Morgunblaðið - 20.03.1974, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1974
Allgóður ýsu-
afli Þorláks-
hafnarbáta
Dr. Jönas Kristjánsson og Steindór Steindórsson með litmynd af Snæfel Isjökli úr Ferðabók Eggerts og
Bjarna.
Frummyndir Ferðabókar Egg-
erts og Bjarna komnar heim
1 FYRSTA skipti í áraraðir fæst
góður ýsuafli 1 net við Suðurland.
Sumir Þorlákshafnarbátar hafa
að undanförnu fengið 10—15
lestir af failegri ýsu f net eftir
eina nótt, sem þykir mjög gott.
Benedikt Thorarensen fram-
kvæmdastjóri hjá Meitlinum i
Þorlákshöfn sagði í samtali við
Kísilgúr
selst vel
Húsavík, 19. marz —
TIÐARFAR hefur verið gott það
sem af er marzmánuði, þar til í
fyrradag að snerist til norðanátt-
ar og í gær snjóaði, svo að hvftt er
yfir að líta, en í dag er hægviðri
og bjartviðri.
Aflabrögð það sem af er þessum
mánuði hafa verið frekar góð og
gæftir góðar. Rauðmagaveiði
hefur verið fremur léleg og fáir,
sem stunda hana. Grásleppan
virðist ekki vera gengin á miðin
og menn verða frekar seinna á
ferðinni en síðastliðin ár.
M.s. Selá Iestar i dag fullfermi
af kfsilgúr, en hann er fluttur út
svo og seldur svo að segja um leið
og hann er framleiddur. Fram-
leiðslan gengur vel. — Fréttarit-
ari.
Bertil Lauritzen.
BERTIL Lauritzen, forstjóri frá
Dramatiska Institutet f Stokk-
hólmi, heidur fyrirlestur í
Norræna húsinu fimmtudags-
kvöldið 21. marz kl. 20:30 um þá
menntun, sem hægt er að fá á
Norðurlöndum til að starfa við
leikhús, útvarp, kvikmyndir og
sjónvarp.
1 fyrirlestri sínum mun hann
einnig víkja nokkuð að þróun
samvinnu Norðurlandanna á
þessu sviði, en árið 1961 lagði
Norðurlandaráð fram tillögu um
þá samvinnu. Þá mun hann fjalla
um þá breytingu, sem hefur orðið
á fræðslu um þessa miðla f al-
mennum skólum og loks mun
hann setja fram nokkrar spurn-
ingar um hlutverk þessara miðla í
framtíðarþjóðfélaginu.
Bertil Lauritzen fæddist 1917.
Hann lauk fil. lic-prófi í bók-
menntasögu við Uppsalaháskóla
1945. Hann vann lengi við gerð
fræðslu- og heimildakvikmynda
hjá sænsku kvikmyndafélagi, var
forseti Sænsku kvikmyndaaka-
demíunnar 1959—1964, náms-
stjóri við kvikmyndaskóla
Svenska filminstitutets
1964—1970 og forstjóri
Dramatiska Institutet frá 1970.
Hann var um skeið ráðgjafi um
kvikmyndir hjá UNESCO og for-
maður alþjóðlega skólakvik-
Morgunblaðið í gær, að hann
myndi ekki eftir því, að ýsa hefði
fengizt svo neinu næmi I net í
fjölda ára, og litið hefði borizt á
land af ýsu í Þorlákshöfn siðan
nótabátarnir stunduðu þær
veiðar. Nótabátarnir fóru að allra
dómi ákaflega illa með ýsustofn-
inn og hvarf ýsan að mestu um
tíma. En siðan ýsuveiðar með nót
lögðust niður hefur ýsuaflinn
aukizt heldur ár frá ári og í vetur
svo um munar.
Sagði Benedikt, að ýsan, sem
bátarnir fengju, væri mjög stór og
góð, og þætti ákaflega góð til
vinnslu. Ysuafli bátanna væri
mjög misjafn, en sumir fengju
2—3 tonn í trossu eða 10—15 tonn
í einni lögn.
Ennfremur sagði hann, að
almennt væri afli bátanna tregur,
eða allt síðan ufsinn hvarf fyrir 3
vikum. Aflahæsti báturinn væri
nú Brynjólfur með nokkuð á 6.
hundrað lestir.
1 gær hafði síldarbræðsla
Meitilsins tekið á móti 15 þúsund
lestum af loðnu og þá var fyrir-
tækið búið að frysta 500 lestir af
loðnu.
546 SLYS urðu f umferðinni í
febrúarmánuði sl., eða 19,5 að
maðaltali á dag. Af þeim var eitt
banaslys, er 63 ára gömul kona
varð fyrir bfl á Reykjanesbraut í
Öskjuhlfð. 1 hinum slysunum
varð einungis eignatjón f 492 slys-
um, en f 53 slysum urðu meiðsli á
fólki, alls 61 manni. Kemur þetta
fram í yfirliti Umferðarráðs yfir
umferðarslys 1 febrúar.
Fýrstu tvo mánuði ársins hefur
orðið 1181 umferðaróhapp, þar af
104 slys með meiðslum, þar sem
134 slösuðust og 2 létust. Miðað
við sömu mánuði 1973 er um
fækkun umferðarslysa að ræða,
því að þá urðu 1260 slys, þar af
myndasambandsins og hefur ver-
ið formaður dagskrárnefndar
Norræna kvikmynda- og sjón-
varpssambandsins frá 1973. Hann
hefur einnig haft með höndum
ýmis önnur ráðgjafar- og sér-
fræðistörf, auk þeirra sem hér
hafa verið nefnd, og hefúr gefið
út rit um bókmenntasöguleg og
kvikmyndafræðileg efni.
„ÞAÐ er ekki hægt að meta
þessar myndir til fjár.“ Þetta
sögðu forsvarsmenn danska Vís-
indafélagsins um frummyndirnar
úr hinni merku Ferðabók Eggerts
120.slys með meiðslum. Fyrstu
tvo mánuði ársins í fyrra létust
fjórir í umferðarslysum, nú tveir.
í skýrslu Umferðarráðs segir
ennfremur:
Aukning umferðarslysa á síð-
asta ári var minnsta aukning frá
ári til árs síðan 1969 og aukning
slysa með meiðslum sú minnsta
síðan 1968. Er því hægt að tala um
jákvæða þróun síðustu 14 mánuði,
sérstaklega þegar höfð er i huga
veruleg fjölgun ökutækja, sem
varð á þessu timabili meira en
10%.
Föstumessa í
Hallgrímskirkju
FÖSTUMESSA verður í Hall-
grímskirkju í kvöld. Er hún eins
og aðrar föstumessur á þessu ári
liður i að minnast 300 ára ártiðar
Hallgrims Péturssonar.
Við messuna í kvöld leikur Pét-
ur Þorvaldsson sellóleikari ein-
leik, þrjú lög eftir Jón Leifs, sem
hann skrifaði við textá eftir sr.
Hallgrím Pétursson. Dr. Jakob
Jónsson prédikar, en ræðuefni
hans er „Mynd Baltasars af Kristi
í krossinum“, en sú mynd vakti
nýlega athygli ásýningu í Reykja-
vík.
Ólafssonar og Bjarna Pálssonar,
er bókaútgáfan Örn og Örlygur
hf. spurði um hversu hátt skyldi
tryggja þær, en bókaútgáfan
hefur nú fengið þessar myndir
hingað til lands gagngert vegna
endurútgáfu Ferðabókarinnar.
Er ráðgert, að bókin komi út á
þessu ári bæði I íslenzkri útgáfu,
„til þess að punta upp á þjóðhá-
tfðarárið", eins og Steindór Stein-
dórsson frá Hlöðum, þýðandi
Ferðabókarinnar á fslenzku,
komst að orði á blaðamannafundi,
sem Örn og Örlygur boðuðu til f
gær vegna heimkomu myndanna.
r
Islenzk verk
á frönsku
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
bókin „Les Lettres Nouvelles
Ecrivains Dú, Danemark, des Iles
Feroe, d’íslande, de Norvege og
er það kynning á norrænum bók-
menntum, þar birtast í franskri
þýðingu verk höfunda frá Dan-
mörku, Færeyjum, Noregi og ís-
landi. Formála að bókinni ritar
C.G. Bjurström.
Regis Boyer, sem var sendi-
kennari hér við Háskólann ritar
þarna grein um íslenzkar sam-
tímabókmenntir og eftirtaldir ís-
lenzkir höfundar eiga ljóð eða
þætti i bókinni: Einar Ól. Sveins-
son, Guðmundur Böðvarsson,
Davíð Stefánsson, Snorri Hjartar-
son, Steinnn Steinarrr, Jón úr
Vör, Hannes Sigfússon, Jón Ósk-
ar, Stefán Hörður Grímsson, Ein-
ar Bragi, Hannes Pétursson, Þor-
steinn frá Hamri og Thor Vil-
hjálmsson. Regis Boyer hefur séð
um allar þýðingarnar úr íslenzku
á frönsku. Um útgáfuna sá
Maurice Nadeau.
Frummyndirnar eru flestar lit-
aðar, og hafa þær hvergi birzt
áður. Frumútgáfa Ferðabókar-
innar kom út á dönsku árið 1772,
Framhald á bls. 20.
Grænland
krefst
200 mílna
Góðvon, 18. marz, NTB.
LANDSRAÐIÐ f Grænlandi hef-
ur ákveðið að styðja 200 mílna
fiskveiðilögsögu á hafréttarráð-
stefnunni í Venezúeia i sumar.
Landsráðið vill enn fremur, að
erlendir fiskimenn skuldbindi sig
til að landa í Grænlandi vissum
hluta þess afla, sem þeir fá við
landið, ef grænlenzkir fiskimenn
geta ekki landað nógu miklu sjálf-
ir. Sumir kölluðu þetta ósk-
hyggju, þar sem lágt verð fæst
fyrir aflann í Grænlandi.
Akvörðunin um 200 mílurnar
verður lögð fyrir sjávarútvegs-
ráðuneytið fyrir milligöngu
Grænlandsmálaráðuneytisins.
Danski sjávarútvegsráðherrann
samræmir kröfur Grænlendinga,
Færeyinga og Dana fyrir haf-
réttarráðstefnuna.
Kosningar
til Stúdenta-
ráðs í dag
KOSNINGAR til Stúdentaráðs
Háskóla islands fara fram f dag
og er kjörstaður opinn í Félags-
heimili stúdenta frá klukkan 09
til 18 f dag. Kosningarétt hafa
allir innritaðir stúdentar f Há-
skóla tslands. Tveir listar eru í
kjöri, A-listi, sem er listi Vöku, og
B-listi, sem er listi vinstri manna,
en að þessu sinni bfður Verðandi
ekki fram. Kosningin stendur að-
eins yfir f dag.
1 fyrradag var haldinn allfjöl-
mennur framboðsfundur og kom
þar fram, að mikill áhugi er
meðal stúdenta. Aðallega er kosið
um tvö aðalmál í þessum kosn-
ingum. Hið fyrra varðar utan-
rikismál og snýst um aðild Stúd-
entaráðs að aiþjóðasambandi
stúdenta — International Union
of Students — en Vaka er andvíg
aðildinni. Þá er og deilt um hlut-
verk stúdentaráðs. Vaka vill, að
Stúdentaráð sinni i auknum mæli
málefnum stúdentanna sjálfra.en
vinstri menn vilja, að ráðið taki
pólitíska afstöðu til opinberra
mála.
Snjóbíllinn var sjö tíma
að fara fyrir Oddsskarð
ODDSSKARÐ hefur verið
ófært undanfarna daga öllum
farartækjum nema snjóbfln-
um, sem heldur uppi fólks-
flutningum milli Eskifjarðar
og Neskaupstaðar á veturna. 1
fyrradag tók ferð hans óvenju-
lega langan tfma vegna slæms
veðurs og erfiðrar færðar; var
hann nær sjö tíma að fara þá
leið, sem hann fer venjulega á
röskum klukkutíma. Við Odds-
skarð og f þvf var slíkt dimm-
viðri og ofanhrfð, að bflst jóriun
varð að fá einn farþeganna tólf
til að ganga á undan snjóbíln-
um og vísa honum veginn. Sótt-
ist manninum gangan seint,
þar sem snjór var svo gljúpur,
að hann sökk nánast í hverju
skrefi.
„En þetta var engin raun,“
sagði maðurinn, Hjörleifur
Guttormsson, kennari, í samtali
við Mbl. í gær. „Veðurhæð var
ekki svo mikíl, að mér væri
ekki stætt, en hins vegar gat ég
ekki gengið eins og á föstu und-
irlagi, því að snjórinn var svo
laus í sér og gljúpur. Eg varð
því að brölta þetta eins og bezt
gafst.“ Hjörleifur fór á undan
bflnum í röskan hálftíma.
Aðalorsökin fyrir því hversu
seint snjóbílnum sóttist ferðin
var hins vegar sú, að leiðin yfir
skarðið var mjög erfið fyrir
hann. Hafði skarðið verið rutt i
síðustu viku, en siðan fennt i
ruðninginn aftur og var sá
snjór mjög laus í sér. Snjóbill-
inn er með ýtutönn að framan
og getur lagað til fyrir sig, en
fer annars hraðast yfir á harð-
fenni. Eigandi bílsins og öku-
maður er Sveinn Sigurbjörns-
son á Eskifirði.
FYRIRLESTUR UM
FJÖLMIÐLAMENNTUN
Nær 20 umferðar-
slys á dag í febrúar