Morgunblaðið - 31.01.1975, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 31. JANUAR 1975
33
Laní Morö ö kvenréttindarööstefnu
Jöhanna
Kristjönsdöttir
býddi
30
Ösjálfrátt hopar hún á hæli og
um stund virðist hún ætla að flýja
út úr herberginu. Hún er i senn
hrædd og reið.
— Þér hafið unnið og þér vitið
það sjálfur. Ég hef ekki I hyggju
að ganga svo langt í umhyggju
minni fyrir fulltrúunum að ég
eigi á hættu að deyja úr stry'..mn-
eitrun.
— STRYKNIN? Hvers vegna
haldið þér að það sé einmitt
stryknin?
— Þér skuluð ekki láta eins og
kjáni. Það er vist augljóst að þér
hafið fullt vit i kollinum. Frá því
augnabliki að Camilla sagði yður
frá þessu i símanum hafið þér
gert yður grein fyrir því að dauða-
einkennin voru full æðisleg til að
hafa stafað af hjartasjúkdómi. Ég
skal játa það hreint út: mér sýnist
allt benda til að eitrað hafi verið
fyrir veslings stúlkuna með
stryknin.
— Einmitt það.
Hann talar hljóðlega og hæðni
er horfin með öllu úr fasi hans.
— Og hvað með dánarvott-
orðið?
— Eftír það sem nú hefur gerzt
mun ég að sjálfsögðu ekki undir-
rita neitt slíkt plagg. Þess í stað
ætti ég víst að senda boð til lög-
reglunnar og spyrjast fyrir um,
hvað eigi að gera í málinu... En ég
tel að það sé óþarft, þar sem yfir-
maður morðdeildar Stokkhólms-
lögreglunnar hefur brotizt inn I
herbergið og tekið málið I sínar
hendur! Ég ætla að lýsa því yfir
að ég þvæ hendur mínar af þessu
máli öllu og nú ætla ég að ræða
við hina lifandi fulltrúa í klúbbn-
um okkar. Sælir á meðan.
— Hátíðlegar kveðjur eru sjálf-
sagt óþarfar. Ætli við hittumst
ekki öðru hverju næstu klukku-
tímana.
— Jú, því miður.
Hún strunsar á braut með
miklum pilsaþyt og hann hugsar
með sér að honum geðjist eigin-
lega allbærilega að hinum geð-
stirða andstæðingi sínum.
En hann gerir sér einnig ljóst
að það er óheppilegt að taka af-
stöðu of fljótt til hinna ýmsu aðila
sem kunna að koma við sögu í
þessu máli. Oft fer svo að lög-
regluforingjanum líkar langsam-
lega best við morðingjann
sjálfan....
Lögregluforinginn
að störfum
Innst inni er Christer Wijk
sammála Ase Stenius Hann veit
að jafnskjótt og hann hefur til-
kynnt bæði lögreglunni í Karlstad
og nokkrum duglegustu aðstoðar-
mönnum sínum um atburðinn það
er allt komið á fleygiferð, blöðin
fara á stúfana og fréttamanna-
kapphlaupið hefst af fullum
krafti og veit að áhugi fólks á
þessu máli verður fljótur að
komast að suðumarki, sakir þess
að ung og efnileg listakona hefur
verið myrt... þar sem hún var
stödd í hópi virtra og þekktra
kvenna. Hann hefur fulla samúð
með þessum konum, — og auk
þess með sjálfum sér, þegar hann
hugsar til þess að hann hefur
ákaflega fátt að segja forvitnum
og spurulum blaðamönnum en
meðaumkunartilfinning hans
hverfur snarlega, þegar hann
verður því sem næst fyrir árás af
einni þeirra — og það er reyndar
sú sem þekktust er þeirra allra.
Eva Gun Nyren kemur þjótandi
eins og valkyrja frá borðsalnum
og rödd hennar verður tryllings-
legri með hverri sekúndu. Hún er
eldrauð I kinnum og í augum
hennar speglast örvæntng og
bræði.
— Ase.... Áse segir að það verði
að slíta ráðstefnunni.... vegna
þess að sumt bendi til að Betti
hafi verið myrt. Og að þér hafið
sent eftir lögreglunni.... og .... og...
eruð þér alveg snarvitlaus maður.
Skiljið þér ekki að þér eruð með
þessu að eyðileggja okkur allar...
mannorð okkar... framtíð þér
eruð að leggja okkur algerlega í
rúst.
Enda þótt svipaðar hugsanir
hafi hvarflað að Christer meðan
hann var einn, verður hann
gripinn andstyggð og svarar þvi
hranalegar en hann hefði annars
gert:
— Það er nú kannski ekki alveg
sannieikanum samkvæmt,
fröken Nyren. Þeir einu sem
verða fyrir þvi sem þér kallið
„eyðileggingu" í svona máli eru
þeir sem eiga allt sitt undir af-
stöðu almennings varðandi lýð-
hylli og frægð. Það á sjá'lfsagt við
um einhverjar konur í klúbbnum,
en þó alveg sérstaklega hvað yður
sjálfa varðar... þér sem eruð í
klónum á flokki yðar og kjósend-
um. Það væri því heiðarlegra ef
þér hættuð að tala I fleirtölu og
Velvakandi svarar í síma 10-100
kl. 1 0.30 — 11 30, frá mánudegi
til föstudags
% Að bíða þess
að þökin falli
Jóhann Hjaltason skrifar:
„Föstudaginn 17. þ.m. ritar
Þórir Baldvinsson arkitekt grein
með þesSari yfirskrift í Morgun-
blaðið. Þórir er alþjóð kunnur
fyrir mikið og gott starf á
Teiknistofu landbúnaðarins s.l.
3—4 áratugi. Fyrst sem starfs-
maður þar og síðar forstöðu-
maður. Ennfremur er hann vel
kunnur meðal alls bókmennta-
sinnaðs fóks sem smásagnahöf-
undurinn Kolbeinn frá Strönd.
Þessi grein Þóris ásamt
snjóflóðafréttum siðustu vikna
minnti mig á það, að um Jóns-
messuleytið sumarið 1939 var ég
fótgangandi á ferð vestur I Súg-
andafirði nánar sagt norðan
megin fjarðarins. Bar mig þá að
býlinu Norðureyri, m.a. i þeim
tilgangi að biðja um flutning yfir
í þorpið á Suðureyri, sem er beint
á móti hinum megin fjarðar.
Súgandafjörður er litill og þröng-
ur umluktur 4—500 m háum
hamrafjöllum, þar sem snjóflóð
eru mjög tið.
Bóndann á Norðureyri hitti ég
úti. Meðan við áttum tal saman
varð mér starsýnt á steinstöpul
einn mikinn, landmegin við
íbúðarhúsið sem einnig var stein-
steypt. Stöpull þessi var þríhyrnd-
ur og áfastur húsgaflinum, jafn-
breiður honum og jafnhár, en eitt
hornið og sennilega hið hvassasta
sneri gegn fjallinu. Kvað bóndi,
að hin árvissu snjóflóð á þessum
stað hefðu ekki valdið verulegu
tjóni, eftir að hann veitti þennan
umbúnað. Nú klofnuðu flóðin á
stöplinum og rynnu út i sjó
báðumegin við ef afl þeirra væri
þá svo mikið.
Með því að ég er að mestu
ókunnugur staðháttum og mann-
lífi í Súgandafirði og man heldur
ekki lengur allt það, sem Norður-
eyrarbóndi sagði mér um þá hluti
fyrir frekum aldarfjórðungi, enda
skrifaði ég það ekki hjá mér og
hefi ekki rifjað neitt af því upp
fyrr en nú, þá sé ég þann kost
vænstan að vitna um það efni i
Árbók F.í. frá árinu 1951. Hún er
að meginefni til skrifuð af
greinargóðum manni, Kristjáni G.
Þorvaldssyni i Suðureyri, Þar seg-
ir svo:
„Norðureyri er mesti hættu-
staður sveitarinnar og er enginn
sá blettur i landi hennar að óhætt
sé fyrir snjóskriðum. Oft hafa
þær tekið bæinn og þá stundum
valdið manntjóni, og tjón á sauðfé
hefur iðulega orðið af þeirra völd-
um. Vatn varð áður að sækja upp
undir hlið, en þar var hættan enn
meiri. Þrátt fyrir þetta er ekki
vitað til, að jörðin hafi verið
óbyggð um langan tíma.
í byrjun 18. aldar minntust
menn þess, að tvisvar hefði hlaup-
ið á bæinn, en hvorugt sinnið
orðið manntjón.
Tvisvar varð manntjón þar á 19.
öldinni. Hið fyrra i desember
1836. Braut þá niður öll hús og
fórust 6 menn. Var hlaupið svo
mikið, að það gekk á land vestan
við fjörðinn. Tvö stórhlaup hafa
fallið á bæinn á þessari öld, en
hvorugt valdið manntjóni. Smá-
hlaup sem lítið tjón gerðu
gleymdust fljótt.
Bætur þær sem gerðar hafa
verið á jörðinni eru verk
Kristjáns Sigurðssonar sem lengi
hefur búið þar og oftast verið
einyrki. Hann er nú (þ.e. 1951) á
áttræðisaldri. Hann hefur byggt
íbúðarhús úr steini og leitt í það
vatn. Ofan við það hefur hann
gert fleygmyndaða klöpp úr
steini, jafnháa húsinu. Þetta
hefur þegar fengið nokkra
reynslu. 1931 hljóp á Norðureyri
og braut þá niður öll útihús og
sum fóru algerlega. Stóð ibúðar-
húsið óskemmt að öðru en því, að
snjórinn braut nokkrar rúður, um
leið og hann straukst fram hjá.
Skepnuhús og hlöður voru þá
byggó úr steini i vari ibúðarinnar.
Veturinn eftir kom hlaup sem
bóndinn taldi meira en hið fyrra,
en engar skemmdir urðu. Ætla
má, að þarna sé svo öflugt virki,
að enginn snjóflóð vinni á því, en
utan virkisveggjanna er hættan
sama og áður.“
20. jan. 1975,
Jóhann Hjaltason."
0 Náðarspeni
að sunnan
Ingjaldur Tómasson skrifar:
„Það væri fróðlegt að fá upplýs-
ingar um það hvað vanræksla
vinstri stjórnarinnar í virkjunar-
málum norðanlands hefir kostað
þjóðina. Ef vel hefði verið á mál-
um haidið hefði stórt orkuver get-
að byrjað framleiðslu rafmagns
fyrir næstkomandi vetur eða jafn-
vel fyrr. í stað þess að taka á
þessum málum með meðalmanns-
viti, var fjármagninu ausið í rann-
sóknir á hálendinu með það fyrir
augum að leggja náðarspenann
þar yfir.
Það hljóta allir Islendingar að
skilja, að eftir því sem raforka er
flutt lengri leið, þeim mun meiri
hætta er á bilunum af völdum
isingar, stórviðra, snjó- og skriðu-
falla og annarra náttúruhamfara,
svo sem eldgosa, sem hafa verið
tið á Þjórsár- og Tungnaársvæð-
inu.
Ég er lika viss um, að Sunnlend-
ingar þurfa á allri sinni orku að
halda, bæði til störiðjufram-
kvæmda og til stórvaxandi orku-
notkunar annarrar eins og ég hefi
áður getið.
Þess vegna er lagning há-
spennulínu frá Sigölduvirkjun
með byggðum vesturog norður
um land algertbráðabirgðar- og
neyðarúrræði. Þótt ég viti, að
þessi lína geti komið sér vel þegar
veita þarf innan tiðar mikilli orku
um þá landshluta, sem línan ligg-
ur yfir, þá er það ekki bráð nauð-
syn nú þegar. Það væri miklu
vitmeira- að verja fjármagninu,
sem á að fara í línuna; til þess að
byrja á næsta vori að reisa nokk-
uð stóra virkjun fyrir norðan. Ut-
boðum mætti haga þannig, að það
fyrirtæki fengi verkið, sem gæti
lokið því á sem skemmstum tima.
Ný virkjun fyrir norðan á met-
tíma, — það er fljótvirkasta leiðin
til að minnka ófremdarástandið,
sem nú er í orkumálum nyrðra.
Ingjaldur Tómasson."
0 Hvað er að vera
fullorðinn?
Sigríður J. Magnússon
hringdi og sagðist nýlega hafa
lesið um hugsanabrengl hér í
dálkunum, en þar var vitnað í
grein Odds Sigurjónssonar blaða-
manns á Alþýðublaðinu.
i þessu sambandi vildi Sigríður
vekja athygli á rangri notkun
orðsins fullorðinn. I sinum huga
væri fullorðinn maður sá, sem
kominn væri á fullorðinsár, —
væri fulltiða, en ekki aldraður
maður eða roskinn.
Nýlega sagðist Sigriður hafa
lesið frétt um að fullorðinn
maður (um sjötugt) hefði orðið
fyrir slysi. Að sínu mati hefði átt
að segja, að maðurinn væri
roskinn eða jafnvel aldraður en
alls ekki fullorðinn.
SlGeA V/öGA £ ‘f/LVtWki
V£<b5/ HA90R S£óW A9 W \IA?lS)
mW VofómO'b \ WA0b\K/K A VÍOK/OW/
V£6tö V/4WN M Slftm VDÁ MSKl H.Í
W VA*
VíAOSlWW
AVÝSO'
—zC
U/VÆðVA*
MAOSWK AV
ÝS 0/ SlóGA
^------
SUMARBÚSTAÐA-
EIGENDUR
OG AÐRIR
SEM ÆTLA AÐ FÁ
ÞENNAN VINSÆLA
OLÍUOFN
AFGREIDDAN FYRIR
SUMARIÐ. VINSAM-
LEGAST PANTIÐ SEM
FYRST? ÞAR SEM
MARGIR ERU Á BIÐ-
LISTA.
Rafborg
RAUÐARÁRSTÍG 1.
Sími11141.
rr^ELECTROLUX
L ^ J Eftirtaldir aðilar
nanam se|ia Eiectroiux
heimilistæki: v
Akranes:
örin h.f., Skólabraut 31. S. 93-1880
Borgarnes:
Kf. Borgfirðinga. S. 93-7200.
Ilellissandur:
Raft. verzl. Óttars Sveinbjörnss.
S. 93-6685
Patreksfjörður:
Baldvin Kristjánsson. S. 94-1295.
Bolungarvík:
Jón Fr. Einarsson. S. 94-7351.
Isafjörður:
Straumur S. 94-3321.
Blönduós:
Kf. Húnvetninga. S. 95-4200.
Sauðárkrókur:
Kf. Skagfirðinga. S. 95-5200.
Siglufjörður:
Gestur Fanndal. S. 96-71162.
ólafsfjörður:
Raft. vinnustofan s.f. S. 96-62164.
Akureyri:
KEA S. 96-21400.
Svalbarðseyri:
Kf. Svalbarðseyrar S 96-21338.
Húsavík:
Grimur ogÁrni S. 96-41137.
Vopnafjörður:
Kf. Vopnfiröinga S. 97-3201.
Egilsstaðir:
Kf. Héraðsbúa S. 97-1200.
Seyðisfjörður:
Kf. HéraðsbúaS. 97-2200.
Eskifjörður:
Pöntunarfélag Eskfirðinga S. 97-6200.
Reyðarfjörður:
Kf. Héraðsbúa S. 97-4200.
Höfn, Hornafirði:
Kask S. 97-8200.
Vestmannaeyjar:
Húsgagnaverzl. Marinós Guðm. S. 98
1200.
Þy kkvibær:
Verzl. Friðriks Friðrikss. S 99-5650.
Keflavfk:
Stapafell h.f. S. 92-1730.
Reykjavfk:
Raflux s/f, Austurstræti 8. S. 20301.