Morgunblaðið - 20.02.1974, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. FEBRUAR 1974
21
Fyrirhugaður mæðragarður við Fagrabæ. Þarna er leiksvæði fyrir börnin með sandkassa og
leiktækjum og grasfletir og hellulagðar stéttar með bekkjum fyrir fullorðna.
Ellefu ný leiksvæði
ráðgerð í sumar
Leikvallanefnd hefur gert áætl-
un um gerð leikvalla, gæzlu-
valla, starfsvalla og leiksvæða
á árinu 1974. Og hefur
borgarráð samþykkt gerð
eftirfarandi valla á
árinu: gæzluvöll við Suðurhóla,
opinn leikvöll og mæðragarð við
Suðurháls, lokaframkvæmdir við
sparkvöll og sleðabrekkur við
Suðurhöla, hús og lokafram-
kvæmdir á starfsvelli við Vestur-
berg, byrjunarframkvæmdir á
starfsvelli við Alfheima, leikvöll
og mæðragarð við Garðsenda. Og
fyrir borgarráði liggur til af-
greiðslu tillaga um: gæzluvöll í
Seljahverfi í Breiðholti II, starfs-
völl í Breiðholti I (Blöndubakka)
starfsföll t Árbæjarhverfi við
Rofabæ, leikvöll og mæðragarð
við Hlaðbæ 12 og leikvöll og
mæðragarð við Fagrabæ 12.
En 28 milljónum króna er í ár
veitt tilþessara framkvæmda.
Mæðragarðarnir í sambandi við
leikvellina eru ein af skemmtileg-
um nýjungum, en þar er hug-
myndin að mæður komi með börn
sín eða fjölskyldur saman. Áþeim
völlum eru auk malbikaðs leik-
svæðis fyrir börnin, grasfletir og
hellulagt svæði með bekkjum fyr-
ir fullorðna að sitja á og svæðin
gerð meira aðlaðandi og skjól-
betri með gróðurbeltum úr birki,
ösp og vfði. Á völlunum eru leik-
tæki, sandkassar og slíkt og einn-
ig blómabeð. Slikir vellir eru
áformaðir með mismunandi sniði
eftir aðstæðum við Suðurhóla, við
Garðsenda við Hlaðbæ og Fagra-
bæ. Og birtum við hérmeð eina
teikningu til fróðleiks, af fyrir-
huguðum mæðragarði við Fagra-
bæ.
Matvörukaupmenn:
Verðlagsákvæði verðbólgu-
hvetjandi
AÐALFUNDUR Félags matvöru-
kaupmanna í Reykjavík var hald-
inn að Marargötu 2, fimmtudag-
inn 7. þ.m.
Hreinn Sumarliðason var endur-
kjörinn formaður félagsins fyrir
næsta starfsár, en aðrir í stjórn
félagsins eru: Birgir Guðbrands-
son, Sveinn Guðlaugsson, Sigþór
Sigþórsson og Torfi Torfason.
Varamenn í stjórn eru:
Helgi Viktorsson, Jón Þórarins-
son og Hákon Sigurðsson.
Fulltrúi í fulltrúaráði Kaup-
mannasamtakanna, er Sigurður
Matthíasson.
Fundurinn var fjölsóttur og í
skýrslu formanns kom fram, að
unnið hefur verið ötullega að fjöl-
mörgum hagsmunamálum félags-
ins og kaupmanna.
Fundurinn gerði einróma eftir-
farandi ályktun:
Núverandi verðlagningarkerfi,
var ekki gott i upphafi, en nú er
það orðið gamalt mjög og hefir
ekki batnað við áratugalanga
pólitiska togstreitu, ýmist i þessa
átt eða hina.
Engin skynsamleg rök eru til-
færð fyrir því, hvers vegna hinum
einstöku vöruflokkum er gert
mishátt (lágt) undir höfði við
ákvörðun verðs.
Fundurinn vekur athygli á því,
að hvergi í veröldinni hefir verð-
lagningarkerfi það, sem hér er
notað, verið talið veita neytandan-
um þá tryggingu fyrir lægsta
mögulega vöruverði, sem væntan-
lega hefir átt að vera tilgangur-
inn, þegar núgildandi kerfi var
tekið upp. Þvert á móti verður að
telja verðlagsákvæðin verðbólgu-
hvetjandi.
Á það skal jafnframt bent, að
þar sem lík verðlagsákvæði hafa
Hreinn Sumarliðason
verið notuð erlendis, hefir það
einungis verið gert um takmark-
aðan tíma í senn og ávallt við
mjög óvenjulegar aðstæður.
Fundurinn telur brýna nauðsyn
á að endurskoða gildandi reglu-
gerð nú þegar, ef ekki er talið
unnt að afnema hana með öllu.
Þá átelur fundurinn harðlega
þá málsmeðferð hjá hæstvirtu
fjármálaráðuneyti að lækka sí-
endurtekið sölulaun fyrir tóbak,
jafnhliða og verð þess er hækkað í
útsölu.
Skal á það bent, að sölulaun
fyrir tóbak voru 1967 20%, en
hafa siðan lækkað jafnt ogþétt og
lækkuðu síðast um áramótin sl. úr
11.30% i 10.6%, með sama áfram-
haldi verða þau að fjórum árum
liðnum komin niður i 0%. Þetta
gerist um leið og allur verzlunar-
kostnaður fer síhækkandi.
Felur fundurinn nýkjörinni
stjórn að leita leiðréttinga í mál-
um þessum.
Félagsblað sjálfstæðismanna
í Austurbæ og Norðurmýri
FÉLAG sjálfstæðismanna í
Austurbæ og Norðurmýri hefur
gefið út myndarlegt félagsblað.
Þar er frá því skýrt, að fyrsti
fundur hins nýja sjálfstæðis-
félags 1 þessu hverfi verði hald-
inn í Templarahöl linni við
Eirfksgötu miðvikudaginn 20.
febrúar n.k. kl. 20.30. Gestir fund-
arins verða Ölafur B. Thors
borgarráðsmaður og Hafliði Jóns-
son, garðyrkjustjöri Reykjavfkur-
borgar.
í blaðið skrifar Ragnar Fjalar
Lárusson grein undir fyrirsögn-
inni Varin borg og segir
þar m.a.: „Margir flokkar
bjóða fram leiðsögn sína
nú eins og áður. Allir vilja
þeir eflaust vel hver á sinn
hátt. Aðeins einn þeirra hefur þó
inöguleika á að mynda þá styrku
stjórn, sem hver borg og hvert
land þarf ætíð á að halda. Veitum
þvf þessum flokki, Sjálfstæðis-
flokknum, brautargengi í kom-
andi borgarstjórnarkosningum.
Við vitum hvað við höfum og eig
um, en við vitum ekki hvað við
hreppum, ef hann missir meiri-
hluta sinn. Ég vil hvetja Reykvík-
inga til að fylkja sér um Sjálf-
stæðisflokkinn og hinn unga og
ágæta borgarstjóra, Birgi Isleif
Gunnarsson. Reykjavik skal vera
varin borg, varin gegn öflum
flokkadrátta og sundurlyndis,
borg lýðræðis og styrkrar stjórnar
i framtiðinni."
Kútter Sigurfari
GETIÐ hefur verið um það í blöð-
um, að sú hugmynd hafi skotið
upp kollinum að fá hingað til
landsins gamlan kútter frá Fær-
eyjum, er var í eigu íslendínga á
sfnum tima, og varðveita til minn-
ingar um hið, merkilega tímabil í
sögu okkar — skútuöldina. Hug-
mynd þessi fékk góðan byr — og
fyrir einhuga átak félaganna í
Kiwanisklúbbnum á Almanesi —
sérstaklega — hefur draumurinn
orðið að veruleika. Gengið hefur
verið frá kaupum á kútter Sigur-
fara, og er hans von með vorinu
til sinnar heimahafnar, á Akra-
nesi.
Sigurfari var um langt árabil í
eigu Islendinga, smiðaður í Eng-
landi árið 1885 og keyptur til
landsins frá Hull 1897. Mörg
fyrstu árin áttu Sigurfara og
gerðu hann út Petur Sigurðsson
útvegsbóndi á Hrólfsskála á
Seltjarnarnesi, faðir Sigurðar
skipstjóra á Gullfossa (fyrsta) og
afi Péturs Sigurðssonar forstjóra
Landhelgisgæzlunnar og Gunn-
steinn Einarsson skipstjóri í
Skildinganesi. Átti Pétur hann að
tveimur þriðju og Gunnsteinn að
einum þriðja. Allmörg, síðustu
árin hér heima var Sigurfari í
eigu H. P. Duus-fyrirtækisins i
Reykjavík og seldur Færeyingum
i janúar'árið 1920, annar síðustu
kútteranna, sem Færeyingar
keyptu af okkur, að ég ætla. —
Sigurfari var happaskip alla tíð
og skipstjórar á honum aflamenn
i fremstu röð. Eigendur hans í
Færeyjum hafa jafnan verið hinir
sömu og gert hann út á handfæra-
veiðar ár hvert, þar til fyrir
tveimur árum, eða svo. Sigurfari
verður eign byggðasafnsins í
Görðum á Akranesi og varðveitt-
ur þar.
Til eru myndir af mörgum, ef
ekki öllum gömlu kútterunum og
skipshöfnum þeirra. Erindið með
þessum línum er að leita til fólks
um fyrirgreiðslu varðandi þessar
myndir. Þá, sem kynnu að eiga
mynd af Sigurfara og myndir af
skipshöfnum hans fyrr og sfðaf,
svo og af skipstjórum hans, bið ég
vinsamlegast að lána myndirnar
til eftirtöku. Hugsað er, að mynd-
unum verði komið fyrir á sérstök-
um vegg í byggðasafninu og i nán-
um tengslum við skipið. Æskilegt
er, að myndunum fylgi skýringar,
t.d. af hverjum þær eru (þar sem
eru mannamyndir) og hvaðan og
f 1., frá hvaða ári o.s.frv.
Einnig óskar safnið etir mynd-
um af öðrum kútterum og skips-
höfnum þeirra, með það í huga
meðfram, að Akurnesingar voru á
sínum tíma fleiri eða færri á öll
um kútterunum, sem gerðir voru
út sunnanlands. Munu þessar
myndir varðveittar i byggðasafni
Akurnesinga og nærsveita sem
hinar. — Ég treysti góðu fólki til
hins bezta i þessu efni, og þvi lofa
ég, að eigendur myndanna fá
þær aftur hið bráðasta.
Heimilisfang mitt er:
Kirkjuhvoll, Akranesi.
Sími: 1918.
Með kveðju og góðum óskum til
hinna mörgu.
Jón M. Guðjónsson.
Gunnar Finnbogason:
Hver vill græða
50millj. á dag?
Það er ánægjulegt að lesa blöð,
þegar þau hafa eitthvað að flytja,
sem vit er i. — Nú er ekki hér
með sagt, að það þurfi endilega að
vera svo viturlegt að græða meira
og méira — heldur er hér átt við
hitt — það að vinna og starfa er
undirstaða þess brauðs, sem við
öflum. — Við höfum á undanförn-
um árum alltaf verið að bæta við
fleiri og fleiri verkleysisdögum og
skemmtunardögum, t.d., 1. maí,
fridegi verzlunarmanna, að
ógleymdum öllum laugardögun-
um. Þetta þýðir auðveldlega, að
við verðum að gæta þess vendi-
lega að hrófla sem minnst við
vikudögunum frá mánudegi til
föstudags. Ég á við, að þá verðum
við að vinna, harðbýlt land og
velferðarþjóðfélag krefst vinnu
okkar — og nú er ég kominn að
aðlefni málsins: Hvers vegna er
ennþá haldið þeirri gömlu venju
að velja kjördag til sveitarstjórna
og alþingis á sunnudegi? Má ekki
alveg eins kjósa á laugardegi?
Sunnudagurinn var valinn sem
kjördagur við allt aðrar aðstæður
i þjóðfélaginu, fólk mátti ekki
fella niður vinnu til að kjósa. En
gerum við það þá með okkar fyrir-
komulagi i dag? I raun og veru er
það svo. Og takið nú vel eftir:
Menn kjósa á sunnudögum, síðan
er farið að telja atkvæði næstu
nótt, og þá vakir fólk lon og don,
fær sér kannski smáblund í
morgunsárið, drattast til vinnu til
þess að stimpla sig inn (en ekki
til að vinna), hefur pinu-útvörpin
á borðinu, og einn gengur til
annars til að masa og „ræða"
úrslitin. Þannig liður dagurinn
eftir kosningar hjá flestum rík
isstarfsmönnum og skrifstofu
mönnum annarra stofnana hér í
Reykjavik. (Vilja ekki félags-
fræðingarnir gera könnun á af-
köstum sitjandafólks hér i
Reykjavík á mánudegi eftir kosn-
ingar?) Þeir, sem stýra einka-
fyrirtækjum vita mætavel, að
geysimargar vinnustundir fara
hér i suginn — en rikið og bæir
láta þetta viðgangast. — Hér er
erfitt að rísa gegn stjórnleysinu
nema sú breyting verði, sem allir
sætti sig við og lausnin er fundin
— hún er þessi: Við færum til
kjördag, þannig að hann verði á
iaugardegi. (Reyndar setti ég
þessa hugmynd fram í Degi og
vegi fyrir 12 árum, en þá þekkti
þjóðin ekki sinn vitjunartima).
Rökin fyrir breytingunni eru
þessi:
Laugardagur er ekki starfsdag-
ur nema hjá litlum þorra fólks og
þá oftast að hálfu leyti. Kjörstaðir
eru nú miklu fleiri og samgöngur
eru nú betri en fyrrum. og þess
vegna er engum gert erfiðara
fyrir, þótt kosning fari fram á
laugardegi. Þá geta menn vakað
áhyggjulausir næstu nótt og haft
nokkra skemmtun af atkvæða-
talningu á sunnudegi.
Nú hef ég aðeins minnzt á hina
hagrænu hlið þessa máls. Þá kem
ég að hinni siðrænu hlið, sem er
veigameiri en hin fyrri, en það er
að margt fólk skuli leyfa sér að
drattast á vinnustað litt sofið,
hengslast þar, hlustandi á útvarp,
masa, en koma engu i verk.
Þannig er þetta hjá miklum þorra
manna svo sem fyrr var sagt dag-
inn eftir kosningar. Og enn eitt:
Eg vil að kirkjan gangi fram fyrir
skjöldu og krefjist þess, að kosn-
ingar fari ekki fram á sunnudög-
um, þvi að sannlega lýtur kristni-
hald aldrei lægra en á kosninga-
sunnudegi, og hef ég ekki fleiri
orð um það.
Nú liggur einmitt fyrir Alþingi
frumvarp til laga um breyting á
lögum um kosningar til Alþingis,
og þess vegna skýt ég þéssu máli
til þingmanna nú, hvort eigi sé
unnt að gera hið bráðasta þá
breytingu að hafa kjördag vegna
alþingis- og sveitarstjórnakosn-
inga á laugardegi (en ekki sunnu-
degi). Eg hirði ekki að nefna
fleiri rök máli mínu til stuðnings,
því að þau rök, sem þegar hafa
verið nefnd, eru svo gild, og ég lít
á það sem hreina og beina skyldu
alþingismanna að losa þjóðina við
hin óraunhæfu vinnulaunaút-
gjöld daginn eftir kosningar.
Þekkja þingmenn sinn vitjunar-
tima?
Reykjavik, 18. febrúar 1974.
Gunnar Finnbogason.