Morgunblaðið - 18.06.2010, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. JÚNÍ 2010
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Ræða Stein-gríms J.Sigfússon-
ar á fundi Samtaka
atvinnulífsins var
íhugunarverð af
ýmsum ástæðum.
Hann taldi að hugmyndir
þeirra atvinnulífsmanna um
frelsi og hóf í skattpíningu
væru fullmikið í anda ársins
2007, en margir nota þá við-
miðun núna. Steingrímur J.
hefur lengi þótt vera dálítið
fastur í 1930 eða þar um bil, en
það hefur ekki verið haft gegn
honum. En í félagsskap kaup-
manna, heildsala og útgerð-
arauðvalds, eins og hann
nefndi það jafnan forðum tíð,
birti svo óvænt yfir honum að
hann sagði að í raun væri ekk-
ert að í efnahagsmálum lengur
nema Eyjafjallajökull og
hestapest. Ef þetta er rétt þá
hlýtur Steingrímur þegar að
vera búinn að semja um Ice-
save og borga nokkrar afborg-
anir. Því hann hefur reglu-
bundið í heilt ár sagt
landsmönnum að verði ekki
gengið frá Icesave-málinu inn-
an fárra daga, verði efnahags-
lega óvært í landinu. Forseti
Íslands var í ýtarlegu viðtali
við Morgunblaðið á þjóðhátíð-
ardaginn. Hann fagnar því þar
að allar þær miklu hrakspár,
eins og hann orðar það, sem
settar voru fram í aðdraganda
synjunar hans á ríkisábyrgð-
arlögum vegna Icesave, hafi
ekki staðist. Aðspurður hvort
hann eigi þar við minnisblað
sem hann fékk þá frá ríkis-
stjórninni svarar hann: „Ekki
bara það, heldur eins ummæli
fjölmargra, ekki bara ráða-
manna heldur einnig álitsgjafa
og jafnvel sér-
fræðinga í fræða-
samfélaginu, pró-
fessora og
kennara við há-
skólana, það kom
mikil sveit fram
með hrakspár. Engin af þess-
um hrakspám hefur ræst sem
betur fer.“ Og nokkru síðar
segir forsetinn: „Meðal annars
var fullyrt að með synjun stað-
festingar á lögunum myndi ég
bera ábyrgð á gífurlegu tjóni
þjóðarinnar, ég myndi bera
ábyrgð á því að öll tengsl okk-
ar við alþjóðafjármálaheiminn
lokuðust, ég myndi bera
ábyrgð á því að Ísland yrði út-
skúfað og þar fram eftir göt-
unum.“ Í þessum orðum for-
setans er ekkert ofsagt. Og
allar þessar hrakspár sem
hann nefnir og lítt dulbúnar
hótanir sem þeim fylgdu komu
einnig fram í einni eða annarri
mynd gagnvart þinginu og öll-
um almenningi í landinu. Nú
hefur Sigurður Kári Krist-
jánsson alþingismaður og
fleiri lagt fram tillögu þess
efnis að framganga ráða-
manna í Icesave-málinu verði
rannsökuð þegar í stað. Með
Rannsóknarskýrslu Alþingis
var farið ágætlega ofan í tilurð
málsins á meðan það var á for-
ræði bankanna og Fjármála-
eftirlitsins. Hún er því góður
grunnur til að fara rækilega
ofan í það sem síðar gerðist.
Ríkisstjórn, sem þreytist aldr-
ei á að hóta rannsóknum á
hverju og einu, getur varla
lagst gegn tillögu um rann-
sókn á máli sem enn er vel að-
gengilegt og þar sem jafn-
miklir hagsmunir eru í húfi og
í þessu máli.
Forsetinn gerði
hrakspár um áhrif
lagasynjunar hans
að umtalsefni}
Hestapestin ein eftir
Mikil og vax-andi and-
staða er með þjóð-
inni við
aðildarbröltið að
ESB. Það sýnir mikið dóm-
greindarleysi hjá Ríkisstjórn
Íslands að þrýsta á um það að
mál Íslands skuli tekið til sér-
stakrar umfjöllunnar og
ákvörðunar í Brussel á sjálfan
þjóðhátíðardaginn. Enginn
vafi er á að veigamikið afsal
fullveldis felst í aðild að Evr-
ópusambandinu, ekki síst fyrir
fámenna þjóð. Um það atriði er
í rauninni ekki deilt. En þeir
sem ákafastir berjast fyrir því
að Ísland segi sig á sveit Evr-
ópusambandsins færa fram
þau rök að með afsali hluta
fullveldis til ESB sé í raun ver-
ið að tryggja það. Öðrum þykja
slík rök æði langsótt. Þjóðhá-
tíðardagurinn er
dagur fagnaðar
fullveldis og frels-
is og hefur djúpa
þýðingu fyrir
flesta Íslendinga. Það bendir
ekki til að leitað sé samstöðu
um mál, sem í eðli sínu er um-
deilanlegt, að gera þjóðhátíð-
ardaginn að bautasteini upp-
gjafar á hluta þess sem
frelsisbaráttan skilaði. Í ít-
arlegu viðtali við Forseta Ís-
lands á þjóðhátíðardaginn hér
í blaðinu segir hann: „Í því
umróti, sem er á alþjóðavett-
vangi og hefur verið í okkar
eigin málum er sjálfsákvörð-
unarréttur, sem er kjarni
sjálfstæðisins, svo dýrmætur
að hann er í raun það mik-
ilvægasta sem við höfum í
okkar eigin höndum.“ Undir
þau orð skal tekið.
Sumir verja þjóð-
hátíðardeginum illa}Dómgreindarleysi Nútíminn er stöðugt spennandi enframtíðin enn frekar. Ég fórspenntur að sofa í fyrrakvöld oggladdist þegar ég vaknaði í gær-morgun, en hvort það end-
urtekur sig nú, á föstudegi, hef ég ekki hug-
mynd um. Það eigum við reyndar sameiginlegt,
jarðarbúar allir. En ég bíð spenntur því það er
gaman að vera til. Ég á líka svo margt ógert.
Lífið er spennandi; fjölskyldan, fótboltinn,
vinnan; samfélagið allt.
Nútíminn í íslenskum stjórnmálum er ekki
síst spennandi, þótt þar mætti margt betur
fara, en framtíðin þó enn frekar.
Í mínum fagra heimabæ var málað nýtt
landslag í síðustu sveitarstjórnarkosningum.
„Venjulegt fólk“ var kosið til valda; Listi fólks-
ins fékk hreinan meirihluta, hið fyrsta nokkurs
stjórnmálaafls í höfuðstað Norðurlands, og spennandi
verður að sjá hverju það breytir, ef einhverju.
Forráðamenn L-listans hafa talað um að það muni
koma bænum til góða að framboðið tengist engum flokk-
anna á landsvísu. Stjórnmálamaður sem ég hitti á förnum
degi nýverið spáði því aftur á móti að sú ekki-tenging ætti
eftir að verða Akureyri erfið.
Skyldi verða flóknara fyrir bæjarfélagið að eiga við rík-
isvaldið, kerfið, vegna þessa? Vonandi ekki en það er ekki
sjálfgefið. Mér virðist margir sitja fastir í sama farinu en
tími breytinga er augljóslega runninn upp.
Hver átti von á því að L-listinn fengi hreinan meirihluta
á Akureyri í síðustu kosningum? Ég leyfi mér
að fullyrða að í upphafi kosningabaráttunnar
hafi nákvæmlega enginn gert það.
Hver átti von á því þegar Jón Gnarr til-
kynnti stofnun Besta flokksins að grínistinn al-
varlegi yrði næsti borgarstjóri í Reykjavík?
Enginn heldur.
Hver átti von á því að Svisslendingar legðu
Evrópumeistara Spánverja að velli á HM í
Suður-Afríku? Hugsanlega hörðustu stuðn-
ingsmenn Sviss, leikmenn liðsins og þjálfari,
en varla fleiri. Kannski ekki einu sinni þeir.
Hver átti von á því að borgarstjóri Sjálf-
stæðisflokksins við lok nýliðins kjörtímabils
yrði forseti borgarstjórnar í meirihluta Besta
flokksins og Samfylkingarinnar? Enginn,
nema kannski Jón Gnarr.
Sjálfstæðismenn eru æfir, margir hverjir,
vegna þeirrar ákvörðunar Hönnu Birnu Kristjánsdóttur
að þiggja forsetaembættið. Nefnt er að hún hafi misstigið
sig og eigi alls ekki að koma nálægt meirihlutanum í borg-
inni.
Hver eru rökin fyrir því? Líklegast þau að hún sé með
þessu að svíkja flokkinn og kjósendur hans. En er það
svo? Hanna Birna sýndi mikinn styrk sem borgarstjóri,
talaði fyrir aukinni samvinnu borgarfulltrúa og því ætti
enginn að efast um að hún lemji í borðið ef henni þykir
þörf á. Hún steig þarna spennandi skref. Ef til vill lítið
skref fyrir stjórnmálamann en hugsanlega var þetta risa-
stökk inn í bjarta framtíð Íslands. skapti@mbl.is
Skapti
Hallgrímsson
Pistill
Risastökk inn í bjarta framtíð?
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Sýningar og viðburð-
ir skipulagðir allt árið
FRÉTTASKÝRING
Hjalti Geir Erlendsson
hjaltigeir@mbl.is
Á
næsta ári verður þess
minnst að 200 ár verða
þá liðin frá fæðingu
Jóns Sigurðssonar for-
seta. Af því tilefni verð-
ur árið 2011 tileinkað þessari helstu
frelsishetju okkar Íslendinga.
Til stendur að minnast tímamót-
anna með margskonar sýningum, við-
burðum og útgáfum á komandi ári.
Nefnd á vegum forsætisráðu-
neytisins var falið að undirbúa hvern-
ig minnast mætti 200 ára afmælisins
sem verður 17. júní 2011. Nefndin
kynnti dagskrá minningarársins með
viðhöfn í ráðhúsi Reykjavíkur í gær, á
fæðingardegi Jóns. Í ávarpi sem Sól-
veig Pétursdóttir, formaður und-
irbúningsnefndar, flutti þar kom m.a.
fram að minningarárinu sé ætlað að
draga upp mynd af lífi og starfi Jóns
Sigurðssonar og veita innsýn í þátt
hans í sjálfstæðisbaráttu Íslendinga.
Efnt var til samkeppni um fimm
atriði er varða minningarárið og voru
úrslit kynnt í þremur þeirra í ráðhús-
inu í gær.
Borgar Hjörleifur Árnason hlaut
fyrstu verðlaun fyrir hönnun á frí-
merki og Björgvin Sigurðsson hlaut
fyrstu verðlaun fyrir minningarmerki
sem notað verður í kynningarefni.
Tímanna rás við Arnarfjörð
Umfangsmesta verkefni minn-
ingarársins er ný sýning um líf Jóns
sem sett verður upp á fæðingarstað
hans, Hrafnseyri við Arnarfjörð. Efnt
var til samkeppni um hönnun sýning-
arinnar og var tillaga Basalt arki-
tekta ehf. hlutskörpust.
Tillagan ber nafnið „Tímanna
rás“ og þykir hún bæði nýstárleg og
spennandi, svo vitnað sé í orð dóm-
nefndar. Sýningin verður á neðri hæð
skólahússins á Hrafnseyri og verður
umgjörð hennar úr plexígleri sem
ætlað er að gera hana flæðandi órofa
heild, svo aftur sé vitnað til dóm-
nefndarinnar.
Á kynningarfundinum í ráðhús-
inu var að auki hleypt af stokkunum
samkeppni um minjagripi og hand-
verk sem sækja fyrirmyndir í sögu og
menningararf og tengjast lífi og starfi
Jóns Sigurðssonar á einn eða annan
hátt. Þótti undirbúningsnefndinni
slíkt við hæfi í ljósi mikillar vakningar
sem orðið hafi í íslensku handverki og
hönnun.
Samkeppnin er öllum opin og er
skilafrestur til 20. september á þessu
ári.
Kæri Jón Sigurðsson
Ritgerðarsamkeppni grunn-
skólanema verður einn dagskrárliður
minningarársins. Unglingum í 8.
bekk grunnskóla landsins verður
boðið að skila inn ritgerð í sendibréfa-
formi þar sem þau lýsa upplifun sinni
af Jóni Sigurðssyni og sjálfstæðisbar-
áttunni.
Sigrún Magnúsdóttir frá
mennta- og menningarmálaráðuneyt-
inu sagði efnistök vera nokkuð frjáls
og þótt áhersla verði lögð á sendi-
bréfaformið þá sé það í rýmri merk-
ingu þess orðs. Þannig megi flokka
tölvupósta og samskiptavefi nú-
tímans til sendibréfa. Sigrún lagði
þannig áherslu á að færa Jón Sig-
urðsson nær krökkunum og fá þau til
að spyrja sjálfa sig hvernig hann
komi þeim við eða hvort hann geri
það yfir höfuð.
Á minningarári Jóns Sigurðs-
sonar forseta verða fjölbreyttir við-
burðir um allt land. Vonast aðstand-
endur til að sem flestir finni eitthvað
við sitt hæfi og fræðist um leið um líf
og störf Jóns.
Nánari upplýsingar um dagskrá
minningarársins má finna á heimasíð-
unni www.jonsigurdsson.is.
Morgunblaðið/Jakob Fannar
Þjóðhátíð Dagskrá minningarárs tileinkað Jóni Sigurðssyni var kynnt í
ráðhúsinu í gær auk verðlaunaveitinga í tengslum við hátíðarhöldin.
» Jón Sigurðsson fæddist 17.júní árið 1811.
» Þann 17. júní á næsta áriverða 200 ár liðin frá fæð-
ingu Jóns.
» Næsta ár verður tileinkaðlífi og störfum Jóns Sig-
urðssonar og þætti hans í sjálf-
stæðisbaráttu þjóðarinnar.
» Ný sýning á lífi Jóns verðursett upp á Hrafnseyri. Bas-
alt Arkitektar unnu samkeppni
um hönnun sýningarinnar.
Líf og störf
Jóns forseta
MINNINGARÁRIÐ 2011
Virðulegt Borgar Hjörleifur Árna-
son hannaði verðlaunafrímerkið.