Morgunblaðið - 05.10.1976, Síða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. OKTÖBER 1976
Reiðhjólarall KFUM á laugardag:
Fálkinn átti tvo
af þremur fyrstu
A LAUGARDAG fór fram í fyrsta
skipti hér á landi svo nefnt reið
hjólarall. eins og sagt hefur verið
frá hér • blaðinu. Það voru ung
lingadeildir KFUM i Reykjavik
sem stóðu fyrir keppninni og var
hún firmakeppni, til styrktar
nýkeyptum skála unglinda
deildanna við Hafrayatn.
Klukkan 14 á laugardaginn biðu
um 80 drengir við kaupfélagið í
Mosfellssveit tilbúnir að fara af
stað en þeir voru ræstir 3 í einu
með minútu m illibili. Rok var
nokkurt og greinilegt að
drengirnir áttu eftir að hjóla á
moti vindi mikinn hluta af leiðinni.
Þeir létu það þó ekki á sig fá
heldur biðu eftir að fá að hefja
keppnina og þeystu af stað um
leið og merkið var gefið. Áður en
þeir lögðu af stað fengu þcir
Tropicana sem Sól h/f gaf. Það
tók nærri hálfa klukkustund að
koma öllum af stað og mátti sjá
langa röð hjólreiðamanna suður
eftir Vesturlandsveginum stefna í
átt til Reykjavfkur. Á leiðinni áttu
þeir að leysa ýmsar þrautir og var
það gert öðrum þræði til að
drengirnir myndu ekki sprengja
sig I keppninni, með þvi móti gafst
færi á að hvfla sig örlítið á milli.
Þrautirnar gáfu Ifka tilefni til að
sýna hæfni sína í meðferð hjóls-
ins. Stundum áttu þeir að hjóla
eftir þröngum stfgum, merktum
með kaðli, hjóla á planka yfir læk,
hjóla milli kubba og fleira sem
ekki er rúm fyrir að telja upp hér.
Eins og fyrr sagði var veðrið
ekki upp á það bezta, nokkur fjöldi
fólks fylgdist með því sem þarna
var að fara fram enda f fyrsta sinn
sem slfk keppni er haldin hér.
Voru það aðallega foreldrar
piltanna en sá háttur var hafður á
að safnazt var saman f Reykjavfk
við nokkur félagshús KFUM fyrir
kl. eitt og þar var reiðhjólunum
komið fyrir á bfl sem flutti þau upp
f Mosfellssveit og aftur var hjól-
unum safnað á bfla að lokinni
keppni
Leiðin sem farin var hófst við
kaupfélagið f Mosfellssveit og í átt
til Reykjavfkur og beygt út af
Vesturlandsveginum við Korpu.
Síðan var farið upp með Úlfars-
fellinu og framhjá afleggjaranum
til Hafravatns og niður f Mosfells-
sveitina aftur þar sem keppnin
endaði í námunda við kaupfélagið.
Framhald á bls. 46
Vmsar þrautir þurfti að leysa á leiðinni og var t.d. nokkuð erfitt að
stýra í hrautirnar hér f mestu vindhviðunum.
Hér sjást nokkrir þeirra sem lentu f fyrstu sætunum.
Gunnar örn Jónsson mótsstjóri útbýtir Tropicana áður en keppnin
hefst.
Strákarnir spyrntu vel í þegar rásmerkið var gefið.
Greinargerd frá
menntamálaráðherra
MORGUNBLAÐINU barst f gær
eftirfarandi greinargerð frá
menntarnálaráðherra:
Þann 17. september s.l. var
Rögnvaldur Sæmundsson skóla-
stjóri í Keflavík settur aðstoðar-
skólastjóri við Fjölbrautaskólann
í Breiðholti. Sú ákvörðun var í
samræmi við tillögur skólameist-
ara þar, fræðslustjórans í Reykja-
vík og minnihluta (1) fræðslu-
ráðs. Meirihluti fræðsluráðs (5)
mælti með öðrum umsækjanda.
Vegna blaðaskrifa og bókana
hjá fræðsluráði og borgarráði
þykir mér rétt að gera örlítið nán-
ari grein fyrir viðhorfi mínu en
ég hef áður gert opinberlega.
Inntak þeirrar umræðu, sem
fram hefur farið er annars vegar
það hvort ráðherra sé skylt laga-
lega — eða a.m.k. siðferðilega að
hlýta tillögum meirihluta
fræðsluráða. Hinsvegar er svo
spurningin um það, hvort rétt
hafi ráðist um skipan nefndrar
stöðu efnislega. Fleiri atriði hafa
dregist inn í þessa umræðu, eins
og gengur, en þau skipta minnu.
„Réttindi og
skyldur“ ráöherra.
Alþýðublaðið tilfærir í leiðara
24. september lagagrein, sem seg-
ir að ráðherra veiti stöður ,,að
fengnum tillögum fræðsluráðs“.
Síðan fullyrðir ritstjórinn að það
sé „skýrt tekið fram að ráðherra
skuli fara að tillögum fræðslu-
ráðs“.
Þar sem þessi lögskýring hefur
mér vitanlega aldrei sést áður né
nokkur undir hana tekið, virðist
þarflaust að eyða orðum að henni.
— Veitingavaldið f þessu tilviki
er hjá ráðherra.
Þá er að meta hvort ráðherra sé
samt sem áður siðferðilega skylt
að veita stöður samkvæmt tillög-
um umsagnaraðila. Ellegar þá að
eðlilegt verði að teljast að hann
geri það, og þá jafnvel án þess að
leitast við að meta aðstæður sjálf-
ur.
Um þetta segir fyrrverandi
menntamálaráðherra, Gylfi Þ.
Gíslason I greinargerð árið 1960:
„Ef fræðsluráð og skólanefnd
hafa einróma mælt með umsækj-
anda i skólastjóra- eða kennara-
stöðu og fræðslumálastjóri hefir
einnig lagt til, að sá umsækjandi
hlyti stöðuna, hefi ég ávallt farið
eftir þeim tillögum, þótt ráðherra
sé slfkt að vfsu ekki skylt, þar eð
hann einn ber ábyrgð á veiting-
unni og valdið er óskorað i hans
hendi en aðeins um tillögurétt að
ræða hjá fræðslumálastjóra og
fræðsluráði eða skólanefhd. Hins
vegar er mjög algengt, að fræðslu-
ráð eða skólanefndir séu ekki
sammála í umsögnum sínum. Ég
hef heldur aldrei veitt skóla-
stjóra- eða kennarastöðu gegn
sameiginlegum tillögum fræðslu-
málastjóra og meirihluta fræðslu-
ráðs eða skólanefndar, þótt til
þess beri ráðherra enn síður
skylda en þegar fræðslumála-
stjóri og allt fræðsluráð, eða
skólanefnd eru á einu máli. Á
hinn bóginn hefur það oft gerst,
að tillögur fræðslumálastjóra og
fræðsluráðs eða skólanefndar
hafa ekki farið saman, eins og átti
sér stað I þvi tilviki sem hér er um
að ræða, og hlýtur ráðherra þá að
vega sérstaklega og meta þau rök,
sem iiggja að baki hvorri tillög-
unni um sig, einkum þó og sér í
lagi ef fræðsluráð eða skólanefnd
er ekki sammála, svo sem einnig
átti sér stað f þessu tilviki".
Það er af tveimur ástæðum að
ég tilfæri þessi ummæli fyrrver-
andi menntamálaráðherra. Ég tel
það skipta máli hvernig aðrir
menn litu á þessa hluti þegar þeir
stóðu í mfnum sporum. Og ég
treysti mér ekki að orðfæra betur
mína eigin skoðun á þessu sviði.
Venjur og
frávik
Þrátt fyrir þetta hef ég fylgt
þeirri starfsvenju að hlýta tillög-
um umsagnaraðila nema mér hafi
sýnst nokkuð sterk rök hníga í
gagnstæða átt. Skal ég nefna tvö
dæmi því til skýringar hvenær ég
tel nauðsynlegt að bregða vana að
þessu leyti.
I fyrra dæminu hafði skóla-
nefnd raðað umsækjendum um
skólastjóra stöðu þannig:
1) íþróttakennari við skólann.
2) Skólastjóri með langan
starfsferil að baki og full réttindi.
3) Reyndur skólastjóri en án
réttinda. —
Allir umsækjendur höfðu ágæt
meðmæli. Mér virtist númer 2
hafa ótvíræða yfirburði og veitti
honum stöðuna.
Síðara dæmið sem ég nefni er
af öðru skólastigi. Við atkvæða-
greiðslu um lektorsstöðu fékk
bandarískur gistilektor flest at-
kvæði, enda hafði hann getið sér
gott orð sem kennari. Islendingur
með doktorsgráðu fékk færri at-
kvæði. Hann hafði áður sótt um
prófessorsstöðu í sömu grein og
dómnefnd metið hann hæfan til
þess starfa. Ég taldi rétt hans
meiri og hann fékk veitingu.
Stjórnmálaskoðanir réðu engu í
nefndum tilvikum. Þeir sem stöð-
ur hlutu eru ekki skoðanabræður
ráðherra á stjórnmálasviðinu.
Flest orkar tvímælis þá gert er.
En mat þess sem veitingavald
hafði að lögum og bar ábyrgð sam-
kvæmt þvi réði hér úrslitum. —
Mér er annars nær að halda að ef
grant væri eftir gáð teldist ég
fremur ámælisverður fyrir að
fara of oft eftir tillögum umsagn-
aðaðila við embættaveitingar
heldur en hið gagnstæða.
Var rétt ráðið í Breiðholti?
Það er mergurinn málsins og
um það eru skiptar skoðanir.
Ágreiningur virðist einkum eða
einvörðungu snúast um það hvor
sé hæfari af tveimur Bragi Jósefs-
son eða Rögnvaldur Sæmundsson.
Það verður að meta sjálfstætt.
Fjöldi umsókna um aðrar stöður
skiptir ekki máli í þessu tilviki.
Báðir umsækjendur hafa tilskilda
menntun og þar með réttindi.
Virðist þá eðlilegt að huga að
starfsferli. — Rögnvaldur Sæ-
mundsson hefur stýrt stórum
skóla um langa hríð. Hann hefur
reynst traustur starfsmaður og
farsæll stjórnandi. Samstarf við
skólanefnd, sveitarstjórn og ráðu-
neyti hefur verið gott. — Bragi
Jósefsson hefur kennt í Banda-
ríkjunum en ekki stjórnað skóla á
íslandi. Aftur á móti var hann
deildarstjóri i menntamálaráðu-
neytinu i tvö ár og hefur víða
komið við sögu eins og flestum er
kunnugt, m.a. af blaðaskrifum
fyrr og nú.
Að fengnum umsögnum og að
gerðum samanburði á ferli þess-
ara tveggja umsækjenda ákvað ég
að setja Rögnvald Sæmundsson
aðstoðarskólastjóra við Fjöl-
brautaskólann í Breiðholti, þar
sem ég taldi þá lausn hagkvæmari
fyrir stofnunina.
Fræðsluráð, blöðin og
borgarráðið.
Nokkur dagblöð og meirihluti
fræðsluráðs og borgarráðs virðast
telja það hneyksli og valdníðslu
m.m. ef ráðherra fer ekki að vilja
meirihluta fræðsluráðs um veit-
ingu embætta. Þessir aðilar vita
þó betur. — Ég vitna til þess sem
að framan segir, m.a. til greinar-
gerðar fyrrverandi menntamála-
ráðherra og visa slíkum fullyrð-
ingum gersamlega á bug. Samn-
ingur ríkis og borgar um fjöl-
brautaskólann breytir í engu gild-
andi lögum um embættaveitingar.
Það er og fráleitt sem fram kemur
í einni „bókuninni" að ráðherra
sé nánast óheimilt að leita um-
sagna fleiri aðila en fræðsluráðs.
Slikt tekur engu tali og er ekki
svaravert.
Eg árétta að lokum: Ráðherra
er eigi aðeins rétt heldur skylt að
leitast við að meta sjálfur aðstæð-
ur er veita skal stöður. Ótvirætt
er þó skylda hans til þess ef uppi
er ágreiningur, bæði innan
fræðsluráðsins sjálfs og milli
meirihluta þess annars vegar og
fræðslustjóra og viðkomandi
skólastjóra hins vegar, eins og hér
átti sér stað.
Það er eðlilegt að menn greini á
og kynni skoðanir sinar með ýms-
um hætti og hagi orðavali eftir
smekk. En giumrugangur nokk-
urra kunningja minna á nokkrum
dagblöðum að undanförnu sýnist
mér ekki þungur á metum i efnis-
legri umræðu.
Vilhjálmur Itjálmarsson