Morgunblaðið - 18.12.1975, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. DESEMBER 1975
Sigurður Bjarnason
sextugur
Sigurður Bjarnason, sendiherra
íslands i Kaupmannahöfn á sext-
ugsafmæli í dag og hvarfla því
hugir fjölmargra vina til hans.
Minnst er fjölþættra starfa af-
mælisbarnsins í landsins þágu allt
frá því á námsárum.
Áhugi, atorka, geðfelldur og
snjall málflutningur ruddi Sig-
urði Bjarnasyni fljótt leiðina til
áhrifa, hvar sem hann fór. Hann
var formaður Stúdentaráðs Há-
skóla Islands og ungur þingmaður
Norður-Isfirðinga eins og fyrr
hafði verið afi hans, séra Sigurð-
ur Stefánsson í Vigur. Síðan var
hann um þriggja áratuga
skeið oddviti Vestfirðinga innan
fjórðungs sem utan með mikilli
reisn. Hefur mér sem flestum öðr-
um. er Sigurði hafa kynnst farið
svo, að þegar ég heyri Vestfirð-
inga getið kemur mér Sigurður í
Vigur í hug, og er það hvorum
tveggja, Vestfirðingum og Sig-
urði til sóma.
bað var Sjálfstæðisflokknum
mikill styrkur að fá Sigurð
Bjarnason til liðs við hugsjónir
fiokksins og baráttumál. Hann
var ótrauður eldhugi í hita barátt-
unnar, sem lét sér á stundum ekki
allt fyrir brjósti brenna en kunni
þó ávallt fótum sfnum forráð og
hafði áhuga á fjölþættustu mál-
efnum er til heilla mættu horfa i
andlegum og veraldlegum efnum.
Þessir hæfileikar komu þá um
leið og ekki síður Morgunblaðinu
að gagni, en í þágu þess starfaði
Sigurður um þriggja áratuga
skeið, lengstum sem ritstjóri, og
brúaði þar bil þróunar og breyt-
inga, þegar yngri menn tóku við
af frumkvöðlum, með þeim hætti,
að aldrei varð lát á vexti og við-
gangi blaðsins.
I byrjun árs 1970 lét Sigurður
Bjarnason af ritstjórn Morgun-
biaðsins og þingmennsku og tók
við hinu virðulega embætti sendi-
herra Islands I Kaupmannahöfn.
Hefur Sigurður þar sem hvar-
vetna annars staðar getið sér hið
besta orð, aflað sér vinsælda með
Dönum og orðið islenskum hags-
munamálum að miklu liði. Féll
það í hans hlut að fylgja fyrstu
íslensku handritunum heim, er
Danir afhentu okkur þann þjóðar-
arf.
Enginn vafi er á, að mikil,
vandasöm og vegleg störf bíða
Sigurðar Bjarnasonar, og fylgja
honum og konu hans. Ölöfu Páls-
dóttur, myndhöggvara, og fjöl-
skyldu þeirra, óskir vina heima og
heiman um gæfurfka framtíð.
En að lokum, svo að vitnað sé I
orðalag, er allir vinir afmælis-
barnsins þekkja: „Gott er að
fylgja ráðum gamals og viturs
Lappa“, — og þess vonumst við
til, vinir þinir. Sigurður, að njóta
lengi enn.
Geir Hallgrímsson
Herra ambassador Sigurður
Bjarnason frá Vigur, fyrrum al-
þingismaður Norður-Isa-
fjarðarsýslu og síðar Vest-
fjarðakjördæmis, er sextugur I
dag. — Ég vil af því tilefni færa
honum hugheilar hamingjuóskir
á þessum merku tímamótum I lífi
hans, með kærri þökk fyrir löng
og góð kynni. — Þá vil ég og nota
tækifærið til þess, að festa að blað
nokkrar minningar mínar frá
þingmennskuárum hans og sitt-
hvað fleira úr önnum dagsins, en
við áttum ýmislegt saman að
sælda á þeim árum.
Sigurður Bjarnason er fæddur I
Vigur 18. desember 1915, sonur
hinna merku hjóna, frú Bjargar
Björnsdóttur og Bjarna Sigurðs-
sonar bónda, hreppstjóra og odd-
vita í Vigur, sem ungur að árum
hlaut mikil mannaforráð I fæðing-
arsveit sinni, Ögurhreppi, að látn-
um föður sínum, síra Sigurði Stef-
ánssyni alþingismanni frá Vigur.
Bjarni í Vigur er Iátinn, en móðir
Sigurðar, frú Björg, lifir mann
sinn og dvelur í skjóli barna
sinna.
Sigurður frá Vigur ólst upp I
glöðum systkinahóp á hinu merka
og mannmarga heimili foreldra
sinna I Vigur og fór að vinna að
búinu strax og aldur og þrek
leyfði.
Snemma mun hugur Sigurðar
Bjarnasonar hafa staðið til
mennta, því góðum gáfum var
hann gæddur svo sem hann á kyn
til. Hann hóf nám við Menntaskól-
ann á Akureyri strax og aldur
leyfði og brautskráðist þaðan
stúdent árið 1936, 21 árs að aldri.
Þá lá leið Sigurðar í Háskóla
Islands og þaðan varð hann lög-
fræðingur árið 1941. Hann fór síð-
ar til framhaldsnáms I lögfræði til
Englands.
Árið 1942, þá 27 ára gamall,
hugði Sigurður á framboð til Al-
þingis fyrir Norður-
Isafjarðarsýsiu, hafði hann af því
tilefni samband við mig og fleiri
Hnífsdælinga um stuðning við
framboð sitt og uppfrá því hafa
kynni okkar verið mikil og góð og
ávallt hef ég treyst Sigurði til
fulltingis hverju máli er til heilla
horfði fyrir kjördæmi hans, hvort
sem það var Norður-
Isafjarðarsýsla eða síðar allt Vest-
fjarðakjördæmið.
Sigurður vann yfirburðasigur í
kosningunum 1942 og hélt ávallt
síðan þingsætinu f sýslunni.
Strax við komu sína á þing
sýndi Sigurður að hann var fullur
áhuga á að vera kjördæmi sínu að
eins miklu liði og frekast var
unnt. Hann þurfti að mörgu að
hyggja, því á þessum árum var
þetta víðlenda kjördæmi mann-
margt, þá var búið við nær hvern
fjörð og hverja vík, ef svo má að
orði komast.
Sigurður ávann sér fljótt traust
og álit kjósenda sinna og fjöl-
margra annarra íbúa héraðsins
fyrir dugnað sinn og var ávallt
kosinn með miklum meirihluta á
þing.
Sigurður tók upp þann sið, að
halda leiðarþing f kjördæminu,
hverju sinni að loknu Alþingi, en
þann hátt á hafði Jón Auðunn
haft á sfnum þingmennskuárum,
að ég man. Á þessum leiðarþing-
um skýrði Sigurður frá gangi
mála á Alþingi og hvað áunnist
hefði í málum héraðsins hvað
fjárframlög snerti. Við tíðar
heimsóknir í kjördæmið varð Sig-
urði vel ljóst hverjar voru brýn-
ustu þarfir þess og hvernig bæri
að leysa þær í samvinnu við
heimamenn.
Sigurði varð snemma ljóst hve
samgöngur á landi í héraðinu
voru erfiðar og erfitt að ráða bót á
þeim vanda. Hann beið því ekki
boðanna er það spurðist að til
sögunnar væru komin mikilvirk
tæki til vegagerðar, er áður voru
óþekkt hér á Iandi, jarðýturnar.
Þær komu með Amerfkumönnum
til landsins, er þeir tóku við af
Bretum. Sigurði var það mikið
áhugamál, að þorpin vestanvert
við ísafjarðardjúp kæmust öll í
vegasamband. Hann beitti sér því
fyrir lagningu Bolungarvfkurveg-
ar um Óshlíð. Þetta var söguleg
framkvæmd, stórvirki, sem fáa
dreymdi um að væri möguleg, en
með komu jarðýtunnar tókst þessi
vegalagning með ágætum undir
umsjón góðs verkstjóra og verk-
fræðingá. Þá má heldur ekki
gleyma því, að Sigurður barðist
árum saman fyrir lagningu vegar
um tsafjarðardjúp og alltaf tókst
honum að þoka veginum áfram
spotta fyrir spotta, en á sl. sumri
var vegurinn loks opnaður alla
leið, þó hann sé ekki að fullu
frágenginn. Að þessu máli stóðu
svo allir þingmenn Vestfjarða-
kjördæmis, eftir kjördæmabreyt-
inguna.
Þegar ég varð oddviti Eyrar-
hrepps árið 1948, varð samvinna
okkar Sigurðar mjög náin. Oft
þurfti ég að leita til hans um
úrlausn mála fyrir heimabyggð
mína og ávallt varð Iiðveisla hans
jákvæð, þó um erfið fjármál væri
að ræða og ávallt hafði hann ráð
undir hverju rifi. — Já, það er
margs að minnast frá þessum ár-
um og þingmennsku Sigurðar fyr-
ir hérað á norðurhjara veraldar.
Mér verða alltaf minnisstæð við-
brögð hans, er þá raun bar að
dyrum okkar Hnífsdælinga, að
stílhreint og mjög gott barna-
skólahús okkar hreinlega fauk á
sjó út 27. febrúar 1953. Þá varð
hreppsnefnd Eyrarhrepps að leita
fljótt ásjár Sigurðar, sem brást
vel við og kom strax á vettvang,
enda búinn að hafa samband við
mig sem oddvita strax og hann
frétti af atburðinum. Mér er það
enn í fersku minni, er fé þraut til
að ljúka byggingu hins nýja skóla-
húss í stað þess sem fauk, að
Sigurður hafði milligöngu við rík-
isstjórnina um að fá bætur fyrir
gamla húsið. Hann fór á fund
formanna þingflokkanna og
ræddi vandamálið. Þeir brugðust
vel við og hétu málinu stuðningi
sfnum, að því tilskildu að þing-
flokkarnir samþykktu það og sú
varð raunin á og þannig leystist
þessi vandi.
Það er ekkert leyndarmál, að
Sigurður Bjarnason sinnti marg
oft allskonar kvabbi kjósenda
sinna á þingmennskuárum
sfnum um útvegun á einu og öðru,
sem beinlínis, svo ekki sé meira
sagt, heyrði ekki til störfum hans
sem þingmanns. Ekki síst var
þetta áberandi á þeim árum, er
innflutningshöftin voru í al-
gleymingi og gæti ég komið með
mörg dæmi þessa, en það heyrir
fortfðinni til.
Einn var sá málaflokkur, sem
Sigurður bar mjög fyrir brjósti,
en það voru umbætur i hafnar-
málum kjördæmisins. Þegar hann
kom fyrst á þing, var mörgu
ábótavant í þeim málutn. Hann
beitti sér fyrir bryggjubyggingu á
helstu viðkomustöðum Djúpbáts-
ins. Þetta bætti mjög aðstöðu
bænda við að koma frá sér afurð-
um og draga björg í bú.
Af því, sem ég hefi sagt um
atorku og dugnað Sigurðar, ekki
síst á þingmennskuárunum fyrir
Norður-Isafjarðarsýslu, er ekkert
ofsagt, því hann leit á starf sitt
sem þjónustu við byggðarlagið og
vildi ávallt hlut þess sem mestan.
Eitt var það líka, sem ég tók eftir í
fari Sigurðar en það var hve um-
talsfrómur hann var um stjórn-
málaandstæðinga sína, ef þá bar á
góma i viðræðum, enda hafði
hann traust manna langt út fyrir
sinn eiginn flokk, það sannaði
fylgi hans f fjölmörgúm kosning-
um.
Svo sem kunnugt er kom Sig-
urður víða við á vettvangi stjórn-
mála. Hann var um tima ritstjóri
blaðsins Vesturlands á Isafirði,
bæjarfulltrúi og forseti bæjar-
stjórnar Isafjarðarkaupstaðar og
átti þá í miklu stjórnmálaþrasi,
sem þó virtist ekki raska ró hans.
Síðar gerðist hann blaðamaður og
meðritstjóri við stærsta blað
landsins, Morgunblaðið.
Sigurður Bjarnason er mikill
ræðumaður á mannfundum, eins
og þeir fleiri, Vigurmenn, og mun
það ættarfylgja.
Sigurður Bjarnason er kvæntur
mætri konu, listakonunni frú
Ólöfu Pálsdóttur Ólafssonar frá
Hjarðarholti f Dölum. Hafa þau
hjón eignast tvö efnileg og vel-
gefin börn.
Ég vil að lokum endurtaka af-
mæliskveðju mína til vinar míns
og árna honum og fjölskyldu hans
allra heilla um ókomin ár.
Einar Steindórsson.
Fishing News International:
„Án fisks á ísland
enga framtíð

Fyrsti hluti Náttúruminjaskrár
Norðurlands vestra kominn út
„ÁN FISKS, sem er meir en 75%
af útflutningnum, á Island sér
enga framtíð: Næst stærsta eyja
Evrópu á engar aðrar auðlindir til
að nýta.“ Þetta segir m.a. í
forystugrein brezka tímaritsins
Fishing News International sem
er nýkomið út. 1 þessu tölublaði
er 10 sfðum varið undir frásagnir
af íslenzka hraðfrystiiðnaðinum,
og nefnist fyrirsögnin „Island
byggir sina framtíð á 100 hrað-
frystihúsum."
Sá sem ritar þessa grein nefnist
David Glen og hefur hann ferðast
víða um landið í þvf skyni að
kynnast fiskiðnaðinum, og hefur
hann viðað að sér miklu efni, sem
sagt er frá á nokkuð skilmerki-
legan hátt. I fyrstu segir hann frá
uppbyggingu frystihúsanna og
sögu íslenzks sjávarútvegs á þess-
ari öld. Þá fjallar hann nokkuð
um íslenzka togaraflotann. Einnig
hefur greinarhöfundur heimsótt
islenzk frystihús víðsvegar á
landinu eins og t.d. Isbjörninn
h.f. í Reykjavík, Isfélag Bolungar-
víkur h.f„ Isfélag Isfirðinga h.f.,
Hraðfrystihúsið Norðurtanga h.f.
á Isafirði, Freyju h.f. á Suðureyri,
Hraðfrystihús Eskifjarðar h.f. og
Síldarvinnsluna h.f. f Neskaup-
stað. Er sagt frá hvernig þessi
Forsfðumynd Fishing News er
tekin f fslenzku frystihúsi, þar
sem verið er að vinna humar.
fyrirtæki fá hráefni frá togur-
unum og segir höfundur grein-
arinnar að ef skuttogaraflotinn
væri ekki fyrir hendi, væru þessi
hús illa á vegi stödd.
SAMTÖK um náttúruvernd á
Norðurlandi (SUNN) hafa á
undanförnum árum unnið að
skrásetningu náttúruminja á
Norðurlandi f samvinnu við Nátt-
úruverndarráð.
Með náttúruminjum er átt við
hvers konar sérstakar landslags-
myndanir, svo sem fossa, hella,
dranga, gil, framhlaupshóla
o.s.frv., jarðfræðilegar minjar,
svo sem fundarstaði steingerv-
inga, svo og staði með rikulegum
eða sérstökum gróðri, dýralífi
o.s.frv., en þar má nefna t.d.
flæðiengjar.
Félagið hefur nú sent frá sér
fyrsta hluta þessarar svonefndu
náttúruminjaskrár, þ.e. Náttúru-
minjaskrá Norðurlands vestra
(Húnaþings og Skagafjarðar), í
fjölrituðu formi.
I skránni eru tilgreindir rúm-
lega eitt hundrað staðir og svæði,
sem félagið telur mikilvægt að
vernda í vestursýslum Norður-
lands. Er þeim skipt í fjóra
flokka: I. Stór landslagssvæði, II.
Strandlendi og eyjar, III. Vot-
lendi og vötn og IV. Ymsar lands-
lagsminjar.
Af stærri svæðum, sem SUNN
leggur til að vernda sérstaklega,
má nefna Bjargasvæðið í V-Hún„
hluta Vatnsdals og Þings í A-Hún.
og hluta af Hegranesi í Skaga-
firði.
I formála skrárinnar kemur
fram, að tilgangur hennar sé fyrst
og fremst að vekja athygli á nátt-
úruverndargildi hinna skráðu
minja. Félagið vonar, að
vitneskjan um þetta gildi geti
orðið minjunum einhver vernd,
eða a.m.k. orðið til þess að menn
hugsa sig um áður en þeir raska
þeim.
Skráin fæst afhent á Náttúru-
gripasafninu á Akureyri (Nátt-
úruverndarstofu).
(Frétt frá SUNN).