Morgunblaðið - 02.07.1974, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚLI 1974
37
Skuggamynd i fjarska
FRAMHALDSSAGA EFTIR
MARIU LANG,
ÞÝÐANDI: JÓHANNA KRISTJONSDÓTTIR.
50
nú, svo fór ég á snyrtiherbergið
°g sfðan aftur upp á bókmennta-
stofuna og . . . þar var Pelle og
sfðan . . . síðan höfum við verið
þar.
— Þér hittuð engan hér frammi
á ganginum? Ingmar Granstedt
til dæmis?
— Nei, ég sá ekki hræðu.
— Og hvað var klukkan, þegar
þér rákuzt loks á Bremmer?
— Það . . . það veit ég hreint
ekki. Skiptir það máli?
— Ég er smeykur um, sagði
Christer hljóðlega, — að það
skipti ákaflega miklu máli.
Hann þagnaði og ég braut
heilann um, hvort hann væri að
hugsa um það sama og ég. Jan
Hede hafði séð Görel bregða fyrir,
þegar hún var að fara eftir gang-
inum öðru sinni, og hann hafði
sagt það vera fáeinum mínútum
eftir að við Ingmar höfðum skilið
frammi í forsalnum, eða með öðr-
um orðum rétt rúmlega klukkan
tíu. Þar með var ljóst, að Görel
hafði nánast verið á hælunum á
Ingmar. Ég leit snöggt á svörtu
hanzkana hennar, sem hún sat og
sneri upp á í angist og kvfða . . .
Nú var allt undir því komið, hvað
Pelle myndi segja.
Til að byrja með var hann svo
illur, að ógerningur reyndist að fá
hann til að tala af viti. Hvað í
fjáranum meinti Christer nú með
þessu? VISSI hann virkilega
ekki, að nú voru aðeins tólf
klukkustundir þar til doktorsvörn
hans átti að hefjast og hann þurfti
svo sannarlega á góðum svefni og
hvíld að halda. Og alltaf varð
hann fyrir ónæði af þessum vit-
skertu löggum. Ef ekki hafði tek-
izt á sfðustu sex vikum að leysa
morðgátuna um Evu Claeson
þurfti þá nauðsynlega að velja
einmitt þessa kvöldstund til að
reyna að komast að þvf. Þetta var
beinlínis óþolandi og hann kvaðst
vera að hugsa um að kæra þetta
framferði Christers fyrir réttum
aðilum, það gat hann bókað, ann-
aðhvort menntamálaráðuneytinu
eða innanríkisráðuneytinu, alla
vega skyldi hann sannarlega
kæra. Dökkt hár hans stóð í allar
áttir og skapofsi hans gerði okkur
í senn ringluð og dálítið heilluð.
Þegar hann loksins sefaðist nokk-
uð og Christer tók að leggja fyrir
hann spurningar, hefði verið of-
mælt að segja, að hann hefði verið
samvinnuþýður og meira að segja
var tiltölulega augljóst, að ekki
voru öll hans orð sönn. — Görel
kom rétt rúmlega hálf tíu, sagði
hann í ögrunartóni — og síðan
höfum við verið saman inni í her-
berginu mfnu. JA, ALLAN
TÍMANN. TVÖ EIN! Hafið þér
slæma heyrn, eða hvað? Svona
hrokafull lögga eins og þér!
Pú hefðir nú getað munað eftir blessuðum börnun-
um líka.
Og ekki batnaði það, þegar
Staffan Arnold kom inn. Það kom
fram, að hann hafði enn ekki lok-
ið andmælendaræðu sinni og
enda þótt hann bölvaði ekki alveg
jafn hraustlega þá lék ekki
nokkur vafi á því, að hann var
ívið taugaóstyrkari en doktorsefn-
ið.
— Nei! Nei! Ég hef ekkert séð
og ekkert heyrt. Hann gekk fram
og aftur um gólfið, æstur I skapi
og baðaði út höndunum til að
leggja áherzlu á orð sín. — Ég hef
verið inni í vélritunarherberginu
sfðan klukkan fimm í dag án þess
að fá mér svo mikið sem sígarettu
og ég hef hreint ekki veitt því
athygli, hverjir hafa verið á ferli.
. . Ég hef farið á salernið
nokkrum sinnum, en ég hef ekki
gefið mér tíma til að dvelja þar
neitt að ráði! Og nú finnst mér
eiginlega sanngjörn krafa, að við
fáum að vita, hvernig á þessari
yfirheyrslu stendur . . . þar sem
hún virðist mikilvægari en tauga-
styrkur okkar og vinnufriður . . .
og það á slíku kvöldi!
— Já, sagði Christer rólega. —
Ég skal segja ykkur, hvernig á
þessu stendur. Það hefur verið
framið morð . . . MORÐ, skiljiði.
Og það hér á bókasafninu milli
klukkan tíu og tuttugu mínútur
yfir tíu.
Dauðaþögn varð í herberginu.
Görel var náföl í framan og hún
var sú eina, sem stundi upp:
— Ingmar! Er það Ingmar?
Inn ruddust nú lögregluþjónar
og glæpasérfræðingar og með
þeim var Einar. Christer tók að
gefa þeim fyrirmæli og spurn-
ingarnar dundu á mér:
— Var það virkilega satt, að
veslings Ingmar hefði verið drep-
inn? Hvernig? Hvers vegna?
Hver hafði gert það? Hvað vissi
ég um það, sem gerzt hafði?
Sem betur fór kom Christer
aftur á vettvang fljótlega og ég
losnaði við að brjóta heilann um,
hverju hann vildi, að ég svaraði.
Hann settist í gluggakistuna og
lögregluþjónn með hraðritunar-
blokk I hendi settist út I eitt horn-
ið og lét lítið fara fyrir sér. Pelle
dró fram stól handa sér og annan
handa Görel. Jan sat enn hreyf-
ingarlaus I hinni gluggakistunni
og Staffan hné niður í stól, sem
var við vinnuborðiö hans. Ég
hugsaði með mér og það var ein-
kennileg tilfinning, að litli hópur-
inn hefði minnkað til muna: Ing-
mar Granstedt var ekki lengur I
hópi hinna grunuðu. Lillemor
Olin hafði ekki sézt hér í kvöld og
væntanlega óþarfi að gruna hana
um græsku.
En þó voru ennþá sex
manneskjur eftir....
Þögnin var að verða óbærileg.
Við heyrðum I glæpasérfræð-
ingunum, þar sem þeir voru að
leita I næstu vistarverum. Einar
kom I dyrnar, gekk til Christero
og hvíslaði einhverju að honum.
Christer kinkaði hugsandi kolli
og hann leit á alvörugefin
andlitin umhverfis sig. Það var
engu líkara en hann væri að bíða
eftir einhverju.
Ég held þó, að það, sem næst
gerðist, hafi komið honum að
óvörum.
Kersti Ryd sneri sér snöggt að
honum og rödd hennar skalf
eilítið, þegar hún sagði:
— Má ég bera fram spurningu?
— Sjálfsagt.
— Var það sá sami, sem myrti
Ingmar og myrti Evu?
— Ég get að minnsta kosti ekki
séð aðra trúlegri skýringu.
— Og þér eruð sannfærður um,
að það hafi gerzt á tímabilinu frá
klukkan tíu til tuttugu mínútur
yfir tíu?
— Já.
— En þá... Hún hikaði augna-
blik og greindarleg augu hennar
báru vott um fögnuð og undrun i
senn, þegar hún hrópaði hálfhátt:
— Þá GETUR hann alls ekki
hafa gert það.
— Ef þér eigið við Karl Gustaf
Segerberg, sagði Christer með
heimspekilegri ró, þá hafið þér á
réttu að standa. Ég hef heldur
aldrei grunað hann um verknað-
inn. En þér virðist hafa gert það.
Hvers vegna?
Karl Gustaf leit þrumu lostinn
á Kersti Ryd. Ég hugsaði með
mér, að nú yrði hann reiður eða
sár, en ég sá ekki betur en fegins-
svipur færðist yfir andlit hans og
endaði I stríðnislegu glotti.
— Margt hef ég nú séð og reynt
á langri ævi, en þetta er þó i
fyrsta skipti, sem ég veit til, að
einhver hafi grunað mig um
morð. En ég verð að taka undir
það með lögregluforingjanum, að
fróðlegt væri að heyra um
ástæður fyrir þeim grunsemdum.
Velvakandi svarar i sima 10-100
kl. 10.30 — 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags.
0 Hversu
fjölmennur
var fundurinn?
Kunningi Velvakanda lagði
þetta á borðið hjá honum um dag-
inn:
„ATHYGLISVERT er, að bæði
Tíminn og Þjóðviljinn birta
fréttir af hinum glæsilega úti-
fundi sjálfstæðismanna I Reykja-
vík, sem haldinn var í fyrradag.
Séu fréttir þessar lesnar, rekur
lesandinn strax augun i, að þær
eru keimlikar mjög. Einkum er
athyglisvert, að báðum blöðum
ber nákvæmlega saman um fjölda
fundarmanna. Bæði segja, að á
fundinum hafi verið 1500 til 2000
manns. Övilhallur aðili, lög-
reglan, tjáir siðan VIsi I gær, að á
fundinum hafi verið 8000 til
10000 manns.
Þessar tölur minna mig á spurn-
ingu, sem kennari minn í stærð-
fræði spurði eitt sinn mig og
skólafélaga mina. Spurningin var
um það, hve há sú tala væri, sem
við teldum, að mannshugurinn
gæti greint. Fæstir ef nokkur gat
svarað til réttri tölu, en hún er
talan 3. Sjái maður þrjú eðli —
þarf viðkomandi ekki að telja.
Hann getur I raun gert sér grein
fyrir þvl að þar eru 3 epli. En
verði þau fjögur sér viðkomandi
strax, að þar liggja 3+1 epli eða
2+2. Hann þarf því enn ekki að
telja. Ef eplin eru 5, skiptir við-
komandi þeim ósjálfrátt niður og
hann sér að þar eru 2+2+1 eða
3+2 epli. Ef eplin eru 6, sér við-
komandi jafnframt að þar eru
3+3 epli eða 2+2+2 eða 3 + 1+2,
en þegar eplunum fer enn fjölg-
andi fer gamanið að kárna.
Slfellt verður erfiðara að greina
fjölda eplanna og langhæsta tala,
sem viðkomandi getur greint án
þess að telja eplin er talan 9, en
þá verða eplin líka að vera skipu-
lega uppröðuð I þrjár þrenndir,
3+3+3.
Það er því ekki að furða, þótt
blaðamenn Tímans og Þjóðviljans
hafi rennt blint I sjóinn með
fjölda fundarmanna á Lækjar-
torgi I fyrradag. Þar voru þeir I
raun að áætla hlut, sem þeir ein-
faldlega höfðu ekki hæfni til þess
að fullyrða neitt um. Ef hins
vegar t.d. mynd af fundinum er
rannsökuð gaumgæfilega, henni
skipt niður I jafnstóra reiti og
slðan talið, hve margir sjást I
hverjum reit, er nokkurn veginn
unnt að komast nærri þeirri tölu,
sem á fundinum var. Hver og einn
getur reynt að áætla töluna, en
enginn kemst að hinni réttu. Hið
eina, sem unnt er að segja um
fundinn, er, að hann hafi verið
stórglæsilegur og jafnast engir
fundir stjórnmálaflokka á við
hann.
í þessu sambandi má kannski
minna á fleiri tölur um fundar-
sókn. Alþýðubandalagið hefur
eftir fundi slna I Laugardalshöll-
inni stundum haldið þvl fram, að
fundi þeirra hafi sótt 6 þúsund
manns. Af áðurnefndum ástæðum
hefur enginn getað rengt sann-
leiksgildi þeirra Þjóðviljamanna I
þessum efnum. Einnig hefur
þeim verið ómögulegt að gera sér
mannfjöldann ljósan. En á Lista-
hátlð hélt Renata Tebaldi hljóm-
leika, sem voru forkunnarvel
sóttir. Telja sumir, að aldrei fyrr
hafi verið eins mikill mannfjöldi I
höllinni og alls staðar var staðið á
göngum. Á þessa hljómleika seld-
ust 3.500 miðar. Það er þvl loks
orðið ljóst að oftalið er um
nokkur þúsund á kosningafund-
um Alþýðubandalagsins."
0 Landnámsteppi
Vigdísar
Ragnheiður G. Asgeirsdótt-
ir skrifar:
Listunnendur hafa spurzt fyrir
um hverju það sæti, að hið sögu-
lega, myndofna teppi, Landnáms-
teppið, sem Vigdls Kristjánsdóttir
óf, að tilhlutan Bandalags kvenna
I Reykjavík og gefið var Reykja-
vlkurborg 18. ágúst 1961, skuli
ekki vera sýnt á hinni miklu yfir-
litssýningu, sem nú stendur yfir á
Kjarvalsstöðum. Teppið sýnir
landnámsmanninn Ingólf Arnar-
son ásamt fjölskyldu sinni, þegar
hann finnur öndvegissúluna i
Reykjavik.
Frummyndina að teppinu gerð
Jóhann Briem, sá ágæti og mjög
svo viðurkenndi listamaður og
mun þetta vera fyrsta myndofna
teppið, sem vitað er um með
vissu, að ofið hafi verið hér
landi, sem sýnir sögulegan atburð
og það slikan viðburð, sem land
námið var.
Fyrsta þjóðhátíðarfrímerki
okkar, sem gefið var út 1974, ber
myndina af þessu teppi, og einnig
framsíða einnar efnisskrár þjóð-
hátíðar, sem prentuð er á ensku.
Því verður mönnum á að
spyrja: „Hvers vegna er þetta
listaverk ekki með á þjóðhátiðar
sýningunni að Kjarvalsstöðum og
hver eða hverjir hafa ráðið þvl, að
svo varð ekki? Hvað segir þjóð-
hátíðarnefndin um þetta?
Vigdls vinnur nú að öðru sögu-
legu teppi, sem sýnir Ingólf og
Hallveigu á leið heim til Islands
með víkingaskipi, og sýnir atburð
þann, er Ingólfur varpar önd-
vegissúlunum fyrir borð. Póstkort
hefur verið gefið út af landnáms-
teppinu, sem ef til vill er fáanlegt
ennþá, en áreiðanlega hefðu
margir viljað senda vinum og
vandamönnum erlendis kveðju á
þessu korti. Einnig hefði mátt
gefa út stærri litmyndir af tepp-
inu og eins myndir af hlutum úr
þvi (details).
Ragnheiður G. Ásgeirsdóttir.“
LJOS &
ORKA
FJÖLBREYTT
ÚRVAL
GÓLFLAMPA
HENTUGAR
TÆKIFÆRIS-
GJAFIR
LANDSINS
MESTA
LAMPAÚRVAL
Sendum í póstkröfu.
LJÓS &
ORKA
Suóurlandsbraut 12
simi S4488
VANDERVELL
Vé/a/egur
BENSÍNVÉLAR
Austin
Bedford
Vauxhall
Volvo
Volga
Moskvitch
Ford Cortina
Ford Zephyr
Ford Transit
Ford Taunus 1 2M, 1 7M,
20M
Renault, flestar gerSir.
Rover
Singer
Hilman
Simca
Skoda, flestar gerSir.
Willys
Dodge
Chevrolet
DIESELVÉLAR
Austin Gipsy
Bedford 4—6 cyl.
Leyland 400, 600, 680.
Land Rover
Volvo
Perkins 3, 4, 6 cyl.
Trader4, 6 cyl.
Ford D. 800 K. 300
Benz, flestar gerðir
Scania Vabis
Þ. Júnsson & Co,
Skeifan 17
84515—16
— Sími