Morgunblaðið - 07.12.1967, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. DES. 19«7

Hverfisgötu 103.
Sími eftir lokun 31160.
LITLA
BÍLALEIGAN
Ingólfsstræti 11.
Hagstaett leigugjald
Sími 14970
Eftir lokun 14970 eða 81748
SigurSur Jónsson
BÍLALEIGAiM
- VAKUR -
Sundlaugavegi 12. Simi 35135.
Eftir lokun 34936 og 36217.
SNWII TlMA
FYRIRHOFM
f~?==*B/UUÆr*AM
Lrt&ÍLeHŒ/tf
RAUOARARSTÍG 31 SlMI 22022
Riislinnshreinsun
Hreinsum rúskinnskápur,
jakka og vesti.
Sérstök meðtiöndlun.
Efnalaugin Björg,
Háaleitisbr. 58—65, sími
31380, útibú Barmahlíð 6,
sími 23337.
PILTAR
ertíís ehounikstvna /f/ / w/..«
PA fl EC HRINOANA /J</ ///) þ
-.------f/w
AU-ÐVITAÐ
ALLTAF
^ íslenzkt mál varð-
ar landsmenn alla
Þ.V.E. skrifar:
„Kæri VeLvakandi!
Ég sé að menn leita oft til
þín, þegar þá langar til að
koma á framfæri athugasemd-
uim um ýmislegt sem miður fer
í okkar samfélagi. I>að kann
auðvitað að vera þarflegt og
gott að halda heiibrigðri gagn-
rýni vakandi, og ef til viH get-
ur gagnrýnin stuðlað að því,
að tekið sé til endurskoðunar
það sem míður fer og þá á hún
auðvitað fullan rétt á sér. En
mig iangar til að birta mokkr-
ar athugasamdir um hluti, sem
ég tel ástæðu tííl að fara um
viðurkenningarorðum. A ég
þar við íslenzkuþættina í út-
varpinu, sem ég hlusta ætíð á
og hef mikla ánægju af.
Til skamms tíma hafði Árni
Böðvarsson þessa þætti og
fannst mér alitaf hressandi að
hlusta á hann. Aðfinnslur hans
um það sem miður fór í dag-
legu máli, töhiðu og rrtuðu,
voru svo lifandi og markviss-
ar, en þó settar fram af fuliri
velvild og góðvilja. Ég lærði
margt í þessum þáttum Árna
og saknaði hans þegar hann
hætti. Nú hefur nýr maður tek
ið við, Svavar Sigmundsson.
Hann var að visu að góðu
kunnur útvarpshlustendum frá
því fyrir nokkruon árum, en
þættirnir, sem hann hefur flutt
nú í haust hafa að sumu leyti
verið með nýstárlegu og at-
hyglisverðu sniðL Mér fannst
það t.d. góðra gjalda vert er
hann tók til meðferðar rökrétta
hugsun í rituðu máli, en það
leiðir af sjálfu, að rétt og fag-
urt mál nær ekki tilgangi sín-
um nema hugsunin sé einnig
óbrengluð. í síðustiu þáttunum
hefur Svavar tekið dæm-i af
rithætti, sem er til fyrirmynd-
ar og er það skemmtileg til-
breytni. Það kemur manni í
gott skap þegar fremur eiru
dregnar fram já'kvæðu hliðarn-
ar en þær neikvæðu fyrir utan
það að þessir völdu kaflar eft-
ir Friðrik Þórðarson og Jökul
Jakobsson voru ágætir á að
hlýða.
Ég vona að þú sjáir þér fært
að birta þetta, Velvakandi góð
ur og þaloka þér fyrirfram fyr-
ir birtinguna. Sjátfum finnst
mér ástæða til að koma þessu
á framfæri, því að íslenzkt mál
og verndun þess varðar lands-
menn alla.
Þ.V.E.
^ „Heimur versnandi
fer“
Þegar hin geigvænlega
gengísfelling okkar átti sér
stað, flór ég eftir á að hugleiða
málið og þar sem engin rödd
frá herbúðum yfirráðanna
Hárgreiðsl asveinar
Hárgreiðslusveinn óskast seinni part viku. Upplýs-
ingar í síma 40098 eftir kl. 6 á kvöldin.
Inniþurrkaðar
milliveggjaplötur
úr léttu gjalli, 5 og 7 sm. fyrirliggjandi.
RÖRSTEYPAN H.F., Kópavogi.
Skrifstofur vorar verða
lokaðar frá hádegi í dag
vegna jarðarfarar Egils Vilhjálmssonar.
Framkvæmdastjórn vinnuveitendasambands
fslands.
TTLKYNNING
Vegna breytingar á gengi gullfrankans, sem gjöld
fyrir símtöl, símskeyti og telexþjónustu til útlanda
fara eftir, hafa þessi gjöld nú hækkað hlutfallslega.
Nánari upplýsingar um gjöldin fást á símstöðv-
unum.
Reykjavík, 4. desember 1967.
Póst- og símamálastjórnin.
heyrðist um það, að bæta þyrfti
sparifjáreigendum að einhverju
leyti upp það tjón, sem þeir
óhjákvæmilega yrðu fyrir með
fellinigu okkar annars mjög
litlu krónu, — þá komu mér í
hug þau viðteknu hugtök allra
alda og orð HaUgríms Péturs-
sonar „Heimur versnandi fer“,
þrátit fyrir það, að ég trúi þó
fast á batnandi heim.
Þegar gengið var fellt 1960,
var sýndur litur á að bæta
sparifjáreigendum upp tjón
sitt með íiækikuðum innláns-
vöxbum. Skyldi þess þá engin
þörf nú? Það eru þó engix, seim
gengisfeUingin beinUnis stekir
frá nema þeir. Fyrir öllum öðr-
um veltur það á ýmsu, upp eða
niður eftir því sem hjólið velt-
ur.
Nú rnun mikiU skierfur af
sparifé bankanna vera aurar
gamalmenna og óonyndugrafé
bæði sjóða og barna. Flest þess
ara gamaknenna hafa verið al-
in upp við sárafátækt, en við
svo ríka sjálfsbjargarhvöt, að
óbætanlegt mannorðstjón þótti
stafa af því að þurfa að þiggja
nokkuð af því opinbera, jafn-
vel ekki einu sinni í dauðan-
um. Þá þóttá mikiu betra að
vera svangur í lífinu, en að
eiga ekki fyrir útförinni sinni.
Innistæður barna í bönkum
munu að miklu ieyti vera runn
ar frá þeim kynslóðum, er enn-
þá muna sína barnæsku, þegar
bjartir og beillandi dagdraum-
ar um menntun og glæsta fram
tíð voru dæmdir til að verða
aðeins haldlaust glingur, til
þess eins að stytta andvökunæt
ur, því að veruleika gátu þeir
ekki orðið, nema þá í einstaka
aevintýralegum tilvikum. Farar
efni og aðrir möguleiikar voru
alls ekki fyrir hendi.
En þetta sparsama og hug-
heila fólk getur ekki hugsað til
að þeir ungu, sem það ann,
aettu eftir að bíða sömu örlög.
Það vill þese vegna leggja sitt
á þé metaskál er hlynmir að
gæfu og framtíðargengi.
Líka munu miargar mæður
óskiLgetinna barna, hafa reynt
að gefa barni sínu föðuraneð-
lagið og leggja það í bankabók
á nafnii þess, ef það mætti
verða því til uppbyggingar síð-
ar meir. Það er sanrvarlega, að
sliátra lambi hins fátæka, að
hrifsa algjörlega bótalaust
hluta af innstæðum þessara
smælingj a.
í mínu ungdaemi heyrði ég
talað um það sem hámark sví-
virðinnar í embættisferli að
sóa ómyndugrafé.
Það hefur jafnan" þótt horfa
til óheilla fyrir einstaklinga,
að leggjast á lítilsimagna og
munaðarlausa. íslenzk þjóðtrú
hefur jafnan þótzt geta lesið
refsidóm út úr slíku háttarlagi.
— En hvað þá um leiðtoga þjóð
félags, sem vill láta kalla sig
kristið og siðmenntað.
Getur það talizt viðeigandi
að takia brauðið frá börnunuim
og kasta fyrir hundana, eirus
og hér hefur of oft skeð.
Það hlýtur að vera meira en
lítið að með bankaráðsmenin og
fjárráðamenn okkar, þar sem
þeir virðast oft mjög fúsir til
að £á óreiðu — og fjárglæfra-
mönnum tugi milljóna í hend-
ur, meðan heiðarlegt fódk get-
ur ekki fengið eina krónu, þótt
það hafi fuUkomna tryggingu
fyrir endurgreiðsLu.
Ég held að bankastjórar og
fjárreiðumenn ökkar þyrftu að
eiga meira af mannþekkingu og
búhygginduim, þótt þeir ættu
ofurlítið miinnia af bókvísind-
urn. Það liggur belzt við að
saannist á þeiim, hinn gamli
löngu úrelti málsháttor, sem
sagði að bókvitið yrði ekki iát
ið í askana.
Anna frá Moldnúpi.
Bókvísindi, búhygg-
indi og mannþekk-
ing
Velvakandi er sammála
Ön.nu frá Moldnúpi um það,
að æskilegt væri ef unnt yrði
að létta efnalrtlum sparifjár-
eigendum þann óhag, sem þeir
hafa orðið fyrir af gengisfell-
ingunni. Um þessi efni sagði í
tilkynningu Seðlaban/kans um
genisflellingima, að Seðlabank-
inn mundi „héfja að nýju við-
ræður við viðskiptabankana
um leiðir til þess að taíka sem
fyrst upp verðtryggingu spari
fjár á grundvelli lögigjafar,
sem fyrir hendi er um það
efni. Hitt mun mjög fjarri
sanni, sem Anna hekhrr fram,
að „bankaráðsmenn og fjárráða
menn ofckar" virðist oft mjög
fúsir til að fá óreiðu- og fjár-
glæframönnum tugi milljóna í
hendur. Þeir sem stjóma úf-
lánum munu hafa mjög strang
ar reglux um það að lána ekki
fé mönnum, sem hafa óreiðuorð
eða hafa orðið uppvísir að fjár
giæfrum. En auðvitað geta þeir
menn, sem útlánum stjórna,
ekki ætið séð fram í timann,
hverjir reynisf ekki menn til
að fara með það fé, sem þeim
er trúað fyrir. — Velvafcanda
er einnig kunnugt um það, að
heiðarlegit fólk fær orft lán í
lánastofnunum hér á landi, svo
að einnig þar er orf sterkt að
orði kveðið í brérfinu.
Þá vill Velvakandi emnig
leiðrétta þann missfcilning,
sem gætir í niðurlagi bréfsins,
að bókvísindi séu eifthvað ann
að en mannþekiking og búhygg
indi. Það er í bókvísindum, sem
öruggast og bezt er að afla sér
góðrar og yfirgripsmikillar
mannþekkingar og bókvisindm
koma einnig að beztu haldi sem
grundvölLur að búhyggindum
manns. Greinarmunurinn, sem
Anna gerir á þessu tvennu á
rætur að rekja til fyrri alda,
þegar tveir skólar voru i land
irau, miuranl'egur skóli alþýðu-
fróðleiks, sem orft var haldgóð-
ur, og hiras vegar bóklegur
skóli, sam oft var nokkuð úr
tengslum við hversdagslíf.
Þetta tvennt er löhgu saim.s'lung
ið ,í náimi og starfi og skiptiragin
því úrelt.
Innheimtumaður
Viljum ráða reglusaman og traustan innheimtu-
mí-mn, karl, eða konu. Þarf að hafa til umráða bíl
eða bifhjól. Upplýsingar á skrifstofu vorri, Hverf-
isgötu 93.
H.f. brjóstsykurgerðin Nói.