Morgunblaðið - 10.02.1974, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. FEBRUAR 1974
31
í kvöld, sunnudagskvöld, verð-
ur frumsýnt nýtt íslenzkt leik-
rit í Þjóðleikhúsinu, ,J)ansleik-
ur“ eftir Odd Björnsson. Leik-
ritið er í fimm þáttum og gerist
allt eina og sömu nótt; eftir
brúðkaup Lucretiu Borgiu
og Attendolos fursta, öðru
nafni Beljuhertogans, — vegna
þess hve mikið dálæti hann hef-
ur á kúm — en Lucretia er
dóttir Alexanders VI páfa, sem
átti þessa dóttur sína og tvo
sonu með frillu sinni áður en
hann varð heilagur maður. Við
sögu koma einnig ofurstar,
skáld, gleðikonur og „drukkin
dama“ eins og viðkomandi kall-
ar sig, að ógleymdri Salóme,
sem páfinn kallar að vísu
Gulliettu öðru hverju, sem
komin er úr Afríku og er páfan-
um, sem gerist nú gamlaður, til
afþreyingar og upplyftingar.
Oddur Björnsson höfundur
Dansleiks sagði blaðam. Mbl. á
æfingu leiksins nú á dögunum,
að hann hefði lokið við verkið
að mestu fyrir tveimur árum.
Síðan hefði hann unnið að
nokkrum breytingum á því og
fengið mikla hvatningu og upp-
örvun frá Sveini Einarssyni
Þjóðleikhússtjóra, sem stjórnar
verkinu nú á sviði. Hann sagði,
að Ivan Török leikmyndateikn-
ari hefði og orðið sér mikil
hjálparhella í sambandi við
sviðsgerð, bæði áður og eftir að
farið var að æfa leikritið.
— Éfe kalla þetta sjónleik,
sagði Oddur. — Það er tónlist í
verkinu, en þó ekki svo, að það
flokkist undir „músíkal“. Ég
veit ekki, hvort á að kalla þetta
dramatiskt verk, kannski
myndu sumir kalla það svarta
kómedíu. Það er enginn guð-
dómlegur boðskapur i þvi, það
er ekki sögulegt í ströngum
skilningi, en þótt ótrúlegt sé þá
er mórall i þvi. Sá mórall er
fólginn í því að bregða upp
mynd af því ástandi, sem var á
Ítaliu, þegar þessi páfi var
uppi. Hvort menn finni ein-
hverja likingu við samtímann?
Ef svo verður, þá býst ég við, að
ég hafi náð tilgangi mínum.
Kannski má segja, að leikritið
snúist um hömlulaust frelsi —
og eins og annað má misnota
frelsið. Hömluleysi er mér
ógeðfellt i hvaða mynd sem er.
Þarna er græðgin rikjandi,
nautnagræðgi, framagræðgi;
slíkt ástand er athyglisvert, því
að þá kemur margt i ljós, sem
annars er haldið niðri eða
breitt yfir. Og er þetta ástand
ekki ríkjandi í nútimanum
líka? Kannski sumir telji þetta
persónulega harmsögu páfans,
þar sem hann ræður ekki leng-
ur við þau öfl, sem hann ber
ábyrgð á.
Ég er mjög ánægður með sýn-
ingu leikhússins, því að hún
kemur mínum hugmyndum á
flestan hátt ákaflega vel til
skila. Það hefði verið auðvelt að
missa það leikrit niður. En ég
Helga Jónsdóttir f hlutverki
Lucretiu Borgiu
held, að sýningin sé mjög
skorinorð og skýr og ég hef
verið heppinn með alla, sem að
sýningunni hafa starfað, leik-
endur, leikstjóra, leikmynda-
teiknara og ekki má gleyma
þætti Alans Carters ballett-
meistara.
— Heldurðu, að þetta verk
falli áhorfendum í geð?
— Um það er ég auðvitað
ekki fær að dæma. En ég held,
að áhorfandi að þessu leikriti
verði óhjákvæmilega fyrir
nokkurri reynslu, ég skal ekki
segja um, hvernig hún verkar.
En ég held, að sýningin láti
áhorfandann ekki afskiptalaus-
an.
Dansleikur er í fimm þáttur,
2 miiliþættir, sem höfundur
kallar „nocturne", gerast úti í
garðinum við bústað páfa. Odd-
ur hefur fylgzt vel með æfing-
unum á verkinu og sagði þau
ein vandkvæði með sýningarn-
ar, að Róbert Arnfinnsson, sem
leikur páfann, burðarhlutverk
leiksins, er á förum til Þýzka-
lands um næstu mánaðamót,
svo að sýningar geta ekki orðið
mjög margar.
Geta má þess, að auk Róberts
leika stór hlutverk Guðmundur
Magnússon — soninn Sesar
Borgia, Sigríður Þorvaldsdóttir
leikur Salóme úr Afríku, Bessi
Bjarnason Beljufurstann, Sig-
mundur örn Arngrímsson leik-
ur Jóhann Borgia og Helga
Jónsdóttir Lucretiu Borgiu.
Fjöldi annarra leikara kemur
fram i leiknum. Tónlist samdi
Atli Heimir Sveinsson og áður
eru nefndir leikstjóri og leik-
myndateiknari.
h.k.
„Dansleikur”
Odds
Björnssonar
frumsýndur í
Þióðleikhúsinu í kvöld
Salóme frá Afrfku og keisarinn leika á als oddi. Sigrfður Þorvaldsdóttir leikur Salóme.
A myndinni eru leikararnir Klemenz Jónsson, Arni Tryggvason, Þorsteinn Hannesson, Róbert og
Guðmundur Magnússon f hlutverkum sfnum
Sesar og Jóhann Borgia með föður sfnum. Guðmundur Magnússon leikur Sesar og Sigmundur Örn Arngrfmsson Jóhann
Keisarinn Alexander VI. Með
hans hlutverk fer Róbert Arn-
finnsson