Árbók VFÍ - 01.01.1992, Qupperneq 188

186 Arbók VFI 1990/91
innri og ytri geymirinn geta hvor um sig tekið álagið frá vökvanum og gasþrýstingnum.
Geymirinn situr á steinsteyptri undirstöðuplötu, en platan situr á steinsteyptum sökkul-
veggjum, þannig að loft leikur um botn geymisins. A hvorum geymi er 41 stagbolti.
Einangrun: Mikilvægt er að vanda til einangrunar og rakavarnar kældra ammoníakgeyma.
Ef rakavörnin er ekki loftþétt smýgur loftraki inn að kalda fletinum innan við einangrunina og
frýs og sprengir hana af sér. Áhersla var lögð á að gera rakavörn geymisins sem þéttasta. Raka-
vörn belgsins er tvöföld. Innra lagið er asfaltpappalag með álþynnu, og ytra lagið er blikk-
klæðning, sem völsuð er saman í kítti og skrút'uð í þéttilista uppi og niðri. Á milli þessara raka-
varnarlaga er blætt þurru lofti til að fjarlægja raka, sem hugsanlega kemst inn undir ytra raka-
vamarlagið. Ekki er vitað til, að þetta hafi verið gert áður á kældum ammoníakgeymi. Sam-
kvæmt reynslutölum frá Ameríku og Kanada, 117], er algengasti endingartími einangrunar á
bilinu 5 til 15 ár.
Stál: Stál í öllum burðarhlutum geymisins er kuldaþolið og er hönnunarhitastigið mínus
40°C. Prófanir á stálinu voru staðfestar af óháðum aðila, en stálið er sérstaklega merkt og til-
svarandi merki eru í gæðaskírteinum sem fylgdu stálinu. Þegar efni var hlutaö niður var
merkingin færð á milli, þannig að ekki yrði ruglað saman kuldaþolnu stáli og venjulegu
smíðastáli, sem ekki þolir það lága hitastig, sem um er að ræða. Strangar kröfur voru gerðar til
suðugæða. Eftir nokkra byrjunarerfiðleika gekk vel að uppfylla kröfur um suðugæði og lítið
var um galla. Allir suðumenn tóku sérstakt próf í rafsuðu, með þeim rafsuðuvír og því stáli,
sem notað var í geyminn. Áður en suðuvinna við sjálfan geyminn hófst var suðuaðferð
ákveðin og ekki var leyft að víkja frá henni nema með sérstöku samþykki. Allur rafsuðuvír,
sem notaður var til verksins var bakaður við um 350°C fyrir notkun og geymdur í ofni við um
150°C þar til hann var notaður, og á suðustað var liann geymdur í sérstökum hitaboxum við
um 70°C. Of hátt rakainnihald í rafsuðuvírnum getur valdið sprungumyndun í suðunum.
Suður voru útlitsskoðaðar og mældar, prófaðar með röntgenmyndun, hljóðbylgjuprófaðar
og sprunguleitaðar með segulmögnunaraðferð. Þar sem erfitt var að koma röntgenmyndun við
var notuð hljóðbylgjuprófun. Suðuprófanir voru ítarlegar. Til dæmis voru allir lóðréttir saumar
röntgenmyndaðir 100%, svo og öll krosssamskeyti platna. Allar suður við stúla og mannop
voru hljóðbylgjuprófaðar og sprunguleitaðar og allar belgsuður, sem ekki voru röntgenmynd-
aðar, voru sprunguleitaðar.
3 Hönnun
Álag: Við mat á jarðskjálftaálagi var stuðst við [7] og [8]. Auk þess var höfð hliðsjón af ÍST 13
og |9|. I 171 er talið, að lárétt hröðun yfirborðs í jarðskjálfta á Reykjavíkursvæðinu geti orðið á
bilinu 0,75-1,5 m/sek2, eða um 7,5-15% af þyngdarhröðun við jörðu. í [8] eráætlað að meðal-
endurkomutími jarðskjálfta í Gufunesi með hágildi láréttrar hröðunar 1,6 m/sek2, sé um 600 ár.
Við útreikninga gagnvart jarðskjálfta var miðað við |6) og viðauka E í [3].
I útreikningum var miðað við hágildi láréttrar hröðunar 1,5 m/sek2, en það svarar lil
styrkleikastigs, á kvarðann „Modified Mercalli intensity (MMI)“ , mitt á milli MMI VII og
MMI VIII. Styrkleikastig MMI VII svarar til áhættusvæðis 2 samkvæmt [9j og MMI VIII
svarar til áhættusvæðis 3. Þegar reiknað er samkvæmt [6] er miðað við hröðun yfirborðs, 1,5
m/sek2, en þegar reiknað er samkvæmt |3| er miðað við svæðisstuðull, Z, sem svarar til
áhættusvæðis mitt á milli 2 og 3.