Morgunblaðið - 16.05.1976, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. MAl 1976
37
# Þegar lagt var upp frá búð-
unum á hájöklinum var 23
stiga frost. Glerharðir rifskafl-
ar gerðu gönguna erfiðari. En
allir voru þurrir, enda höfðu
þeir vit á að hafa skó sfna og
sokka með sér í svefnpokana
kvöldið áður.
0 Ofan af Hofsjökli var færð
svo þung, að fremsti maður
sökk á skíðunum upp að hnjám
í snjóinn og entist ekki sem
forystumaður nema í 5—10
mfnútur f einu.
0 Séð til Bláfells í upphafi ferðar. Sleðarnir eru gerðir eftir
sleðum Lappa, með ásaumuðum segldúk og þeim lokað með
bambusstöngum með tveimur handtökum. Og grannir bambus-
kjálkar koma í veg fyrir, að sleðarnir renni aftan á ferðalangana.
Ljósmyndir tók Leifur Jónsson. læknir.
niður eins og síld f tunnu. Þeir sem
voru lengri en breidd tjaldsins, voru
með hausinn í tjaldinu. Hann skókst
auðvitað svo, að ekki var viðlit að sofa.
Sleðarnir voru, eins og venjulega, úti
og stffaðir af með skíðunum og fsöxun-
um. Samt hvíldust menn ágætlega. Og
um morguninn hafði hrfðinni slotað.
Þá tóku menn hrausttega til matar síns.
— Mikið var þá gott að borða, sögðu
þeir.
Um 12-leytið var aftur hægt að leggja
af stað í norðaustan andvara og fallegu
útsýni til Kerlingarfjalla. Sú dýrð
entist til kl. 4, en þá kom yfir heið-
myrkur. Paufuðust menn áfram upp
hverja bunguna af annarri. Rif-
skaflarnir reyndust göngumönnum
erfiðastir. Tók mjög í sleðana, er farið
var upp á garðana. Magnús hafði með-
ferðis hæðarmæli og las á hann. Jökul-
bungan er 1765 m há, en þegar þeir
félagar voru komnir upp í 1820 metra
hæð, slógu þeir þvf föstu að þeir
mundu vera komnir alla leið upp.
Lægðin, sem var að ganga yfir landið,
hafði áhrif á hæðarmælinn. Var nú
tjaldað norðaustan í hábungunni.
Fram að þessu hafði verið frá
tveggja stiga frosti upp í tveggja stiga
hita. En þarna upp var komið 9 stiga
frost um kvöldið og fór í 23 stiga frost
um nóttina. Sem betur fer höfðu menn
haft vit á því að fara með hráblauta skó
sína og sokka í svefnpokana um kvöld-
ið, svo allt var sæmilega þurrt um
morguninn, þegar haldið var af stað í
23 stiga frosti. Þetta er mjög mikil-
vægt, að því er þeir félagar sögðu. Því
hafi menn blotnað, getur þá kalið á
fótum i svo miklu frosti. Voru þeir
félagarnir alltaf þurrir. Sumir voru
meira að segja f sömu sokkunum alla
leiðiria. Nokkrir fengu smá hælsæri,
sem ekki urðu til verulegs arna, því
þess var gætt að setja strax plástur yfir
eymslin.
Þegar menn vöknuðu sunnudaginn
11. apríl, var allt tjaldið hrímað að
innan. Höfðu þeir, sem þurftu að ganga
örna sinna úti á jöklinum, vit á að líta
ekki á hitamælinn fyrr en að því loknu,
að því er ferðafélagarnir sögðu. Enda
var hrímþoka og fsjökulkalt, þó stafa-
logn væri. Skyggni var um 200 metrar.
Lengi dags var gengið eftir kompási.
Allir höfðu hlakkað til að renna sér
niður brekkurnar á norðanverðum
Hofsjökli þennan bezta dag ferðar-
innar, þegar á áætlun var 25 km leið og
þúsund metra fall. En niðurstaðan varð
samt sú, að þetta reyndist erfiðasti
dagurinn. Snjórinn var svo gljúpur, að
sá fremsti varð að vaða hann á skíðun-
um f hné og entist ekki nema 5—10
mínútur í einu. Þá varð að skipta um
forustu. Og þannig var færið niður á
jökulsporðinn, austan við Illviðra-
hnjúka. Miðja vegu niður létti hrím-
þokunni, og við blasti dásamlegt út-
sýni. Mælifellshnúkur blasti við f
vestri og sást út allan Skagfjörð.
Einnig austur á Herðubreið, Þorvalds-
tind og í Kverkfjöll. Og er neðar dró,
mátti sjá til suðurs í Hágöngur.
Frá jökulsporðinum er 18 km leið að
Laugafelli, þannig að þennan dag voru
gengnir 45 km í svfvirðilegu færi, eins
og ferðalangarnir orðuðu það. Allar ár
voru gaddaðar, svo þeir félagar
kváðust hvergi hafa orðið varir við
jökulárnar, sem Finnarnir börðust um
í, að því er þeir sögðu í blöðunum,
þegar þeir komu heim til Finnlands.
En sú grein var þýdd og birt í Morgun-
blaðinu.
Finnarnir tveir höfðu samkvæmt
fréttum ætlað að hitta þá félaga á Hofs-
jökli. Þeir höfðu ætlað að leggja upp úr
Eyjafirðinum og fara suður um, af
jöklinum á Hverafelli. íslendingarnir
skimuðu því svolítið eftir þeim, en
höfðu ekki verulegar áhyggjur, þar
sem þetta áttu að vera þrælvanir ferða-
menn, sem hefðu ferðazt þvert yfir
Grænlandsjökul. Er þeir komu svo að
bænum Hólsgerði f Eyjafirði, fóru þeir
að spvria eftir Finnunum Konan þ»>-
sagði, þeim þá, að þeir hefðu lagt upp
þaðan 6. apríl sama daginn sem
íslendingarnir fóru að sunnan. Þeir
komu svo aftur til baka að Hólsgerði 9.
apríl og höfðu aldrei farið suður um.
Þeir höfðu legið veðurtepptir þarna
uppi í drögunum, að því er konan
sagði. Og þar sem þeir áttu að fara
# Ferðafélagarnir sex fyrir utan skálann í Laugafelli: Halldór
Ólafsson, rennismiður, Helgi Ágústsson, múrari, Leifur Jónsson,
læknir, Magnús Hallgrimsson, verkfræðingur, Guðmundur E. Sig-
valdason, jarðeðlisfræðingur, og Stefán Bjarnason, trésmiður.
fljúgandi heim 13. apríl, héldu þeir til
Akureyrar og þaðan til Reykjavfkur.
Það var stutt ferð á fjöllum.
Komið var í skálann við Laugafell- á
pálmasunnudagskvöld með dótið allt
blautt vegna hrimsins nóttina áður, og
ákveðið var að vera um kyrrt á mánu-
dag til að þurrka af sér og borða vel.
Menn voru slæptir, er þeir komu í
áningarstað og tóku upp veizlumat,
gaddaða skinku. Hvarf þar 4000 kr.
virði af skinku á 10 mínútum. Og ein-
hvern veginn tókst að bryðja skinkuna
með þessum hraða og renna henni nið-
ur með sítrónutei. Voru menn sáttir við
lifið og nutu þess að vera komnir i
skála. Enda var klukkan orðin 4, þegar
þeir fóru að sofa. Tunglsljós var og
fagurt veður.
Morguninn eftir var ekki byrjað að
skarka í pottum fyrr en klukkan 8. Þá
var komið hvassviðri og gott að vera í
skálanum. Tjöldin voru frosin í hnút og
svefnpokarnir líka, svo erfitt hefði ver-
ið að komast i þá.
Veðurspáin var slæm á þriðjudags-
morguninn, en gegnum talstöðina
fengu þeir félagar sérstaka veðurspá
fyrir hálendið. Það var mjög góð þjón-
usta, sögðu þeir. En lægðin hafði hægt
á sér, svo þeir lögðu af stað kl. 7. Var
frostlaust og farið að mugga, og hlóðst
snjórinn gífurlega mikið undir skfðin.
í klukkustund var verið að reyna allar
tegundir af síðaáburði undir þau. Með
þvf að blanda „fjólubláum" og „silfri"
undir skíðin, komust þeir loks á sæmi-
lega ferð. Þá frysti, en silfrið dugði
þrátt fyrir það.
Ákveðið hafði verið að fara svokallað
an Vatnahjalla og koma þannig beint
niður að Hólsgerði f Eyjafirði. En
vegna slæms veðurútlits og hvassviðris
var í staðinn haldið áfram i Sandárdrög
no iiiðnr gyjjarðardalir.r. Þcgar ícr
að halla norður af, í Drögunum, snerist
vindáttin og skall á óveður beint f
fangið, eins og hendi væri veifað. Þá
var gott að vera komin f daldrögin.
Niðri var jörð ekki auð. í dalbotninum
bjargaði það, að Eyfirðingar höfðu lagt
veg, og eins og alkunnugt er festir snjó
fyrst á vegum á íslandi, eins og einn
þeirra félaga orðaði það. Því gátu þeir
dregið sleðann á snjó eftir veginum, og
síðan þar sem snjór var á grasrót. Og
kl. 9.30 um kvöldið var komið að Hóls-
gerði.
Sleðana þurfti að bera síðustu 500
metrana. Þegar þessi ófögnuður nálg-
aðist bæinn ærðust hundarnir, sem
ekki var að furða. Þarna sóttu forynjur
að bænum. Flestir þeírra félaga eru
um 2 metrar á hæð og upp af þeim stóð
dótið í heilan metra með stöngunum
upp í loftið.
— Þarna var tekið feikilega vel á
móti okkur, sögðu ferðalangarnir. Hús-
freyjan veitti okkur vel. Hún hafði
verið þriggja ára gömul, þegar Magnús
og Leifur komu þar af fjöllum 20 árum
áður. Nú býr hún þarna með manni
sínum og 3 börnum.
Ætlunin var að halda til Akureyrar
um kvöldið og láta sækja sig í bíl. En
ekkert simasamband er um innanverð-
an Eyjafjörð að kvöldinu. Reyndist því
til einskis að reyna að ná símasam-
bandi. Og þar sem Sigurður Jósepsson,
bekkjarbróðir Magnúsar, býr f Torfu-
felli, var haft samband við hann. Og i
Torfufelli beið ferðamannanna gisting
og önnur veizla. Þrátt fyrir miklar góð-
gerðir í Hólsgerði, gátu þeir sýnitega
vel bætt á sig meiri kræsingum. Dag-
inn eftir sóttu flugbjörgunarsveitar-
menn á Akureyri félaga sína úr
Reykjavík, fluttu dót þeirra á flugvöll-
inn, og slógu enn upp veizlu hjá Aðal-
geiri Pálssyni, rafmagnsverkfræðingi
og varaformanni Ferðafélagsins á
staðnum.
Um kvöldið var flogið suður um til
Keflavíkurflugvallar og þótti þeiin fé-
lögum nú kyndungt að horfa úr þot-
unni niður yfir landið, sem þeir höfðu
svo skömmu áður gengið um. Nú voru
£c:r :r»r»ar» ,viu Klutvtvuíiáiid neuu, t*n
gönguferðin norður hafði tekið 8 daga.
Kváðust þeir aldrei hafa verið hressari
en við heimkomuna úr þessari reisu.
Er blaðamaður spurði hvort þeir
væru farnir að ráðgera aðra ferð, svör-
uðu ferðalangarnir. — Já, við eigum
eftir að fara langsum yfir landið, t.d.
frá Raufarhöfn til Sandgerðis. — E.Pá.