Morgunblaðið - 18.06.2010, Blaðsíða 8

8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. JÚNÍ 2010
Forsætisráðherrar flytja ræðu 17.júní. Það er góð og gömul
venja.
   
Oftast nefna þeir Jón Sigurðssontil sögunnar.
   
Þennan sem stóð í fylking-arbrjósti þjóðfrelsisbarátt-
unnar.
   
En 17. júní vorubúrókratar í
Brussel að ræða
um fullveld-
isafsal Íslend-
inga að beiðni
Samfylking-
arinnar. Jóhanna
kunni því ekki
við að ræða um
þann gamla Jón frá Hrafnseyri við
Arnarfjörð. Það hefði getað sært
þá þarna í Brussel.
   
Hún ræddi því um einhvern Jónfrá Hrafnseyri við Dýrafjörð.
   
Talið er að hún hafi átt við Jón íLaugarnesi, en það nes er nú
kallað Hrafnseyri eftir athafna-
semi samnefnds kvikmyndagerð-
armanns. Dýrafjörðurinn er
Reykjavíkurpollurinn sem gamlir
menn kölluðu Faxaflóa en Jón
Gnarr hefur nefnt Húsdýrafjörð,
sem Jóhanna í sparnaðarskyni
kallar bara Dýrafjörð á niður-
skurðartímum.
   
Þessum kenningum mótmælirStjórnarráðið sem segir að
þeir aðstoðarmenn Jóhönnu sem
skrifuðu ræðuna og lásu hana yfir
hafi verið ráðnir án auglýsingar,
án heimildar og án lágmarksþekk-
ingar og þannig uppfyllt öll þau
skilyrði sem velferðarstjórnin set-
ur um mannaráðningar.
   
Þess vegna hafi þetta tekist jafnvel og annað hjá Jóhönnu.
Jóhanna
Sigurðardóttir
Út um víðan Austurvöll
Veður víða um heim 17.6., kl. 18.00
Reykjavík 12 alskýjað
Bolungarvík 14 skýjað
Akureyri 11 léttskýjað
Egilsstaðir 13 léttskýjað
Kirkjubæjarkl. 19 skýjað
Nuuk 10 skýjað
Þórshöfn 13 léttskýjað
Ósló 20 heiðskírt
Kaupmannahöfn 17 léttskýjað
Stokkhólmur 19 heiðskírt
Helsinki 18 skýjað
Lúxemborg 14 skýjað
Brussel 22 heiðskírt
Dublin 17 skýjað
Glasgow 23 heiðskírt
London 21 heiðskírt
París 16 skýjað
Amsterdam 20 heiðskírt
Hamborg 23 heiðskírt
Berlín 24 heiðskírt
Vín 19 alskýjað
Moskva 14 heiðskírt
Algarve 25 léttskýjað
Madríd 24 léttskýjað
Barcelona 21 léttskýjað
Mallorca 24 léttskýjað
Róm 27 léttskýjað
Aþena 31 heiðskírt
Winnipeg 19 skúrir
Montreal 19 skýjað
New York 21 alskýjað
Chicago 25 léttskýjað
Orlando 32 léttskýjað
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/
STAKSTEINAR
VEÐUR
18. júní Sólarupprás Sólsetur
REYKJAVÍK 2:55 24:03
ÍSAFJÖRÐUR 1:34 25:34
SIGLUFJÖRÐUR 1:17 25:17
DJÚPIVOGUR 2:10 23:48
ísnum. Grunnvatnsmarflær eiga
mjög erfitt með að dreifa sér og
þetta eru einlendar tegundir, sem
finnast bara á Íslandi þá, og til við-
bótar er þetta einlend ætt og ætt-
kvísl, sem rennir stoðum undir að
marflærnar hafi aðskilist frá öðrum
ættkvíslum fyrir fjórum milljónum
Nýlega birtist grein í hinu virta
tímariti Molecular Ecology um
rannsóknir á grunnvatnsmarflóm
sem fundust fyrst 1998 á Íslandi.
„Það trúði mér enginn fyrst,“ segir
Bjarni Kristjánsson, dósent við Há-
skólann á Hólum, en hann fann
fyrstu marflóna í Þingvallavatni.
„Það eru engar marflær í ís-
lensku ferskvatni svo menn héldu
að þetta hlyti að vera beita. Svo
fann ég annað eintak árið 2000 og
þá var mér trúað.“
Þessi tegund kallast nú Cry-
mostygius thingvallensis en sama
ár fann Bjarni aðra tegund,
Crangonyx islandicus, sem mest er
fjallað um í greininni. Sú tegund
finnst í lindum mjög víða um Ísland
og hefur Bjarni rannsakað erfða-
fjölbreytileika þeirrar tegundar
innan Íslands, ásamt Snæbirni
Pálssyni prófessor og Jörundi
Svavarssyni, doktorsnema við HÍ.
Hafa lifað af hluta ísaldanna
„Tilgáta okkar er sú að þessar
marflær hljóti að hafa lifað af ein-
hvern hluta ísaldanna undir jökul-
ára. Og það þýðir að aðskilnaður-
inn hafi átt sér stað fyrir ísöld, sem
hófst einungis fyrir 1,5 milljónum
ára,“ segir hann.
Greinin, sem er skrifuð í sam-
starfi við Etienne Kornobis, dokt-
orsnema í fiskifræði við HÍ, bendir
til þess að tilgátan sé rétt. Bjarni
segir að lítið sé vitað um lífríki
grunnvatnsins enn sem komið er
og því spennandi að skoða það
frekar. Þeir félagar hafa sótt um
styrk til að skoða grunnvatn á Ís-
landi betur og ef af því verði þá
megi búast við að fleiri tegundir
finnist.
Eingöngu kvendýr fundist
„Þetta er mjög spennandi, svipað
og að fara til Afríku árið 1800,“
segir Bjarni og hlær. Íslensku mar-
flærnar er hægt að sjá með berum
augum, tegundin sem lifir í Þing-
vallavatni er um 2 sentímetra löng
en hin er hálfur sentímetri að
lengd. Grunnvatnsmarflær eru
mjallahvítar, augun nánast horfin
og líkaminn dálítið ormlaga en út-
limirnir dálítið langir. Þetta er að-
löðun þess að lifa í straumnum
niðri í myrkrinu í straumvatninu.
Þær lifa mjög hægt, í 2-6 gráða
heitu vatni og lifa á því að skrapa
bakteríuhimnu af steinum.
„Það sem er sérstakt við þessa
Islandicus-tegund er að allir ein-
staklingarnir sem við höfum fundið
eru kvendýr. Það gæti þýtt að karl-
dýrin lifi lengra inni í grunnvatninu
eða að það séu engin karldýr til, við
vitum það ekki svo það verður
spennandi að veiða fleiri marflær
og sjá hvort við finnum einhver
karldýr.“
„Það trúði mér enginn fyrst“
Fann marflær sem
hafa þróast í fjór-
ar milljónir ára
Ljósmynd/Þorkell Heiðarsson
Marfló Bjarni telur marflærnar hafa lifað af hluta ísaldanna undir jökulís.
Menntaskólanum á Akureyri (MA)
var slitið í 130. sinn í gær. Fjöldi ný-
stúdenta hefur vaxið með árunum
og í gær voru 183 stúdentar brauð-
skráðir, sem er stærsti hópur ný-
stúdenta frá skólanum frá upphafi.
Í útskriftarræðu sinni sagðist Jón
Már Héðinsson skólameistari telja
að sl. 10-15 ár hafi íslenskir fram-
haldsskólar verið værukærir sem
leiddi til þess að ekki hafi verið
lögð næg áhersla á gagnrýna hugs-
un.
Langstærsti
útskriftar-
hópur MA
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Allir segja sís! Að lokinni útskriftarathöfninni komu nýstúdentarnir saman í myndatöku við Stefánslund.