Morgunblaðið - 16.05.1976, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. MAl 1976
Gengið norður
íland
á fðstunnl
Nýlega birtist í Mbl. frásögn af
göngu pilta úr Flugbjörgunarsveit-
inni yfir hálendið frá austri til vesturs.
En á sama tima voru eldri félagar úr
sama flokki, D-sveit Flugbjörgunar-
sveitarinnar á sams konar gönguferð
þvert yfir Iandið, frá Gullfossi yfir
Hofsjökul og norður í Eyjafjörð. Þeir
voru sex saman, á aldringum frá 37 ára
til 43ja meðalaldur hópsins 41 ár, og
kváðust aldrei hressari en eftir 8 daga
göngu í þungu færi og erfiðu veðri yfir
landið þvert. Þetta voru þeir Leifur
Jónsson, læknir, Magnús Hallgrimsson, ,
verkfræðingur, Guðmundur Sigvalda-
son, jarðfræðingúr, Halldór Ólafsson,
rennismiður, Helgi Ágústsson, múrari,
og Stefán Bjarnason, trésmiður. Þar
sem ferðamáti þeirra og útbúnaður
reyndist á margan hátt til fyrirmyndar,
og gæti orðið öðrum að gagni, hitti
fréttamaður Mbl. fjóra þeirra að máli |
eitt kvöldið og festi frásögn af ferðinni
á blað.
Upphaf þessa máls er að fyrir 20
árum fóru þeir Leifur og Magnús í
sams konar gönguferð þvert yfir |
landið, og þar sem ferðin sú reyndist
mjög ánægjuleg en veður ekki alls
staðar bjart, höfðu þeir ákveðið að
endurtaka hana og bæta þar úr. Síðan
bættust í hópinn félagar þeirra, flestir
úr Flugbjörgunarsveitinni. Lagt var af
/ stað þriðjudaginn 6. apríl kl. 7.30 með
útbúnaðinn í bíl Flugbjörgunarsveitar-
innar að fjallaskilagirðingunni ofan
við Gullfoss, þar sem gangan hófst.
Ekki var mikið um æfingar áður,
nema hvað allir fóru í hina hefð-
bundnu 30 km göngu björgunarsveitar-
innar á Hellisheiði, auk venjubund-
inna helgargönguferða og farið var í
tjaldútilegu í snjó til að reyna út-
búnaðinn. Áður en þeir Magnús og
Leifur lögðu upp fyrir 20 árum, lagðist
Magnús, sem þá var í háskólanum út á
hjarn eina nóttina milli Stúdentagarð-
anna, til að reyna svefnpokann sinn við
þær aðstæður. Um miðja nótt var Bald-
ur Jónsson vallarvörður, ræstur út af
balli, þar sem gengið hafði verið fram á
mann í hrakningum, líklega hálfdauð-
an Hann kom og ýtti við Magnúsi, sem
reis upp og spurði hvort maður maetti
ekki .sofa út á sunnudagsmorgpi i friði.
Fyrsta daginn ætluðu ferðalangarnir
að fara rólega, aðeins að ganga 15 km
og gista í skálanumvið Grjótá. Gangan
varð 40 km, því haldið var áfram að
Hvítárvatni yfir vatnið og tjaldaó við
Svartá. Bezta veður var en farið var að
dimma, og þar sem ekki var tunglsljós,
sáust ekki handaskil. Þeir sáu því ekki
skálann fyrr en þeir vöknuðu morgun-
inn eftir. Þá reyndist hann vera í 500 m
fjarlægð.
Magnús Hallgrímsson er morgunhani
mikill og vaknaði alltaf kl. 6 til að
kveikja á bensínprímusinum. Þeir
félagarnir sögðu að bensínprímus væri
feikilega góður í slíkum ferðalögum,
þar sem hann er léttur og tekur fljótt
við sér. 10 lítrar af bensíni voru með í
ferðinni og reyndist meira en nóg, því
5 lítrar voru eftir að ferðalokum. Aðal-
uppistaðan í fæðunni voru 180 flat-
kökur, 3 kg af smjöri, 2 hangikjötslæri,
2 steifet læri, 3'/í kg af kæfu, 20 súpur
og súputeningar að auki, 2 kg af
skinku, 3 kg af sykri, þar af 2 af
púðursykri, 20 sítrónur, 2 pakkar af
tei, 2'/í kg af súkkulaði 4 kg af rúsínum
og 6 pakkar af þrúgusykri. — Þetta
fæði var alltaf jangott og engan
langaði nokkru sinni í neitt annað,
sögðu þeir. Aftur á móti drukku þeir
fjóra potta af mjólk þegar þeir komu
niður að Hólsgerði í Eyjafirði og ómælt
kaffi og vatn, þó alltaf hefðu þeir næga
vökvun á leiðinni. Þar sem ekki þurfti
að spara eldsneytið, var ætið hægt að
bræða snjó í áningarstað. Borðað var
vel kvölds og morgna, en aðeins flat-
kökusneið með kæfu í vásanum í nesti
yfir daginn. Létu þeir félagar mjög vel
af því hve góður kostur flatkökur eru i
slíkri ferð, alltaf eins, þó þær böglist og
blotni, og molna ekki við hnjask eins og
brauð. Og ekki þe.rf að skara þær niður.
Á miðvikudag var ferðinni heitið í
Árskarðsskála í Kerlingarfjöllum. En
eftir að farið var frá Hvítárvatni, varð
nær alltaf að ganga eftir kompás, því
dimmt var yfir. Var stundum heið-
myrkur, svo að ekki sáust handa skil
niðri við jörðu, þó grillti í bláan himin
uppi yfir. Nú gengu menn og gengu, en
sáu ekkert frá sér. Undir kvöld hafði
skyggni enn versnað. Taldist þeim þá
svo til að þeir mundu vera komnir 4 km
fram hjá skálanum i Kerlingarfjöllum
og slógu upp tjöldum. En morguninn
eftir, fimmtudag, var kominn 2ja stiga
hiti og slydduhríð, þegar tjöldin voru
tekin upp. í ferðinni voru tvö tjöld, eitt
fjögurra manna jöklatjald og annað
lftið og létt þriggja manna tjald. Var
ætlunin að komast upp úr rigningunni
og upp á Hofsjökul. Og var haldið
áfram 10 km með það fyrir augum.
Eftir rúma klukkustund var komið að
gljúfri, sem reyndist vera Jökulfallið
og brú þar yfir. Sáu ferðalangarnir þá
að þeir höfðu tjaldað 5 km sunnan við
skálann, en ekki norðan við hann.
Nú hafði veðrið versnað, komin suð-
austan rigning og varla þurr þráður á
ferðalöngunum. Þó allir væru vel regn-
gallaklæddir, pískaði inn um ermar og
hálsmál. Þreifuðu þeir sig áfram að
skálanum og settust þar að til að
þurrka af sér.
í ferðinni var lítil talstöð, sem Carl
Eiriksson, verkfræðingur, hafði smiðað
fyrir flugbjörgunarsveitina úr labb-
rabb tæki, sem hann setti á bílabylgju,
og við það 50 m langt loftnet, er spóla
má upp á veiðihjól. Með þessu tæki,
sem er létt og handhægt, höfðu þeir
félagar alltaf samband við Hveravelli
eða Sandbúðir einu sinni á dag eftir 2
fyrstu dagana. Og með þessu tæki náðu
þeir meira að segja sambandi við
Reykjavík frá Laugafelli, og ræddu við
Carl Eiríksson heima hjá honum á
Rauðalæknum.
Á föstudag var lagt á Hofs.iökul. Skaf-
renningurinn hafði gengið niður um
morguninn. Og nú var hægt að þjóta
þöndum seglum yfir hjarnið að Blá-
gnípu. Dregnir voru upp þrír pokar er
áttu að vera þrautavarabúnaður, ef
menn yrðu að leggja sig úti. Þá gátu
tveir skriðið í svefnpokunum sínum i
hvern vatnsþéttan poka. í enda þessara
poka mátti þræða skíðastafina og búa
úr þeim segl. Bar þessi útbúnaður þá
félaga áfram á góðri ferð í heilan
klukkutíma.
# Fyrir þöndum seglum frá
Kerlingarfjöllum að Blágnípu.
Svo vel gekk aðeins í 1 klst. á 8
dögum. Skíðastafir eru þrædd-
ir f endana á vatnsþéttum
„þrautavarapokum“, sem tveir
og tveir geta skriðið ofan í í
svefnpokum sínum, ef liggja
verður úti.
Utbúnaðurinn á sleðunum reyndist
lika mjög hagkvæmur. Hver maður dró
sinn farangur á trefjaplastsleða sem
Plastiðjan í Hafnarfirði hafði búið til
en sleðinn og frágangurinn á honum
var gerður eftir sleðum Lappa. í
sleðunum voru útbúnir kjálkar úr
bambus, til þess að þeir rynnu ekki á
hælana á göngumönnum, þegar hallaði
undan. En á sleðunum var segldúkur,
saumaður allan hringinn á þá og fald-
aður að ofan i vopna en þar mátti
smeygja grannri bambusstöng. Upp á
hana mátti vinda segldúkinn, þegar
opnað var, en loka með tveimur hand-
tökum bambusstöngunum, svo að allt
yrði fast og þétt. En slíkt er mikill
kostur. Sleðarnir reyndust stöðugir
mjög, allt var vind- og vatnsþétt, og því
var hægt að geyma allan farangurinn
úti. Farangur hvers manns var 37 kg
með sleða og öllu tilheyrandi og skið-
um. Þar er allt talið nema fötin sem
hann stóð í.
Þegar átti að halda upp á Blágnípu,
reyndist jökullinn svo sprunginn að
þræða varð milli jökuls og hliðar. En
leiðin upp var svo erfið að selflytja
þurftu sleðana. Var farið með Blágnipu
upp að vatnaskilum, og síðan beint upp
á jökulinn. Þetta var mjög erfiður
kafli. Sumir áttu erfitt með að ná festu
með skíðunum í þessari háu brekku, en
aðrir höfðu tekið með sér skinn á skíð-
in og gekk mikiu betur. Dúnalogn var
á, eftir að komið var upp á jökulinn. En
þegar þeir félagar höfðu paufazt upp í
1300 metra hæð yfir sjávarmál, skall á
stórhrhV
Hríðin brast á eins og hendi væri
veifað, svo ákveðið var að tjalda Varð
að grafa smágeil i jökulinn til að setja
tjaldið niður og með sameiginlegu
átaki tókst við illan leik að koma upp
stærra tjaldinu. Inn i það skriðu allir.
Veðrið var svo slæmt að tjaldið barðist
og skókst, og ekki var óhætt að kveikja
á hitatækinu eða taka upp mat.
Spændu menn þvií sig feita hálffrosna
kæfu, og létu vel að slíku fæði. —
Maður þarf á góðri fitu að halda við
svona aðstæður, og þá reynist kæfan
vel, sögðu þeir. Þeir pökkuðu sér svo