerfidalur og Lónafjörður. Smokknum
var beitt bæði nýjum og söltuðum. Hausinn var saltaður sér
og bolurinn sér, en innvolsið aðeins notað nýtt.
Sá, er fyrstur fann það upp hér að draga smokk á færi,
hét Kristján og var Hjaltason, ættaður úr Súðavík í Álftaíirði-
Fyrsta smokk-öngulinn bjó hann til úr venjulegum krekjum
og vafði rauðu klæði um leggina. Þótti það svo mikilsverð
uppgötvun, sem það og líka var, að Álftfirðingar verðlaun-
uðu hann fyrir og gáfu lionum silfurbikar. — Hinn fyrsti,
er smíðaði slíka öngla, með því lagi sem á þeim er enn,
Arar Sumarliði, gullsmiður í Æðey, og kostuðu þá 2 kr.
liver.
Laust fyrir 1880 komust menn bér upp á lag með að nota
skelfislc til beitu, og' varð hann úr því á all-löngu tímabifi
ein þjrðingarmesta beitutegundin.
Sá bét Jón og var Björnsson, er fyrstur notaði hér krækl-
ing, og var talið að hann liefði þá þekking sína af Suðurnesj-
um, því liann var þaðan ættaður. Kræklingurinn var tekinn a
skerjum og llúðum með þar til gerðum hrífum, er voru ineð
járnliaus og járntindum og löngu tréskafti (sjá mynd).
Nokkru siðar tóku menn að afla kúfiskjar með plóg-
Mun Sumarliði gullsmiður Sumarliðason í Æðey vera liinn
Krœklingshrifur.