Árbók VFÍ - 01.01.1992, Qupperneq 184

182 Árbók VFÍ 1990/91
kældur geymir brestur verður þrýstilækkunin mjög lítil og suðan óveruleg, þannig að mjög lítill
liluti af vökvanum fer út í andrúmsloftið sem vökvaslettur og gas. í báðum tilvikum heldur
uppgufunin áfram vegna varma frá umhverfinu, og er magnið háð aðstæðum, til dæmis hvort
geymirinn er í jarðvegsþró, sem hindrar að vökvinn komist í snertingu við stóran flöt.
Mikill munur getur verið á milli kældra geyma innbyrðis og miklu máli skiptir, að vandað
sé til hönnunar og smíði og að öryggis- og stjórnbúnaður sé góður. Til dæmis er augljóst, að
einfaldur kældur geymir með lélegan öryggisbúnað er ekki eins öruggur og tvöfaldur kældur
geymir, sem búinn er góðum öryggisbúnaði. Jafnframt skiptir miklu máli að ammoníak-
geymum sé vel við haldið og að umgengnisreglur séu í samræmi við hættuna sem í þeim er
fólgin.
Það er eftirtektarvert, að ekki er vitað til þess, að alvarlegt slys hafi orðið á kældum geymi,
að undanskildu slysinu í Litháen 20. mars I989, þegar 10.000 tonna geymir brast og sjö menn
létust. Sá geymir var einfaldur en umhverfis hann var steypt þró. í 1111 kemur fram að öryggis-
og stjórnbúnaði við geyminn var ábótavant, og einnig var viðhaldi ábótavant.
Heimildir
11] American Petroleum Institute, „API 620, Recommended Rules for Design and
Construction of Large, Welded, Low-Pressure Storage Tanks“ 7th Edition 1982
Incorporating Revision 1, April 1985.
[2] British Standards institution, „BS 4741:1971, Specifications for Vertical Cylindrical
Welded Steel Storage Tanks for Low-Temperature Service: Single-Wall Tanks
for Temperatures down to -50°C“, revisions from 1972 and 1980.
[3] Byrne, J.R., Moir, F.E., Williams, R.D, „Stress Corrosion in a 12.000 Tonnes Fully
Refrigerated Ammonia Storage Tank“, Prepared for the 1988 Ammonia Symposium
Safety plants and related facilities, American Institute of Chemical Engineers,
Denver, Colorado August 1988.
|4| Slack, A.V., James,G.R„ (editors), „Ammonia, fertilizer science and technology
series - volume 2“, 1979.
[5] International Fertilizer Association, „Safety Recommendations for the Large Scale
Storage of Anhydrous Ammonia", Working document, revision 10, 1984.
[6] Imperial Chemical Industries Limited, „Anhydrous Ammonia, Safe handling of Bulk
Liquid Supplies", Ref. no AG/A1265, 1973.
[7] Chemical Industries Association, „Code of Practice for the Large Scale Storage of Fully
Refrigerated Anhydrous Ammonia in the United Kingdom“, 1975.
[8] Imperial Chemical Industries Limited, „Liquid Anhydrous Ammonia, Handling
and Storage“, Ref. no AG/A805.
191 Hale, C.C., „1983 Survey of Refrigerated Ammonia Storage in the United States
and Canada", Plant/Operations Progress (Vol. 3, No. 3)
[10] Hale, C.C., „Refrigerated Ammonia Storage: Design and Practice".
[11] Öystese, H„ „Minutes of Meeting, Supra Landskrona - 19.10.89, witli representatives
from Azotas, Jonava, Lithuania".
112] DIF, Selskabet for riskvurdering, „Failure of the Refrigerated Liquid Ammonia Storage
Tank /Chemical Complex, Ionava, „AZOT“ “.